Verwijzen (H3)

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Wat is fout in deze zin?
Zodra de brandweer arriveerde, begonnen ze te blussen.

Wat is fout in deze zin?
Karin vond een lekker recept en gebruikte deze voor het menu.

Leerdoel

Je leert in teksten de juiste verwijswoorden te gebruiken. 

1. Wat is een antecedent?
2. Wat is het antecedent in de volgende zin?
Terwijl koning Willem op Netflix de serie Bridgerton keek, zat hij Doritos en blokjes kaas te snacken.

Antecedent

Antecedent = het woord of de meerdere woorden waar met een verwijswoord naar verwezen wordt. 

Ondanks dat Maxima het jurkje van Amalia op 60 graden had gewassen, rook het nog steeds naar Baco en Gin Tonic.

verwijswoord = het

antecedent = het jurkje van Amalia

Nadat de klas naar Walibi ging, ................... op de terugweg bij de Mac Donalds.

1. at zij
2. at hij
3. aten zij

Antecedent

Als je verwijst, houd je rekening met het geslacht en het getal van de kern.

geslacht: mannelijk / vrouwelijk / onzijdig

getal: enkelvoud / meervoud

Antecedent

Nadat de klas naar Walibi ging, at zij op de terugweg bij de Mac Donalds. 

geslacht = vrouwelijk

getal = enkelvoud

Geslacht

geslacht = mannelijk, vrouwelijk of onzijdig

de-woorden: mannelijk of vrouwelijk

het-woorden: onzijdig

het meisje = onzijdig

www.woordenlijst.org

Vrouwelijk

dit, dat, deze, die

de-woorden (mannelijk, vrouwelijk) = deze, die

Die tafel is mooi. 

Deze tafel is mooi. 

het-woorden (onzijdig) = dit, dat

Dat meisje is mooi. 

Dit meisje is mooi. 

Even oefenen: Roodkapje is op weg naar .... oma

1. zijn
2. hun
3. haar
4. ze

Roodkapjes beste vriend is op weg naar .... oma

1. zijn
2. haar
3. kan allebei

De mediatheek heeft ..... collectie online-boeken uitgebreid.

1. zijn
2. haar
3. hun
4. ze

Vrouwelijk

Deze les loopt lekker, maar .... van vorige keer liep in de soep.

1. dit
2. dat
3. deze
4. die

Verwijswoorden

Verwijswoorden

Altijd lastig: hen of hun?

hen: gebruik je als lijdend voorwerp (lv) 

Anita's ouders wonen vlakbij en ze bezoekt hen (lv) vaak.

hen: gebruik je na een voorzetsel (vz)

Ze neemt dan iets lekker voor (vz) hen mee. 

hun: gebruik je als meewerkend voorwerp (mv)

Anita bezorgt hun (mv) een gezellige middag.

hun: gebruik je als bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

De ouders vinden hun (bez.vnw) kind een topvrouw!

Nog wat voorbeeldjes...

| Ik | roep | hen.| = lijdend voorwerp

   o  pv/wg     lv

| Ik | geef| aan hen | een cadeau.| = na een voorzetsel

    o pv/wg       mv                 lv           

| Ik | geef | hun | een cadeau.| = meewerkend voorwerp

  o   pv/wg   mv              lv                    

| Dat | is | hun docent. = hun als bezittelijk voornaamwoord.

Even oefenen:
Ik zie een groepje leerlingen. Ik roep ...

1. hen
2. hun

Joep en Yara vinden het nog lastig. Ik leg het .... nog een keer uit.

1. hen
2. hun

Joep en Yara vinden het nog lastig. Ik leg het aan .... nog een keer uit.

1. hen
2. hun

..... lopen door de school.

1. Hun
2. Hen
3. Zij

Ik heb een cadeautje gekocht voor ....

1. hen
2. hun

wat

wat: hiermee verwijs je naar dat en datgene, naar een onbepaald voornaamwoord (alles, iets, niets en het enige), naar een overtreffende trap (het beste) en naar een hele zin.

 Datgene wat ik nog niet af heb, doe ik morgen wel. 

 Is er iets wat ik voor je mee kan nemen bij de Jumbo. 

Jij bent het beste wat mij is overkomen!

Er stond een lange file voor de brug, wat behoorlijk tegenviel.

We hebben alles ..... de docent vertelde, opgeschreven.

1. dat
2. die
3. wat
4. dit

Dat schilderij is echt het mooiste .... ik ooit gezien heb.

1. wat
2. dat
3. die
4. dit

Het gaafste liedje ....... ik ken is 'Day tripper' van The Beatles.

1. wat
2. dat
3. dit
4. die

Het is lekker hoog gezongen, ...... ik prachtig vind.

1. dat
2. wat

dieren/dingen/mensen

mensen met voorzetsel+wie (van wie, over wie):
dieren en dingen: verwijs met daar/waar+voorzetsel (daarvan, waarover); 

De SRV-man bij wie ik wekelijks boodschappen doe, beschikt over een luxe wagen, waarmee hij door het dorp rijdt.

Ken jij de zanger ...... ik mijn verslag geschreven heb?

1. waarover
2. over wie

Ken jij het museum ...... ik mijn verslag geschreven heb?

1. waarover
2. over wie

Het leukste ... ik vandaag geleerd heb, is juist verwijzen in een zin.

1. wat
2. dat

Huiswerk

H3 grammatica 'verwijzen'

Opdracht 1, 2 (allemaal), 4, 7