Variatie in genotype

• Biologie
• Speciaal Onderwijs
• Leerroute 1
• Leerroute 2

Biologie

Onderwerp: Variatie in genotype

Naam: Meneer de Vries

Start klaar

Telefoon ingeleverd in de zak

Jas in de kast

Petjes af

Oortjes uit

Inloggen lessonup

Les planning

Les doelen

Leerdoelen

Herhaling vorige les

Nieuwe theorie

Les evalueren

Vooruitblik volgende les

Les afsluiten

Les doelen

Aan het einde van deze les:

Weet jij wat genenparen zijn;

Weet jij wat een mutatie is;

Weet jij hoe variatie ontstaat;

Mutagene invloeden zijn;

Weet jij hoe een kanker gezwel ontstaat.

Kan het genotype veranderen in je leven?

1. Ja
2. Nee

Welk deel van het fenotype wordt zichtbaar door het eiwit melanine?

1. De haarkleur
2. kleur van de ogen
3. kleur van de nagel
4. De huidskleur

Hoeveel chromosomen heeft een mens in zijn lichaamscellen?

1. 46
2. 23
3. 45
4. 48

Hoeveel chromosomen heeft een mens in zijn geslachtscellen?

1. 23
2. 46
3. 45
4. 25

Hoeveel genen zijn er in de celkern getekend?

Hoeveel genenparen zijn er in de celkern getekend?

Is jouw genotype de afgelopen tien jaar veranderd?

1. Ja
2. Nee

Is jouw fenotype de afgelopen tien jaar veranderd?

1. Ja
2. Nee

Hebben de rups en de vlinder hetzelfde fenotype?

Hebben de rups en de vlinder hetzelfde genotype?

Genen paren

Gelijke genenparen

Ongelijke genenparen

Gen (vorige les)

Homozygoot = hetzelfde

Heterozygoot = twee verschillend

Homozygoot bruin = dominant

Homozygoot wit = recessief

Heterozygoot bruin en wit = bruin want bruin is dominant

Mutatie

Een mutatie is een plotselinge verandering van het genotype.

Een organisme waarbij een mutatie zichtbaar is in het fenotype, noemen we een mutant.

Bijvoorbeeld bij albinisme. Bij een albino kan het lichaam geen pigment maken. Hierdoor is de huis wit.

Dit komt bij dieren en mensen voor!

Nieuwe genotypen

Mutaties kunnen een voordeel opleveren.

Mutaties vinden plaats in zaadcellen en eicellen.

Door mutaties in eicellen en zaadcellen, ontstaan er nieuwe genotypen bij nakomelingen (kinderen).

Door mutaties in geslachtscellen en geslachtelijke voortplanting, ontstaat er variatie in genotypen.

Bijvoorbeeld: Puntmutatie in het DNA.

Mutagene invloeden

Radioactieve straling;

Röntgenstraling;

Ultraviolet (uv) zonlicht;

Chemische stoffen (sigarettenrook en asbest);

Door de invloeden die hierboven beschreven zijn ontstaan er meer mutaties in het lichaam. Daarom noemen we deze invloeden mutageen.

Mutagene invloeden zijn kankerverwekkend.

 

Kanker

Mutatie in genen die de celdeling regelen.

De cellen die ontstaan hebben geen functie, maar delen wel.

Uiteindelijk deelt de cel zo vaak totdat er een klompje cellen is ontstaan. Zo'n klompje cellen noemen we een kankergezwel (tumor).

Als het klompje cellen loslaat kan dit klompje naar anderen delen van het lichaam, om vervolgens daar te delen. Dit noemen we een uitzaaiing.

Bevat iedere lichaamscel de informatie voor de haarvorm?

1. Ja
2. Nee

Hoe noem je zo'n verandering in het DNA?

Een ander woord voor een kankergezwel is

Langdurige blootstelling aan de uv-straling in zonlicht vergroot de kans op

Sigarettenrook en asbest zijn schadelijke chemische stoffen. Deze invloeden noemen we?

Stoffen in sigarettenrook vergroten de kans op

Radioactieve straling, uv-straling en ............. zijn voorbeelden van schadelijke straling.

Door mutaties en geslachtelijke voortplanting ontstaat ......... in genotype

Einde les

Volgende lessen gaat over de evolutie theorie.

Opdracht maken

Opdracht evalueren met de klas

Vooruitblik volgende les

Einde les