Kennisbasis Spelling

• Kennisbasis Nederlands
• HBO
• Studiejaar 2

Welke didactiek is het meest passend bij het onderwijzen van spelling?

1. Het Viertakt
2. De lus van Dekkers
3. (Expliciete) directe instructie
4. anders, nl...

Noem de vier principes van de Nederlandse spelling

De Nederlandse spelling is op vier hoofdprincipes gebaseerd. In het algemeen geldt voor Nederlandse woorden dat je voor elke spraakklank een apart teken schrijft, zoals in ‘stok’. We noemen dit ...

1. het etymologisch principe
2. het fonologisch principe
3. het morfologisch principe
4. de regel van gelijkvormigheid

Welk woord is niet gespeld volgens het fonologisch principe?

1. strand
2. haan
3. lip
4. moet

Welk woord is niet gespeld volgens het fonologisch principe?

1. kraai
2. huis
3. kwijt
4. raam

Welk morfologisch principe is geschonden bij het werkwoord tussen haakjes in de volgende zin?

Ik (hep) om het juiste antwoord gevraagd.

1. MP - principe van gelijkvormigheid
2. MP - principe van overeenkomst

We schrijven 'heb', omdat we ook schrijven 'hebben'. De regel van gelijkvormigheid:

MORFOLOGISCH PRINCIPE: Het morfologisch principe gaat ervan uit dat niet de klank van het woord, maar de vorm ervan bepalend is voor de schrijfwijze van het woord. ... De regel van de gelijkvormigheid betekent dat een deel van een woord altijd op dezelfde manier wordt geschreven, ook al is de uitspraak verschillend. Bijvoorbeeld /soepkom/ je hoort de p wel. En bij /soepbord/ hoor je de p niet, maar je schrijft deze wel. Dit is het principe van gelijkvormigheid (tand, vanwege tanden)

Nog een voorbeeld: In /goed/ hoor je de [t], maar net als bij /goede/ en /goedig/ schrijf je de [d]

Ezelsbruggetje = vorm (omgekeerd van morf).

Regel: Geef, zoveel mogelijk de uitspraak het toelaat, aan eenzelfde woord en aan ieder deel waaruit het bestaat , steeds dezelfde vorm.

Twee vormen: Gelijkvormigheid en Overeenkomst.

Principe van Overeenkomst: (als woorden op dezelfde manier worden gevormd, worden ze ook op dezelfde manier geschreven (grootte vanwege lengte).

Gelijkvormigheid je schrijft ‘hond’, want meervoud ‘honden’

Overeenkomst je schrijft ‘grootte’, want ook bij ‘lengte’ voeg je er –te aan toe

Bij woorden met een korte of een lange klank, zoals ‘jager’ en ‘bakker’ geldt ....

1. het etymologisch principe
2. het syllabisch principe
3. het morfologisch principe
4. de regel van gelijkvormigheid

Je kijkt naar de vorm van een woord.

1. Fonologisch principe
2. Morfologisch principe
3. Syllabisch principe
4. Etymologisch principe

Bij welk woord is er sprake van het morfologisch principe?

1. loodgieter
2. aaien
3. leven
4. rouleren

Van welk principe van de Nederlandse spelling worden de woorden 'peil’ en 'pijl’ verschillend gespeld?

1. Etymologisch principe
2. Fonologisch principe
3. Morfologisch principe
4. syllabisch principe

Welk morfologisch principe is geschonden bij het werkwoord tussen haakjes in de volgende zin?

De jongens (eindigde) diep in de nacht bij de Dulle Griet.

1. MP - principe van gelijkvormigheid
2. MP - principe van overeenkomst

Welk morfologisch principe is geschonden bij het werkwoord tussen haakjes in de volgende zin?

Een huis van steen (brant) lang niet zo goed als een houten huis.

1. MP - principe van gelijkvormigheid
2. MP - principe van overeenkomst

Gelijkvormigheid: brand - want branden

Overeenkomst brandt - want spreekt

Beide regels worden dus geschonden

bureau

1. fonologisch principe
2. etymologisch principe
3. syllabisch principe
4. regel van de gelijkvormigheid

hij wedt

1. MP - regel van de overeenkomst
2. verdubbelingsregel
3. etymologisch principe
4. MP - regel van de gelijkvormigheid

Zo rond groep 4 leren kinderen woorden spellen als ‘hond’, ‘hand’ en ‘paard’. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Taxi, centrum, rauw, hei'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Schreeuw, gooi, bank, kleur'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Vertrouwelijk - trouwen, slapen - schrapen'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Strategisch'. Volgens welke spellingstrategie moet dit woord gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

Het correct spellen van woorden als ‘potten’ en ‘poten’ gebeurt volgens het:

1. fonologisch principe
2. morfologisch principe
3. etymologisch principe
4. syllabisch principe

5. Welk spellingprincipe past een kind toe om de volgende woorden correct te spellen?

fonologisch principe

morfologisch principe

etymologisch principe

syllabisch principe

aap- apen

chauffeur

breedte

kat

bed - bedden

wekker

Fonologisch - D

Morfologisch C (overeenk) en E (gelijkv)

Etymologisch B (Herkomst klank/vorm Frans

Syllabisch principe - A F

Syllabes of klankdelen van een woord zijn bepalend voor de spelling ervan. Eindigt een woorddeel op een lange klank, dan schrijf je die met één klinker, zoals in poot - poten (verenkelingsregel). Eindigt een woorddeel op een korte klank, dan volgen er twee medeklinkers, zoals in pot - potten (verdubbelingsregel).

Is grammaticaal inzicht nodig bij de spelling van de juiste werkwoordsvorm?

brandweer

1. fonologisch principe
2. etymologisch principe
3. MP - regel van de gelijkvormigheid
4. syllabisch principe

leven

1. syllabisch principe
2. MP - regel van de overeenkomst
3. fonologisch principe
4. etymologisch principe

bureau

1. fonologisch principe
2. etymologisch principe
3. syllabisch principe
4. MP - regel van de gelijkvormigheid

pannenkoek

1. MP - regel van de overeenkomst
2. MP - regel van de gelijkvormigheid
3. fonologisch principe
4. syllabisch principe

hij wedt

1. MP - regel van de overeenkomst
2. verdubbelingsregel
3. etymologisch principe
4. MP - regel van de gelijkvormigheid

Controlevraag: welk woord kan met de elementaire spellingshandeling geschreven worden?

1. kraai
2. plein
3. straks
4. help

We maken gebruik van de directe spellingstrategie als we een woord zo vaak hebben geschreven dat we niet meer hoeven na te denken hoe het correct gespeld moet worden.

1. Juist
2. Onjuist

We maken gebruik van een indirecte spellingstrategie als we bij het schrijven van een woord bepaalde denkhandelingen moeten toepassen.

1. Juist
2. Onjuist

Zo rond groep 4 leren kinderen woorden spellen als ‘hond’, ‘hand’ en ‘paard’. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Taxi, centrum, rauw, hei'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Schreeuw, gooi, bank, kleur'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

Je schrijft wat je hoort.

'Vertrouwelijk - trouwen, slapen - schrapen'. Volgens welke spellingstrategie moeten deze woorden gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

'Strategisch'. Volgens welke spellingstrategie moet dit woord gespeld worden?

1. analogiestrategie
2. fonologische strategie
3. regelstrategie
4. woordbeeldstrategie

Welke spellingprincipes ken je?