2.6 Soa's en geboorteregeling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom bij Biologie

•  Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes.
• Ga zitten op je stoel
  
• Oortjes doe je uit
  
• Je jas hang je over je stoel
  
• Pak je boek + pen
  
• Maak de startopdracht in de volgende dia alleen en in stilte.

Samenvatting vrouw (neem over en vul in)

De menstruatiecyclus duurt gemiddeld bij een meisje ..... (1) dagen. 

Het hormoon............... (2) stimuleert de eerste 14 dagen de rijping van het ........... (3) Het ....................... (3) produceert vervolgens het hormoon .................(4) Deze zorgt vervolgens voor de verdikking van het ...................................(5)

Onder invloed van hormoon ........(6) dag 14 barst het ...................... (3) open en komt de eicel in de ......................... (7)  terecht. Als de eicel niet binnen 24 uur bevrucht wordt dan sterft het af.Het overgebleven weefsel heet het ............................ (8)  Deze produceert vervolgens het hormoon ......................... (9) dat zorgt voor een extra verdikking van het ..........................................(5) Hormoon .......(10) remt vervolgens  het aangifte van .........(11) door de ..........(12)

Samenvatting vrouw (neem over en vul in)

De menstruatiecyclus duurt gemiddeld bij een meisje (1) 28  dagen. 

Het hormoon  (2) FSH  stimuleert de eerste 14 dagen de rijping van het (3) Follikels Het Follikel (3) produceert vervolgens het hormoon  (4) oestrogenen . Deze zorgt vervolgens voor de verdikking van het (5) baarmoederslijmvlies 

Onder invloed van hormoon LH (6) dag 14 barst het Follikel (3) open en komt de eicel in de  (7) Eileider terecht. Als de eicel niet binnen 24 uur bevrucht wordt dan sterft het af.Het overgebleven weefsel heet het (8) Gele lichaam   Deze produceert vervolgens het hormoon Progesteroon (9) dat zorgt voor een extra verdikking van het.(5)  baarmoederslijmvlies  Hormoon  Progesteroon.(10) remt vervolgens het afgifte van   FSH & LH (11) door de (12) Hypofyse

Antwoord 

Leerdoelen 2.6

• kun je beschrijven wat de gevolgen zijn van infecties met seksueel overdraagbare aandoeningen en aangeven hoe je deze infecties kunt voorkomen.
  
• kun je de werking van methoden van anticonceptie en de voor- en nadelen ervan beschrijven.
  
• kun je ethische en biologische argumenten onderscheiden over het ingrijpen in het voorplantingsproces.

RIVM Rapport 2023

Link naar de rapport: 

Sexually transmitted infections in the Netherlands in 2023

Soa's (Seksueel overdraagbare aandoeningen)

Besmettelijke infectieziekten die je door seks kunt krijgen

• Vaginaal en anaal (via sperma, vaginaal vocht of bloed)
• Oraal

Hepatitis B, syfilis en hiv

• Bloed
• Moeder op kind (zwangerschap/borstvoeding)

Schaamluis en genitale wratten

• Kleding
• Lakens
• Handdoeken

NIET VIA wc-bril, glas, deurknop, etc..

Wat is (biologisch gezien) "interessant"?

• Virus: aids, genitale wratten, hepatitis B en herpes genitalis
• Bacterie: chlamydia, gonorroe, syfilis
• Schimmel: candida
• Insect: schaamluis 

Wat is (biologisch gezien) "interessant"?

• Aids -> indien niet behandeld; dood
• Chlamydia en gonorroe -> onvruchtbaarheid vrouwen
• Hepatitis B -> ontstoken lever/chronisch ziek
• Syfilis -> aantasting hersenen

Wat moet je doen als je denkt dat je een soa hebt?

In het HV2 boek staat: "je vrijt veilig als je: elkaar streelt, tongzoent, knuffelt, elkaar met de hand bevredigt of jezelf bevredigt." Dit klopt niet altijd, leg uit waarom niet.

Het voorkomen van zwangerschap is alleen een vrouwenzaak

Anticonceptie

Periodieke onthouding  (onbetrouwbaar)

Coïtus Interruptus (onbetrouwbaar)

Voor het zingen de kerk uit!

Terug trekken voor je klaar komt.....

Zwangerschap voorkomen

Voorbehoedsmiddelen en anticonceptie

Hormonaal

• Pil: komt geen eicel vrij, voorkomen innesteling en binnendringen zaad via baarmoedermond
• Prikpil, staafje, pleister, ring, spiraaltje

Condoom en pessarium: voorkomt ook SOA's

Koper spiraaltje: voorkomt innesteling

Sterilisatie: (ongeveer) definitief

cyclus in dagen

Een cyclus duurt ongeveer 28 dagen..

Gebeurtenissen tijdens menstruatiecyclus:

1. menstruatie

2. eicel rijpt

3. baarmoederslijmvlies groeit

4. eisprong

Tijdens de menstruatie wordt het verdikte deel van het baarmoederslijmvlies afgestoten.

De pil

De anticonceptiepil bevat oestrogeen en progesteron, wat is het gevolg dan op de menstruatiecyclus? 

En wat gebeurt er tijdens de stopweek?

De pil

• De pil bevat hormonen. 
• De pil zorgt ervoor dat er geen eisprong meer is.
  
• De pil moet dagelijks worden ingenomen (3/4 weken)
• Werkt NIET tegen Soa's

SOA's

Belangrijkste punten op een rij

• De meest voorkomende SOA in Nederland is chlamydia (bacterie).
• SOA's geven vaak geen symptomen, maar zijn daarom niet onschadelijk, bv. chlamydia kan leiden tot onvruchtbaarheid
• Je kan een SOA-test doen bij de huisarts
• Bacteriële SOA's zijn te behandelen met antibiotica, virale SOA's heb je voor de rest van je leven.
• Correct gebruik van een condoom biedt meestal bescherming tegen SOA's.

Coïtus interuptus betekent...

1. dat de man zijn penis terugtrekt vlak nadat hij is klaargekomen.
2. dat de man zijn penis terugtrekt voordat hij klaarkomt.
3. de vrouw goed aangeeft wanneer zij er klaar voor is.
4. dat de vrouw aangeeft wanneer de man zich moet terugtrekken.

Twee weken na de eerste dag van de menstruatie is de vrouw meestal vruchtbaar

1. Ja
2. Nee

Als je de pil slikt kun je niet zwanger worden

1. Klopt niet, ook als je de pil slikt kun je zwanger worden
2. Klopt, ook als je hem af en toe vergeet
3. Klopt, mits je hem goed gebruikt

Welk voorbehoedsmiddel beschermt zowel tegen een soa als tegen een ongewenste zwangerschap?

Oefenen / Huiswerk

Lezen: 2.6

Maken opdracht 79 t/m 88 

Herhalen en/ extra oefenen

oefenen biologiepagina

Oefenvragen meiose

Hormonen vrouw 

Eisprong tot innesteling

Ik heb nog vragen over

Basisstof 1 Ongeslachteljike voortplanting

Basisstof 2 Geslachtelijke voortplanting

Basisstof 3 Hormonen

Basisstof 4 Zwanger

Basisstof 6 Soa's en geboorteregeling