3.6 nature / nurture

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Zelfreflectie H3

volgende les verder met werkbladen kruisingen / stambomen

3.7 Opvoeding of aanleg

Leerdoelen:

• begrippen nature en nurture kennen en kunnen gebruiken
• het belang van tweelingonderzoek in de nature-nurture discussie kennen
• epigenetica kennen en weten wat de invloed op erfelijkheid is

Online lessen

Nature / nurture

in biologie, psychologie en neurowetenschappen op zoek naar de oorzaak van eigenschappen:

Nature-nurture

Fenotype = milieu + genotype

Welke speelt een grotere rol?

Herhaling in generaties van: alcoholisme, huiselijkgeweld en misbruik.

Maar ook: creativiteit, verlegenheid, rekenvaardigheid.

Wat denk jij dat de grootste rol speelt bij het bepalen van eigenschappen?

1. Nature!
2. iets meer nurture dan nature
3. iets meer nature dan nurture
4. Nurture!

Nature vs. Nurture

- Nature: aanleg/erfelijkheid

- Nurture: omgeving/opvoeding

- Wolfskind

- Mowgly

'preventief hersenonderzoek/DNA onderzoek aan potientele criminelen moet worden toegestaan om zo vast te kunnen stellen wie een gevaar voor de maatschappij vormen'

1. JA
2. nee, alleen in hele uitzonderlijke gevallen
3. ja, maar pas als deze mensen een misdaad begaan hebben
4. Nee, dit lijkt me onverstandig / gevaarlijk

Opdrachten 

- Basisstof 3.6 : 62, 63 met overleg in groepjes (p. 158)

Waarom is onderzoek aan tweelingen zo interessant voor het nature/nurture debat?

Bij een-eiige tweelingen zijn nature (DNA) en nurture (opvoeding) identiek, (tenzij de tweeling gesplitst wordt bijv. door adoptie.)   

Bij twee-eiige tweelingen is nature verschillend, nurture identiek. Verschillen tussen die twee groepen in een eigenschap zijn dus het gevolg van nature.

Bij een-eiige tweelingen is zowel nature als nurture identiek, bij twee-eiige tweelingen is nature verschillend, nurture identiek. Verschillen tussen die twee groepen in een eigenschap zijn dus het gevolg van nature.

Kan je dit ook omdraaien om nurture te onderzoeken?

Zelfreflectie H3

hulp nodig bij: kruisingen, stambomen, speciale overerving

Volgende les verder met begrippen, kruisingen en stambomen
Toets op 28 januari

3.7 Opvoeding of aanleg

Leerdoelen:

• begrippen nature en nurture kennen en kunnen gebruiken
• het belang van tweelingonderzoek in de nature-nurture discussie kennen
• epigenetica kennen en weten wat de invloed op erfelijkheid is

nurture or nature, of ingewikkelder?

Opdrachten 

- Basisstof 3.6 : 65, 66, 67  overleg in groepjes

 

- Daarna samen stelling innemen met je groepje 
'preventief hersenonderzoek/DNA onderzoek aan potientele criminelen moet worden toegestaan om zo vast te kunnen stellen wie een gevaar voor de maatschappij vormen'  

* ten minste 2 argumenten voor jullie standpunt

Wat is jullie standpunt (1 persoon per groepje).
Welke argumenten?

Feedback over deze les.
- Wat vond je fijn? Welke cijfer geef je voor deze les?
- Wat zou er anders kunnen? Hoe geef ik jullie genoeg vrijheid terwijl jullie ook genoeg begeleiding bij de stof krijgen...?

Vandaag (7-01) online
na pauze

• Herhaling kruisingen voor wie wil
• Zelfstandig werken:
  -  Inhalen §3.5 opdr. 54-57, 60-61
  - Werkblad dihybride kruisingen inhalen
  -  Samenvatting van alle begrippen in thema 3 Genetica

Vrijdag:

• Centrale opstart 
• Bespreking deel werkblad opgaven
• Aan samenvatting werken

Heleboel definities:

Chromosoom, karyogram autosoom, etc. 

DNA, nucleotide, C, G, A en T

Gen, allel, locus

Hetero- en homozygoot

Dominant en recessief

Genotype, fenotype

Mutatie, modificatie

Kruisingen, P, F1, F2 

Monohybride kruising
X-chromosomaal

Dihybride kruising

Speciale overervering

(mitochondriaal)