H4.4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

waarnemen en reageren

H4.4     

Zenuwstelsel 

zenuwstelsel

Bestaat uit:

zenuwen, ruggemerg, hersenen

ruggemerg en hersenen samen heten centraal zenuwstelsel

zenuwstelsel

Werking:

Zintuigen zetten prikkel om in een impuls. Impuls verplaatst zich via zenuwen en het ruggemerg naar de hersenen. Daar neem je (pas) waar! 

Hersenen sturen inpulsen terug naar bijv. spieren om te gaan bewegen.

Impulsen verplaatsen zich langs zenuwen

Zenuwcellen geleiden impulsen via de uitlopers

3 soorten zenuwcellen:

Gevoelszenuwcel: 

• geleiden impulsen van zintuigen naar centrale zenuwstelsel
• lange uitloper is verbonden met zintuig, korte verbonden met andere zenuwcellen
• cellichaam ligt buiten het ruggemerg

3 soorten zenuwcellen:

Bewegingszenuwcel: 

• geleiden impulsen van ruggemerg naar spieren
• lange uitloper is verbonden met een spier, korte verbonden met andere zenuwcellen
• cellichaam ligt in het ruggemerg

3 soorten zenuwcellen:

Schakelzenuwcel: 

• geleiden impulsen van ene zenuwcel naar andere zenuwcel
• alleen korte uitlopers, verbonden met andere zenuwcellen
• liggen volledig in het centrale zenuwstelsel (ruggemerg of hersenen)

Impulsen gaan langs de 3 soorten zenuwcellen:

gevoelszenuw              schakelzenuw          bewegingszenuw

3 soorten zenuwen:

Gevoelszenuw: bevat alleen uitlopers van gevoelszenuwcellen 

bewegingszenuwen: bevatten alleen uitlopers van bewegingszenuwcellen

gemengde zenuwen: bevatten uitlopers van gevoels- en bewegingszenuwcellen.

Hersenen: bestaat uit 3 delen

1. Grote hersenen: 

buitenkant geplooid (hersenschors), bestaat uit miljarden schakelcellen. Zorgen voor bewustwording. Delen hebben eigen taak (hersencentrum)

Elk zintuigen verbonden met een hersencentrum.

leggen verwerkte informatie vast = geheugen

Hersenen: bestaat uit 3 delen

2. Kleine hersenen: 

Zorgen voor coordinatie van bewegingen en evenwicht. Coordinatie is in juiste volgorde samentrekken van spieren bij een beweging.

verwerking informatie uit ogen en evenwichtszintuigen, sturen spieren aan

Hersenen: bestaat uit 3 delen

3. Hersenstam: 

Verbinding grote/kleine hersenen met het ruggemerg.

Centra voor onbewuste processen (hartslag, ademhaling). 

Regelt reflexen (= onbewuste beweging)

Hersenen

oefenen onderdelen hersenen

verandering Hersenen

Door leren ontstaan verbindingen. Het aantal verbindingen worden steeds groter. Door veel herhaling worden de verbindingen sterker, daardoor gaan bijv. bewegingen bijna automatisch. 

Verbindingen die je niet vaak gebruikt verdwijnen weer.

geheugen: 2 soorten

2. Lange termijngeheugen:

herhaling van informatie vastgelegd, zenuwcellen krijgen vaste route (=geheugenspoor).

Geheugenspoor kan versterkt worden door nformatie vaak te herhalen.

stoffen die invloed hebben op je hersenen

Drank:

je wordt vrijer/gemakkelijker. Minder controle over bewegingen. Geheugen en concentratie worden slechter.

Drugs:

verminderde concentratie, geheugen wordt slechter

Medicijnen:

soms traag en suf

geheugen: 2 soorten

1. Korte termijngeheugen:

houdt informatie maximaal een half uur vast. Betreft informatie die je even nodig hebt en daarna weer kunt vergeten