Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Welkom

Leesvaardigheid

Verwijswoorden

Nederlands

Lesprogramma

• Uitleg 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat verwijswoorden zijn.

• kun je uitleggen en herkennen hoe je achterhaalt waarnaar verwijswoorden verwijzen.
  
  

• kun je in een tekst/zin aangeven of een verwijswoord goed of niet goed gebruikt wordt. 

• kun je bij het lezen van een tekst bepalen waarnaar de verwijswoorden verwjizen. 

Structuur

• Titel
• Ondertitel
• Tussenkoppen
• Alinea's (deelonderwerpen)
• Witregels
• Bronvermelding
• Citaten

Verwijswoorden

• Verwijswoorden zijn woorden als: hem, haar, die, dit, deze, waar, daar, ervan, erop, daarin, zo’n etc. 
  
  
• Je gebruikt ze om te verwijzen naar een persoon, zaak of gebeurtenis die je eerder hebt beschreven of die later in de tekst komt.
  
  
• Gebruik alleen verwijswoorden als duidelijk is waarnaar je verwijst. Verwijs niet naar iets dat meer dan een zin terug genoemd wordt.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Als je verwijst naar een man, gebruik je:

HIJ, ZIJN, of HEM

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Bijvoorbeeld:

De jongen is blij met zijn cadeau. Hij speelt ermee.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Als je verwijst naar een vrouw, gebruik je:

ZIJ, HAAR, of ZE

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Bijvoorbeeld:

Het meisje is blij met haar cadeau. Zij speelt ermee.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Als je verwijst naar een het-woord, gebruik je:

HET of ZIJN

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Bijvoorbeeld:

Het paard is blij met zijn stal. Het speelt erin.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Als je verwijst naar meervoud, gebruik je:

ZE, ZIJ, of HUN

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Bijvoorbeeld:

De kinderen zijn blij met hun cadeaus. Ze spelen ermee.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Verwijzen naar personen en plaatsen i.c.m. voorzetsels

Als je in een zin verwijst naar een persoon en er komt een voorzetsel bij, dan gebruik je het woordje WIE, verwijs je naar een plaats en komt er een voorzetsel bij gebruik je WAAR.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Voorbeeld:

Dat is de bus WAARMEE ik elke dag naar school ga.

Dat is het meisje MET WIE ik elke dag naar school ga.

DEZE, DIE, DIT, DAT

Er zijn nog 4 verwijswoorden.

• dezE en diE gebruik je bij dE-woorden.

• diT en daT gebruik je bij heT-woorden.

de-woorden

Een zelfstandig naamwoord waar het lidwoord de bij staat, 

is een mannelijk of vrouwelijk woord 

of een woord in het meervoud. 

Daar kun je naar verwijzen met de 

aanwijzende voornaamwoorden deze en die.

dE eindigt op een E - dezE en diE eindigen ook op een E

het-woorden

Een zelfstandig naamwoord waar het lidwoord het bij staat, 

is een onzijdig woord. 

Daar kun je naar verwijzen met de 

aanwijzende voornaamwoorden dit en dat.

heT eindigt op een T - diT en daT eindigen ook op een T

Verwijswoorden - voorbeeld

de-woorden en het-woorden

• de-woorden: verwijs met deze of die

• het-woorden: verwijs met dit of dat

Deze deur is op slot, maar die daar is wel open.

(de deur)

Dat paard is wild, maar dit hier is rustig.

(het paard)

Verwijswoorden

Kies het juiste verwijswoord:

mannelijk/vrouwelijk? Kijk in het woordenboek.

het-woorden (onzijdig)	het, zijn	dat, dit
de-woorden (mannelijk)	hij, hem, zijn	die, deze
de-woorden (vrouwelijk)	zij/ze, haar	die, deze
meervoud	zij/ze, hen, hun	die, deze

Video

-

Verwijswoorden

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de conclusie

1. deze conclusie
2. dit conclusie

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het experiment

1. deze experiment
2. dit experiment

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de aanvoerder

1. deze aanvoerder
2. dit aanvoerder

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het publiek

1. deze publiek
2. dit publiek

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de relatie

1. deze relatie
2. dit relatie

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het tekort

1. deze tekort
2. dit tekort

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de tentoonstelling

1. deze tentoonstelling
2. dit tentoonstelling

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het voorwerp

1. deze voorwerp
2. dit voorwerp

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de planeet

1. dat planeet
2. die planeet

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de vriendschap

1. dat vriendschap
2. die vriendschap

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat verwijswoorden zijn.

• kun je uitleggen en herkennen met welke verwijswoorden je naar de-woorden en het-woorden verwijst.
  
  

• kun je in een tekst/zin aangeven of een verwijswoord goed of niet goed gebruikt wordt. 

• kun je bij het schrijven van een tekst verwijswoorden op een goede manier gebruiken. 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Video

-

Begrijpend lezen