hoofdstuk 5

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

hoofdstuk 5

Kenmerken volledige mededinging/volkomen concurrentie

• veel aanbieders
• veel vragers
• homogeen goed
• transparante markt
• geen invloed op de marktprijs
• vrije toetreding

Economische machtsvorming 

Monopolie 

 Monopolistische concurrentie en oligopolie

Concurrentie verminderen

- marketing > product wordt hetrogeen

- uitschakelen concurrentie > octrooi/patent

-samenwerking > kartel

-fuseren

4 P'S

Octrooi

Een octrooi (patent) is een wettelijk alleenrecht om gedurende een bepaalde tijd een product te maken.

• Een kartel is een groep
   bedrijven die samen
   afspraken hebben om
   de concurrentie te
   verminderen.
• Dit is verboden!
  

Kartel *

 samenwerkingen of samengaan

• Franchising en Systeemlicentie > gebruiken handelsnaam 
  
• joint venture > gezamenlijk nieuw bedrijf
• Consortium > tijdelijke samenwerking
  
• Fusies en overnames > bedrijven worden 1
  

Monopolie

• Enige verkoper van een product of dienst
• Eén aanbieder en veel vragers
• Wil andere bedrijven buiten de deur houden   (anders geen Monopolie) 
• Marktmacht is groot

Bij Monopolie is  dus helemaal geen concurrentie

3 soorten monopolies

1. wettelijk monopolie (door wetgeving of octrooi) > ECB met bankbiljetten
2. natuurlijk monopolie (vanwege schaalvoordelen) > waterleidingbedrijf
   
3. collectief monopolie (kartelafspraak)
   

Monopolie:

Monopolie:

geen optimale allocatie

wat is prijsdiscriminatie?

• Hetzelfde product aanbieden tegen verschillende prijzen
  

Hoe?

• Aan verschillende klantgroepen

Wat gebeurd er met het surplus?

Uitgangspunten bij prijsdiscriminatie:

• product / dienst kan niet worden doorverkocht aan mensen uit een andere vragersgroep 
• kosten zijn hetzelfde met en zonder prijsdiscriminatie 
• door prijsdiscriminatie creeert het bedrijf als het ware een extra deelmarkt. Op beide deelmarkten geldt: MO = MK 
  

Samen maken

5.10

In de les maken

5.11/5.12

deel 2

hoofdstuk 5

Monopolistische concurrentie

Veel aanbieders

Heterogeen product

Transparantie is laag

Bijvoorbeeld:

Designwinkels

Kledingspeciaalzaken

Dierenspeciaalzaak

Oligopolie

• Twee of enkele aanbieders van een product.
• veel vragers
• Moeilijke toetreding tot de markt.
• Heterogeen of homogeen oligopolie.
• kans op kartelvorming ( prijsafspraak)

Oligopolie

Homogeen oligopolie

• Klanten letten op prijs
• Benzine, elektriciteit, internet

Heterogeen oligopolie

• Concurreren op product, service
• Telefoon(toestel), auto's, banken

Marktvormen

Samen maken

5.25

In de les maken

5.24/5.26