Les 3 Kloosters en Pelgrims

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Huiswerk

beantwoorden vraag over verschil Cluniacenzers en Cisterciënzers

+

lezen blz. 22- 23

2.1 Luxe of sober

Noem kenmerken van CLUNIACENZERS

Cluniacenzers

• orde ontstaan in Cluny
• kloosters bij bewoond gebied
• veel schenkingen/giften
• heeft banden met de adel (onderwijs)
• volgen de regel van Benedictus (Benedictijner monniken)
• pracht en praal = versiering
•  verluchtigen handschriften

• Architectuur is uitbundig
• torens
• beeldhouwwerken 
• portaal reliëfs 
• schitterende ere diensten met rijkversierde gewaden
• wierrookvaten
• goud, zilver en edelstenen

Cluniacenzers

Noem kenmerken van de Cisterciënzers

Cluniacenzers

• orde van de Cister gesticht door Bernardus van Clairvaux
• van giften/inkomsten --> kopen ze land i.p.v. materiële zaken
• kloosters in onherbergzame gebieden
• volgt regel van Benedictus maar tegen rijkdom van Cluny
• versobering en eenvoud
• versiering leidt af van discipline/roeping
• leven in afzondering en harmonie met natuur

• Architectuur is sober, geometrisch (harmonieuze verhoudingen)
• lichtinval is verwijzing naar God     --> voorloper van Gotiek  
• geen torens/beeldhouwwerken 
• geen schilderingen op muren of gewelf
• boek illustraties met plantenmotieven

Cisterciënzers

Kopiëren Manuscripten belangrijk voor de kerk: 

D.m.v. kopie wordt :

• kennis gedeeld 
• geloof verspreid
• eenheid binnen de kerk bevorderd
• behoud van belangrijke geloofsteksten gegarandeerd

Leerdoelen

na deze les weet je 

- weet je welke pelgrimsroutes er waren in de ME

- wat een pelgrim en pelgrimstocht is

- wat memento mori betekent

- wat het laatste oordeel is --> het timpaan in Conques

- wat is een martelaar 

- wat is een relikwie en welke 2 soorten waren er

Pelgrimsroutes

• Rome (Italië)
  
• Santiago de Compostela (Noordwest-Spanje) →Sint Jakobsschelp
  
• Keulen (Duitsland)
  
• Jeruzalem → kruistochten
  

Pelgrim

• reiziger 
• bedevaart/pelgrimstocht naar heilige plaats om:
• aflaat verdienen (kwijtschelding van zonden) 
• spirituele redenen (dichter bij God zijn, Christus volgen),
• soms i.p.v. gevangenisstraf

 Vergeving van zonden belangrijk

• welke zonden?
• stelen, ijdel zijn, vreemdgaan, verrader zijn, etc.
  

• gedraag je want hemel /vagevuur /hel
• MEMENTO MORI = gedenk te sterven 
• boodschap vaak op timpaan = waarschuwing

Pelgrim

pinkster boodschap, de discipelen, leerlingen van Christus kunnen 

vreemde talen spreken om de boodschap van Christus te verkondigen --> vlammetjes boven hun hoofd

Sainte Foy de Conques

• abdijkerk in Frankrijk op weg naar Santiago
• Foy = Fides  = martelares (12 jr/300 n. Chr.)
• iemand die omwille van het geloof sterft
• ze wilde de Romeinse goden niet eren
• relikwie / reliek : overblijfsel van een heilige, doet wonderen als je hem aanraakt
•  2 niveaus van relieken (bewaard in reliekhouder)
• 1. stukje van heilige zelf  2. object/kledingstuk van heilige

Het laatste oordeel

• verhaal uit evangelie v. Johannes
• visioen
• Einde der tijden zal komen met trompetgeschal
• de doden zullen opstaan
• de zielen zullen gewogen worden
• zondaars zullen gegeten worden
• en eeuwig in de hel blijven
• de rest gaat naar het paradijs

FILMFRAGMENT in classroom

- bekijk het fragment en neem het mee in je reflectie

Christus, oordelend en straffend

Zielenwaag en de Leviathan

Satan, chaos, naakte lichamen, monsters, ribben

Hemel / Paradijs

Fides boven zuilengalerij, gewaden, orde

Huiswerk:

- reflectie maken 

- filmpje bekijken van Pelgrims en Bedevaart (in classroom les 3 ME in Kua/theorie