Week 7 - werkwoordelijk gezegd en zww/hww

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Nederlands - V1A

Leg klaar: boek, schrift, pen, chromebook

Doelen

Grammatica zinsdelen:

• Ik kan de persoonsvorm (PV) vinden in een zin.
• Ik kan het werkwoordelijk gezegde (WG) vinden in een zin.
• Ik kan een zin in zinsdelen verdelen.
• Ik kan het onderwerp (OW) in een zin vinden.

Grammatica woordsoorten:

• Ik kan benoemen of een werkwoord een zelfstandig werkwoord (zww) of een hulpwerkwoord (hww) is.

Terugblik:
Hoe vind je de persoonsvorm?

Terugblik:
Een zinsdeel, wat is dat ook alweer en hoe bepaal je de zinsdelen?

Wat is de persoonsvorm in deze zin?
De getuige was overtuigd van haar verhaal.

Verdeel de zin in zinsdelen.
De getuige was overtuigd van haar verhaal.

Wat is het onderwerp:
De brugklas leert het onderwerp vinden.

1. De brugklas
2. leert
3. het onderwerp
4. vinden

Wat is het onderwerp in de zin:
Martin maakte een PowerPointpresentatie.

1. Martin
2. maakte
3. een Powerpointpresentatie
4. er is geen onderwerp

Sommige ouders kopen in de dierenwinkel een huisdier voor hun kind.
Wat is het onderwerp?

Hij gaf gisteren de eerste training.
Wat is het onderwerp?

 Werkwoordelijk gezegde (WG)

• Het werkwoordelijk gezegde (WG) is een zinsdeel.
  
• Het werkwoordelijk gezegde: alle werkwoorden in de zin (die bij elkaar horen).
  
• De persoonsvorm is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  
• Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp ‘doet’ of ‘overkomt’.

• Let op: de woordjes 'te' of 'aan het' (bijv. ik was nog aan het slapen) voor een heel werkwoord en delen van een scheidbaar werkwoord (bijv. ik stap uit) horen bij het WG!
• Let op: 'Ik eet graag een gekookt eitje' :  'gekookt' is hier GEEN WG! (hoort bij 'eitje' en niet bij 'eten')

Opdrachtje

Wat is in deze zinnen het werkwoordelijk gezegd? 

1. Ik heb veel te doen vandaag.
2. Bij de volgende bushalte stapt mevrouw de Rooij uit.
3. De postbode heeft het pakketje vanmiddag afgeleverd.

Vul maar in:

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit  .......................... in een zin. De ..................hoort altijd bij het werkwoordelijk gezegde. Het werkwoordelijk gezegde kan uit .................... werkwoord bestaan. Het woordje ........ en ............. horen ook bij het werkwoordelijk gezegde.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?
Ik ben naar school gelopen.

1. ben
2. ben gelopen
3. naar school
4. gelopen

De tocht heeft ons twaalf euro gekost.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. heeft gekost
2. heeft
3. gekost
4. twaalf

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Mijn broer zit naar buiten te kijken.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?
Ik ruim mijn kamer morgen op.

Maak een zin met een WG erin (dit WG dat bestaat uit een PV en twee andere werkwoorden).

Er staat altijd 1 zelfstandig werkwoord in een (enkelvoudige) zin. De andere werkwoorden zijn de hulpwerkwoorden.

Dus: als het WG alleen uit de PV bestaat, dan is de PV in dat geval een zelfstandig werkwoord.

Trucje

Als een zin meerdere werkwoorden bevat, dan staat het zelfstandige werkwoord meestal helemaal achteraan in de zin. 

Zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik heb gegeten
heb = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik word bekeken
bekeken = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Ineke gaat naar de stad.
gaat = ?

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Hij heeft die opdracht moeten maken. 

heeft

moeten

maken

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Wij hadden misschien met dat project mee kunnen doen.

hadden

kunnen

meedoen

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Wat is het zelfstandige werkwoord van de zin:
Had je mijn fietssleutel niet beter in je portemonnee kunnen bewaren?

Noteer het hulpwerkwoord
Hij heeft een milkshake gemaakt.

Aan de slag

PLENDA 29 februari

NL (M): opdr. 2, 3, 4 en 6 (blz.212-213)

 NL (M): opdr. 2, 5 en 6 (blz.214-215).

Plenda do. 29 februari

 NL (M): opdracht 2, 3, 4 en 6 (blz.212-213).

 NL (M): opdracht 2, 5 en 6 (blz.214-215).