Literatuur middeleeuwen en renaissance les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Literatuur middeleeuwen en renaissance les 2

lesdoel

• Je kunt de hoofdlijnen schetsen van de Nederlandse literatuur in de middeleeuwen
• Je kunt in grote lijnen vertellen hoe de middeleeuwse samenleving eruit zag
• Je kunt vertellen hoe het oudste Nederlands ontstond
• Je kunt zeggen hoe het middeleeuwse boek tot stand kwam
• Je kunt vertellen over het ontstaan van de boekdrukkunst

Wat weet je nog?

Wanneer was de oudheid?

3000 vC tot 500 nC

Hoe werd het christendom de staatsgodsdienst in het Romeinse rijk?

Het Christendom werd de staatsgodsdienst nadat keizer

Constantijn in 312 een oorlog had gewonnen nadat hij tot de

God van de christenen had gebeden

Wat zijn de drie hoofdgenres in de klassieke Griekse
literatuur?

1. Epiek - verhalende teksten

2. Lyriek - teksten (gedichten) die over persoonlijke gevoelens

    gaan

3. dramatiek - toneel

Hoe komt het dat weinig middeleeuwers de Bijbel lazen?

- de meeste middeleeuwers analfabeet

- de meeste middeleeuwers begrepen het Latijn niet

Noem drie zaken waaraan je ziet dat het leven van de middeleeuwer doordrenkt was van het geloof.

1. Navolging van Christus is de richtlijn voor het geestelijk leven

2. De structuur van de middeleeuwse kalender wordt bepaald door de hoogtepunten uit Jezus' leven

3. Mensen kozen voor het kloosterleven (een leven van bidden

    en werken)

Expertwerkvorm

Bij binnenkomst heb je een kaartje gekregen. Ga zitten in de zes groepen - je zit bij mensen met dezelfde NUMMER.

• Elke groep werkt samen antwoorden op vragen uit (10 min.)
• Betrek alle dikgedrukte begrippen in je antwoorden.
• Daarna ga je uitleg geven aan vijf anderen over jouw onderdeel (25 min.) 

1. Adel & geestelijkheid + standenmaatschappij

- Het Romeinse rijk viel uiteen. Hoe werd West-Europa bestuurd in de middeleeuwen?

- Leg uit wat de standenmaatschappij is. Benoem alle standen en geef uitleg over die stand en over de verbindingen tussen de standen.

- Vertel wanneer er een vierde stand bij kwam en welke dit was. Geef toelichting hierbij.

2. Geloof en moraal

- Vertel wat de middeleeuwer geloofde. Geef uitleg.

- Naast de christelijke moraal hadden ridders hun eigen gedragscode. Wat hield die gedragscode in?

3. Middeleeuwse verhalen

- Vertel welke soorten ridderromans er zijn. Geef bij elk soort ridderroman uitleg (kenmerken op een rijtje zetten).

4. Luisteren i.p.v. lezen / symbolen

- Leg uit hoe mensen verhalen tot zich namen in de middeleeuwen. Maak onderscheid tussen rijken en de rest.

- Waarom denk je dat er zo weinig teksten zijn overgebleven uit die tijd? Bedenk zelf twee redenen. 

- Noem twee kenmerken van een middeleeuws verhaal (simpel).

- Maak een samenvatting van alle symbolen die worden genoemd en noteer de betekenis.

5. Taalfamilies

- Vul de stamboom in.

- Hoe heet het oudste Nederlands en wanneer werd het gesproken?

- Wat was het oudste

zinnetje in die taal?

- Hoe heet de variant

die er daarna was?

6. Middeleeuwse boeken

- Noem de vijf taken bij het vervaardigen van een handschrift en omschrijf wat deze taken inhouden. 

- Wat bepaalde hoe het boek eruit kwam te zien? Leg uit 

Kennis delen

- Ga nu in groepjes zitten -> dezelfde KLEUR bij elkaar

- De persoon met kaartje 1 begint en geeft de groep de antwoorden op de vragen. De groep maakt aantekeningen.

- Daarna 2, 3 enzovoort.

Huiswerk

Leer de aantekeningen van les 1 en 2. Tip: maak flashcards! 

Maak de opdrachten van 6.4.1 allemaal. Als je de aantekeningen goed hebt geleerd, kun je de antwoorden op de meeste vragen zo opschrijven als het goed is :-)