This lesson contains 36 slides, with text slides and 1 video.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
Lesprogramma
9.55 -10.00 Welkom + leerdoelen
10.00 -10.10 Gesteentecyclus
10.10 - 10.30 Geoclips + vragen (classroom)
10.30 - 10.40 verwerkingstijd Geoclips
10.40 11.00 Workshoptijd
11.00 -11.10 Kahoot
Slide 1 - Slide
Vandaag:
Vanalles over gesteenten...
Slide 2 - Slide
We gaan vandaag eens kijken naar het levensverhaal
van meneer Steen.
Dit verhaal is een stuk minder saai dan je misschien zou denken….!
Slide 3 - Slide
Meneer Steen werd zo’n 500 miljoen jaar geleden geboren bij deze vulkaan:
Slide 4 - Slide
Nadat Meneer Steen is afgekoeld, noemen we hem een stollingsgesteente.
Slide 5 - Slide
Hier zie je meneer Steen tussen zijn familie:
Meneer Steen vindt het wel best prima onderdeel van deze berg uit te maken…
Slide 6 - Slide
Maar helaas, de zon, neerslag en ijs gooien roet in het eten….!
Meneer Steen valt door al al deze krachten uiteen…
= verwering
Slide 7 - Slide
In de rivier zorgt hij voor erosie:hij schuurt hard gesteente af/uit.
Uiteindelijk wordt het materiaal afgezet in de oceaan → sedimentatie
De stukjes meneer Steen komen in een rivier terecht.
Slide 8 - Slide
Er vindt veel sedimentatie plaats in de oceaan..
Het afgezette materiaal wordt samengeperst en er ontstaat een nieuw gesteente, namelijk een sedimentgesteente.
Slide 9 - Slide
De sedimentatie blijft doorgaan en er komen steeds meer zware lagen gesteente boven meneer Steen te liggen…
meneer Steen komt dichter bij het warme magma te liggen.
Slide 10 - Slide
Meneer Steen heeft het heet. Het grote gewicht boven meneer Steen zorgt ook voor een zware druk op hem.
Hierdoor gaat hij veranderen en ontstaat er een metamorf gesteente.
Slide 11 - Slide
De gesteentelaag waarin meneer Steen zit komt door subductie in de mantel terecht.
Op een diepte van zo’n 100 km begint meneer Steen te smelten.
Na verloop van tijd begint zijn leven opnieuw…
Dit verhaal van meneer Steen is een voorbeeld van de gesteentekringloop.
Slide 12 - Slide
Gesteentekringloop
Slide 13 - Slide
Slide 14 - Slide
Kennen
Gesteenten:
stollingsgesteenten
sedimentaire gesteenten
metamorfe gesteenten
Processen:
Afkoelen
verwering en erosie
samenpersen
hitte en druk
smelten
Slide 15 - Slide
3 soorten gesteenten
Stollingsgesteente: Ontstaan door afkoeling en stolling van magma/lava
Sedimentgesteenten: Ontstaan uit afgezet materiaal dat wordt samengeperst.
Metamorfe gesteenten: Ontstaan wanneer een gesteente onder invloed van druk en hoge temperatuur in een nieuwe gesteente veranderd.
Slide 16 - Slide
Slide 17 - Slide
Marmer in de Alpen
Kalksteen → hoge druk en temperatuur → miljoenen jaren → marmer
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Slide
Slide 20 - Slide
Kalksteen
Slide 21 - Slide
Zandsteen
Slide 22 - Slide
Schalie
Slide 23 - Slide
Slide 24 - Slide
Slide 25 - Slide
Slide 26 - Slide
Slide 27 - Slide
Graniet
- Kristallen
- Langzamer afgekoeld dan basalt
- Stolt 'in de aardkorst' (uit het zicht)
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Slide
Basalt
- Geen zichtbare kristallen
- Sneller afgekoeld dan graniet
- Koelt af boven aardkorst
Slide 30 - Slide
Slide 31 - Slide
Slide 32 - Slide
Slide 33 - Slide
Slide 34 - Video
https:
Slide 35 - Link
Er zijn 3 soorten gesteenten:
1. Sedimentgesteente - gesteente die laag voor laag worden afgezet, waarbij de onderste laag het oudst is. BV: zandsteen, kalksteen, schalie
2. Stollingsgesteente - gesteente gevormd door vulkanische activiteit. Door het stollen van magma (in de aarde) of lava (op de aarde). BV: graniet, basalt.
3. Metamorf gesteente - dit is sediment- of stollingsgesteente wat door invloed van hoge druk en hogere temperatuur veranderd (metamorfose) van structuur. BV: kalksteen veranderd in marmer / schalie veranderd in leisteen.