Basisstof 1: Genotype en fenotype

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 5: Erfelijkheid en evolutie

Basisstof 1: Genotype en fenotype

Wat gaan we doen?

• Begin thema 5
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg basisstof 1
• Aan het werk!
• Afsluiting 

Erfelijkheid &
Evolutie

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Omschrijven wat het genotype en fenotype zijn;
• Uitleggen dat cellen alleen de erfelijke informatie gebruiken die ze nodig hebben.

Erfelijke informatie

• In je cellen zitten celkernen. 
• Deze bevatten chromosomen (DNA + eiwit)
• DNA (desoxyribonucleïnezuur) bevat informatie voor alle erfelijke eigenschappen

Celdeling

• Je groeit door celdeling.
• Alle chromosomen worden gekopieerd 
• Daarna splitst de cel zich in tweeën.

Genotype

Alle erfelijke eigenschappen van een organisme noem je het genotype.

• Een gen is een stukje DNA met informatie voor één erfelijke eigenschap.
• Genen kunnen aan of uit staan.
• Het genotype kan niet opzettelijk veranderen

Fenotype

Alle uiterlijke eigenschappen van een organisme noem je het fenotype.

• Je fenotype is afhankelijk van je genotype en je omgeving (milieu).
• Je fenotype kan wel opzettelijk veranderen.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 van thema 5

Hoe: Fluisteren met je directe buur

Tijd: 15 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren, basisstof 2 lezen

Uitkomst: Basisstof 1 van thema 5 is af

Het fenotype van een organisme komt tot stand door het genotype en door invloeden uit het...

Winston zegt: Het hebben van een erfelijke ziekte is een voorbeeld van een fenotype
Henk zegt: Het fenotype is altijd hetzelfde als het genotype

Wie heeft gelijk?

1. Beide hebben gelijk
2. Alleen Winston
3. Alleen Henk
4. Beide hebben ongelijk

Een plant heeft altijd minder chromosomen dan een mens volgens deze tabel.

1. Juist
2. Onjuist

Zet in de juiste volgorde van klein naar groot.

1. cel - chromosoom - DNA - gen
2. DNA - gen - chromosoom - cel
3. Gen - DNA - chromosoom - cel
4. Gen - chromosoom - DNA - cel

Wanneer komt je genotype tot stand?

1. Bij de geboorte
2. Bij de bevruchting
3. Kan veranderen
4. Bij de puberteit

Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. Zowel genotype als fenotype
2. Alleen haar genotype
3. Alleen haar fenotype
4. Allebei niet

Welke bewering is juist?

1. het fenotype is de som van de zichtbare eigenschappen van het genotype plus de invloed van het milieu
2. het fenotype is de som van de zichtbare eigenschappen van het genotype zonder de invloed van het milieu
3. het genotype is de som van de zichtbare eigenschappen van het fenotype zonder de invloed van het milieu
4. het genotype is de som van de zichtbare eigenschappen van het fenotype plus de invloed van het milieu