BS1 voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Thema 10: Voeding en vertering

BS1: Voedingsstoffen

Voorkennis activeren

Voordat we met de leeractiviteiten beginnen gaan we eerst zien wat we allemaal al weten. Hiermee zetten we onze hersenen aan en kunnen we nieuwe informatie aan deze kennis koppelen.

Hoe heet dit proces?

Hoe krijgen we de energie die in voedsel is opgeslagen op de juiste plek in ons lichaam?

Duurzaamheid rondom eten

Hoe kun je letten op duurzaamheid als het gaat om eten?

Welke groepen van voedingsstoffen ken je?

Leerdoelen

- Je kunt de kenmerken en functies noemen van zes groepen voedingsstoffen en van voedingsvezels.

Leeruitkomst:

Je kan de kenmerken en functies van zes groepen voedingsstoffen (koolhydraten, vetten, eiwitten, water, vitaminen, mineralen) en voedingsvezels beschrijven en toelichten hoe deze bijdragen aan een gezond voedingspatroon en de werking van het menselijk lichaam.

Leeractiviteit 1: Opdracht

- Lees blz. 138 t/m 144 (basisstof 1)

- Markeer de belangrijkste informatie uit de tekst.

- Als je dit gelezen hebt dan krijg je een paar stellingen waarbij je aan moet geven of je het eens/oneens ben en vooral waarom.

Leeractiviteit 2: uitleg

Maak aantekeningen tijdens de uitleg. 

Je kunt 2 doelen hebben bij je aantekeningen:

1. een samenvatting in je schrift

2. het onthouden van de lesstof

Bij 1, schrijf niet letterlijk alles over maar probeer kort en krachtig te schrijven.

Bij 2, schrijf alleen datgene op wat je nog niet weet.

6 groepen voedingsstoffen

koolhydraten (sachariden; binas 67F)

eiwitten (peptiden; binas 67H)

vetten (lipiden; binas 67G)

water

mineralen

vitaminen

Voedingsvezels 

darmwerking en

verzadiging

Binas

Functies van voedingsstoffen

3 B's 

Brandstof: koolhydraat, vet (overschot wordt opgeslagen)

Bouwstof: eiwit, vet en water

Beschermende stof: vitaminen en mineralen

Voedingsvezel: wordt niet verteerd, wordt niet opgenomen

trekt water aan en stimuleert peristaltiek

Bekijk de afbeelding: Waardoor kan een vegetariër in Zuid-Amerika ziek worden als hij alleen maar bonen eet en geen maïs?

Ralph eet veel vlees en vleeswaren. Hierdoor krijgt hij met zijn voedsel veel meer eiwitten binnen dan hij nodig heeft.
Wat gebeurt er met het teveel aan eiwitten dat Ralph binnenkrijgt?

ATP

Bekijk afbeelding 1 en 2.
Beschrijf het verschil tussen een molecuul van een verzadigd vetzuur en een molecuul van een onverzadigd vetzuur.

Voedingsmiddel of voedingsstof?

Sleep de termen naar de juiste categorie

voedingsmiddel

voedingsstof

vitamine C

sinaasappelsap

aardappel

koolhydraat

boterham

eiwit

Koolhydraten verteren: sleep de termen naar de juiste plaats

afgebroken

 tot

afgebroken

 tot

opname in het bloed

polysacharide

monosachariden

disachariden

Eiwitten verteren: sleep de termen naar de juiste plaats

afgebroken

 tot

afgebroken

 tot

opname in het bloed

tri-/dipeptiden

aminozuren

polypeptide

Vetten verteren: sleep de termen naar de juiste plaats

afgebroken

 tot

opname in het bloed en/of lymfe

glycerol

triglyceride

losse vetzuren

Wat is een essentieel aminozuur?

1. een aminozuur dat je lichaam zelf aanmaakt dus die hoef je niet met je voeding binnen te krijgen
2. een aminozuur dat je lichaam niet zelf aanmaakt dus die hoef je niet met je voeding binnen te krijgen
3. een aminozuur dat je lichaam zelf aanmaakt dus die moet je binnenkrijgen met je voeding
4. een aminozuur dat je lichaam zelf niet aanmaakt dus die moet je binnenkrijgen met je voeding

Maak gebruik van binas 82A!
Nachtblindheid is een gebreksziekte ten gevolge van een tekort aan ...

1. vitamine A
2. vitamine B3
3. vitamine C
4. vitamine D

Maak gebruik van binas 82A!
Rachitis is een gebreksziekte ten gevolge van een tekort aan ...

1. vitamine A
2. vitamine B3
3. vitamine C
4. vitamine D

Diabetes mellitus type 2 (ouderdomssuikerziekte) is een ...

1. 'gebreksziekte'
2. 'welvaartsziekte'

Glucose is een ...

1. koolhydraat
2. vet
3. eiwit
4. voedingsvezel

Het molecuul uit de afbeelding behoort tot de ...

1. sachariden
2. peptiden
3. lipiden

Zowel natrium als chloride zijn ...

1. vitaminen
2. mineralen
3. voedingsvezels

Het molecuul uit de afbeelding behoort tot de ...

1. sachariden
2. peptiden
3. lipiden

Geef de definitie van het begrip 'verteren'.

Verteren

Het verkleinen van grote niet-opneembare moleculen zodat voedingstoffen opgenomen kunnen worden in het bloed.

Deze afbraak vindt plaats door werking van enzymen.

Wel of niet verteren?

Moeten deze voedingsstoffen wel of niet worden verteerd?

wel verteren

niet verteren

koolhydraten

eiwitten

mineralen

vitaminen

vetten

water

voedingsvezels

Ik heb de volgende leerdoelen begrepen:
- Je kunt de kenmerken en functies noemen van zes groepen voedingsstoffen en van voedingsvezels.

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag

1 t/m 12 van BS1