Concept 10: Globalisering (Ethiopië)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Huiswerk blz 25 opdr 1

a. In Ethiopië lijden veel mensen honger, terwijl het een groen en vruchtbaar land is.

b. ligging en gebiedskenmerken

c. bevolkingskenmerken

Infrastructuur

In Addis Abeba rijdt de eerste lightrail van Afrika, maar buiten de Ethiopische hoofdstad is de infrastructuur slecht. 

 

blz 25 opdr 2

b. Noteer steeds het verband tussen de begrippen in de volgende zinnen.

Antwoord in een Hoe ..., hoe-zin voor Ethiopië. Bijvoorbeeld: Hoe hoger, hoe kouder.

1.     reliëf en bevolkingsdichtheid
   
2.     infrastructuur en gezondheidszorg
   
3.     infrastructuur en voedselvoorziening   

De transporttheorie van Ullman

Goederenhandel overbrugt kloof vraag en aanbod

Voorwaarde 1	complementariteit : reden voor handel vanuit een situatie waarin twee regio's elkaar aanvullen m.b.t. een bepaalde hulpbron
Voorwaarde 2	transporteerbaarheid : mate waarin het de moeite loont om een product te vervoeren
Voorwaarde 3	tussenliggende mogelijkheden : aantrekkende factor in een gebied dat bij vervoer dichter bij het herkomstgebied ligt dan het bestemmingsgebied

Huiswerk blz 25 opdr 2

a. door de voorwaarde transporteerbaarheid

b. 

blz 25 opdr 2

c. Welk verband zie je in Zwitserland tussen reliëf en bevolkingsdichtheid?

d. Beredeneer waarom het verband tussen reliëf en bevolkingsdichtheid in Zwitserland anders is dan in in Ethiopië. 

c. Hoe meer reliëf, hoe lager de bevolkingsdichtheid. 

d. In Zwitserland is de temperatuur gemiddeld lager dan in Ethiopië, waardoor het op de berg te koud is om er te wonen en voedsel te verbouwen, en waardoor het juist aangenaam is in het laagland.

In Ethiopië is het laagland (op de meeste plekken) te droog en te heet om er te wonen en voedsel te verbouwen.

blz 25 opdr 2

e. Het gebied in W15 levert ten opzichte van het Ethiopische Hoogland een extra moeilijkheid op bij het aanleggen van goede infrastructuur.

Gebruik W15.

Welke extra moeilijkheid wordt bedoeld?

e. de aardbevingsgevoeligheid van dit gebied

blz 25 opdr 3

a. Beschrijf het verband tussen figuur 1.16 en 1.21 en geef hiervoor een verklaring.

beschrijving: Hoe meer reliëf, hoe meer neerslag.

verklaring: Het reliëf dwingt lucht te stijgen. Stijgende lucht koelt af en kan minder waterdamp bevatten, waardoor het gaat regenen.

blz 25 opdr 3

b. Leg uit waarom de boer in figuur 1.19 minder soorten gewassen kan verbouwen dan Abebe Moliso in figuur 1.12.

De boer in figuur 1.19 woont in het droge zuiden van Ethiopië. Daar kunnen minder soorten gewassen groeien dan in het Ethiopische Hoogland.

1. 19 Op weg naar de lokale markt in het droge zuiden van Ethiopië om graan te verkopen.

1.12 Abebe Moliso bewerkt zijn land met een van zijn dochters.

blz 25 opdr 3

c. Noteer twee voor- en twee nadelen van het reliëf voor de bevolking van Ethiopië.

Twee voordelen gevraagd, bijvoorbeeld:

    aangenamere temperaturen

    meer neerslag waardoor meer landbouw mogelijk is

    meer toerisme

Twee nadelen gevraagd, bijvoorbeeld:

    De transporteerbaarheid van goederen neemt af.

    Voorzieningen als scholen, ziekenhuizen en voedselmarkten zijn slechter bereikbaar.

    De aanleg van infrastructuur is ingewikkelder / duurder.

1. 19 Op weg naar de lokale markt in het droge zuiden van Ethiopië om graan te verkopen.

1.12 Abebe Moliso bewerkt zijn land met een van zijn dochters.

blz 25 opdr 3

d. Beschrijf het neerslagregiem gedurende het jaar in Ethiopië.

Twee voordelen gevraagd, bijvoorbeeld:

    aangenamere temperaturen

    meer neerslag waardoor meer landbouw mogelijk is

    meer toerisme

Twee nadelen gevraagd, bijvoorbeeld:

    De transporteerbaarheid van goederen neemt af.

    Voorzieningen als scholen, ziekenhuizen en voedselmarkten zijn slechter bereikbaar.

    De aanleg van infrastructuur is ingewikkelder / duurder.

1. 19 Op weg naar de lokale markt in het droge zuiden van Ethiopië om graan te verkopen.

1.12 Abebe Moliso bewerkt zijn land met een van zijn dochters.

Concept 10: Globalisering (Ethiopië)

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Afbeelding: Graan wordt als bulkgoed per schip vervoerd

Terugblik: landen indicatoren

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• de ruimtelijke verschillen in de mondiale voedselvoorziening verklaren
• beschrijven in hoeverre  mondiale voedselvoorziening een rol bij de productie en consumptie van voedsel

Benodigde voorkennis 

Je weet wat mondiale voedselvoorziening is
Je weet hoe globalisering werkt
Je weet mondiale voedselvoorziening in kaart brengen
Je weet wat voedselcrisis inhoudt

Kwantitatieve honger

Hongersnood

Kwalitatieve honger

Ondervoeding

(Acuut) gebrek aan voedsel

langere tijd mindere energie dan 1690 kilocalorieën per dag

te weinig eiwitten en/of vitaminen

voortdurend te weinig of te eenzijdig eten 

Het grote plaatje

Soorten honger

Ondanks dat er wereldwijd genoeg voedsel wordt geproduceerd om de hele wereldbevolking te voeden is er toch sprake van een voedselcrisis door de ongelijke verdeling van voedsel.  Voedsel en voedselzekerheid zijn vastgelegd in de Universele Verklaring v/d Rechten v/d Mens.

kwantitatieve honger	kwalitatieve honger
verminderde lichamelijke conditie door een langdurig tekort aan energiebronnen acuut gebrek = hongersnood	verminderde lichamelijke conditie door een eenzijdige samenstelling van het voedsel = ondervoeding

Basisbehoeften

De vier basisbehoeften

Voedselprobleem

• Oneerlijke concurrentie
• Verdelingsproblemen
• Groene Revolutie 

Groene Revolutie = Er moest een oplossing komen voor de tekorten, want er dreigde hongersnood. Men vergrootte de productie door de introductie van nieuwe variëteiten, kunstmest, pesticiden, nieuwe irrigatietechnieken, verbeterde zaden en het verstrekken van landbouwkredieten. 

Globalisering

Geglobaliseerde landbouw: commerciële landbouw die is gericht op en sterk wordt beïnvloed door de wereldmarkt. 

• voornamelijk granen, zoals tarwe en mais, verhandeld door de lange houdbaarheid en opslag op termijn
• voedselprijzen komen tot stand op de wereldmarkt

De transporttheorie van Ullman

Goederenhandel overbrugt kloof vraag en aanbod

Voorwaarde 1	complementariteit : reden voor handel vanuit een situatie waarin twee regio's elkaar aanvullen m.b.t. een bepaalde hulpbron
Voorwaarde 2	transporteerbaarheid : mate waarin het de moeite loont om een product te vervoeren
Voorwaarde 3	tussenliggende mogelijkheden : aantrekkende factor in een gebied dat bij vervoer dichter bij het herkomstgebied ligt dan het bestemmingsgebied

Wereldsysteem: hoe ontstaan?

• Koloniale periode: kolonieën (periferie) leverde grondstoffen voor het moederland (centrum). Centrum had economische en politieke macht. 
  
  
• MAAR: de verhoudingen veranderen
  door de veranderingen in de 

Internationale arbeidsverdeling

De verdeling van werk over de verschillende landen

Absolute en relatieve afstand

Wereldsysteem 

• Op basis van  
• kan je de wereld indelen in een systeem
  met centrum, periferie en semi-periferie. 

economische indicatoren

BNP / BBP

Indeling eroepsbevolking in sectoren

Opdracht: 
Schrijf voor jezelf een definitie van 
centrum - periferie - semi-periferie 

Wereldsysteem

Centrum	Semi-periferie	Periferie
- rijker - grote dienstensector - veel vraag naar goedkope producten en voedsel	- opkomende landen (economie) - aandeel landbouw neemt af, groeiende industrie - kenmerken van zowel centrum als periferie	- armere landen - leveren grondstoffen en voedsel aan semi-p en centrum. - vaak afhankelijk van 1 product
Nederland	India	Sudan

De transporttheorie van Ullman

Goederenhandel overbrugt kloof vraag en aanbod

Voorwaarde 1	complementariteit : reden voor handel vanuit een situatie waarin twee regio's elkaar aanvullen m.b.t. een bepaalde hulpbron
Voorwaarde 2	transporteerbaarheid : mate waarin het de moeite loont om een product te vervoeren
Voorwaarde 3	tussenliggende mogelijkheden : aantrekkende factor in een gebied dat bij vervoer dichter bij het herkomstgebied ligt dan het bestemmingsgebied

Voedselprobleem

• Oneerlijke concurrentie
• Verdelingsproblemen
• Groene Revolutie 

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Actualiteit

Zelfstandig lezen 

en verwerken

Lesboek met Halo AR
Verdieping

Verdiepend artikel

https://www.nationalgeographic.nl/geschiedenis-en-cultuur/2020/01/wat-de-wereld-kwijt-kan-raken-een-conflict-met-iran

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

FAO

voedselcrisis

kwantitatieve honger

kwalitatieve honger

voedselzekerheid

geglobaliseerde landbouw

complementariteit

transporteerbaarheid

tussenliggende mogelijkheden

handelspolitiek

dumping

Groene Revolutie

genetisch gemanipuleerde voedsel

droogte resistente gewassen

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Afbeelding: Een slechte infrastructuur belemmert de transporteerbaarheid

Huiswerk

Artikel	Titel
Documentaire	Titel
Quizlet	Quizlet H1 §1
Huiswerk	Voorkennis opdrachten - werkblad ".........." - werkblad ".........." Huiswerk opdrachten - H1 §1 vragen 1 t/m 9

Artikel:

link

Documentaire:

link

Quizlet:

link

Artikel bespreking

Lees het artikel

Verdiepende vragen

Quizlet bespreking

Kernbegrippen Quizlet	Verdiepende vragen
dumping complementariteit Groene Revolutie	Wat betekent het begrip? Kan je er een zin mee maken? Kan je het begrip tekenen?

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

Atlaskaarten

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃