4TL 8.1 Bloed les 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Paragraaf 8.1 Bloed

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

Witte bloedcellen

Rode bloedcellen

Bloedplaatjes

Bestrijden ziekteverwekkers

Vervoeren zuurstof met hemoglobine

Helpen bij de bloedstolling

Leerdoelen

• Je kunt de delen waaruit je bloed bestaat benoemen en van ieder deel de functie beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe bloed de stoffen door je lichaam vervoert.
• Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam verandert.  

Hoe vervoert het bloed stoffen?

• Je bloed neemt stoffen op, vervoert die stoffen, en geeft ze ergens anders weer af.

• Opname en afgifte van stoffen gebeurd in de haarvaten.

Transport via bloedplasma

• Het bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam.
• De stoffen zijn opgelost in het bloedplasma, net als suiker in thee.

• Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Transport via rode bloedcellen

• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Dit gebeurt met behulp van hemoglobine
• Zuurstof bindt zich vast aan de hemoglobine en laat ergens anders weer los.

Bloedarmoede

• Rode bloedcellen bevatten te weinig hemoglobine.
  
• Je wordt snel moe, want er kan minder zuurstof vervoert worden.
• Organen krijgen dus minder zuurstof.

• Bloedarmoede kan ontstaan door een tekort aan ijzer.

Wat verandert er bij inspanning?

• Tijdens het sporten werken allerlei organen sneller.
• Hiervoor is meer energie nodig.
• Om meer energie te krijgen is er meer verbranding nodig.

Verbranding

Formule verbranding

Voldoende glucose

• Tijdens het sporten gaat het glucosegehalte in het bloed omlaag.
  
  
• Aanvullen vanuit de 'reserves' namelijk: glycogeen.

• Hormonen: Adrenaline & Glucagon zetten het glycogeen om in glucose.

Voldoende zuurstof

• Ook zuurstof heb je meer nodig tijdens het sporten.

• Zuurstof vul je aan door tijdens het sporten sneller te ademen.

• Ook je hart gaat sneller kloppen, waardoor je bloed sneller gaat stromen.

• Als het bloed sneller stroomt, krijgen de spieren sneller meer zuurstof.

Lezen en maken

Lezen 8.2 blz 103 t/m 113

Maken 8.2 opdracht 1 t/m 20