X-chromosomaal

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

 X-chromosomaal

autosomaal of X-chromosomaal

Op welk chromosoom ligt het allel?

gewone chromosomen:  autosomale overerving

geslachtschromosomen:  X-chromosomale overerving

Op het X-chromosoom liggen genen, het y-chromosoom is leeg

Karyogram

Kleurenblindheid (daltonisme)

Er bestaan verschillende
vormen van kleurenblindheid.
Wat merk je op als je de verdeling
tussen mannen en vrouwen bekijkt?

Het gen dat kleurenblindheid veroorzaakt zit dus blijkbaar op het:

1. X-chromosoom
2. Y-choromosoom

Kleurenblindheid.

• Het allel waarmee je rood/groen onderscheidt ligt op het X-Chromosoom.
  
• Dat heeft vooral voor mannen een onverwacht gevolg.

Denk mee..

• Het gen voor kleurenblindheid is recessief en is X-Chromosomaal.
• Een kleurenblinde man en een homozygoot (niet-kleurenblinde) vrouw krijgen een kind.

Wat is de kans op kleurenblinde kinderen?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Een kleurenblinde man krijgt twee dochters met een vrouw die drager is. Wat is de kans dat deze dochters kleurenblind zijn? Kleurenblindheid is X-chromosomaal recessief.

In een bepaalde familie komt een erfelijke afwijking voor die wordt veroorzaakt door een X-chromosomaal gen. Een vrouw uit deze familie is drager van dit gen, maar vertoont de afwijking niet. Ook haar man vertoont de afwijking niet. De vrouw is in verwachting. Het embryo wordt vóór de geboorte onderzocht. Het blijkt een jongen te zijn.
Hoe groot is de kans dat deze jongen na de geboorte de bedoelde afwijking vertoont?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Het allel voor een bepaalde vorm van kleurenblindheid bij de mens is X-chromosomaal en recessief.
Hierover worden de volgende beweringen gedaan.
1 Als een vrouw kleurenblind is, is haar vader kleurenblind en haar moeder òf eveneens kleurenblind òf drager.
2 De kans dat een dochter uit een huwelijk tussen een heterozygote vrouw en een kleurenblinde man kleurenblind is, is 50%.

Welke van deze beweringen is of welke zijn juist?

1. Bewering 1
2. Bewering 2
3. Beide
4. Geen van beide