6.1 Een wereldeconomie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.1 Een wereldeconomie

Pak je boek en werkboek

Pak je boek:

 par 6.1 lezen 

Maken opdracht:

1 t/m 3 en 5 t/m 7.

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je uitleggen:

• hoe het handelskapitalisme opkwam 
• hoe de VOC een handelsnetwerk opbouwde  
• hoe een wereldeconomie ontstond 

In de tijd van steden en staten ontstond het kapitalisme door de handel in luxeproducten. 

handelskapitalisme: vroege vorm van kapitalisme waarbij handelaren een leidende rol hadden in de economie. 

Nederlanders speelden een hoofdrol in het handelskapitalisme tussen 1600 en 1700: 

• in 1602 werden acht compagnieën verenigd in de VOC die het monopolie van de Nederlandse overheid kreeg om te handelen in Azië. 

 

De VOC verkocht aandelen. De aandeelhouders lieten hun geld in de onderneming zitten maar hadden niet de leiding. 

De VOC: 

• was eerst gericht op specerijen als peper en kaneel  
• veroverde met veel geweld een monopolie op de Molukken (kruidnagels, nootmuskaat)  

Werd een multinational: een onderneming met vestigingen in meerdere landen.

Bouwde een handelsnetwerk van factorijen langs de kusten van o.a. China, Japan, Perzië, India en Ceylon.

De wereldwijde handelscontacten vormden het begin van een wereldeconomie: economisch systeem van wereldwijde handelscontacten. 

 In 1621 werd de West-Indische Compagnie (WIC) in opgericht voor de handel op en rondom de Atlantische Oceaan

De Europeanen haalden specerijen en textiel uit Azië. Naar West-Afrika brachten ze wapens, ijzer en alcohol. Daarmee kochten ze goud, ivoor en tot slaaf gemaakte Afrikanen, die werkten op plantages in Amerika. De suiker, tabak en koffie gingen naar Europa. (driehoekshandel)

Begrippen uit deze les:

kapitalisme: economisch systeem waarbij de productiemiddelen privébezit zijn en personen geld in een onderneming investeren om winst te maken. 

onderneming: bedrijf 

productiemiddel: hulpmiddel waarmee wordt geproduceerd 

 tijd van regenten en vorsten:  17e eeuw, tijdvak 6

VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie 

 monopolie: alleenrecht 

 aandeel: papier waarvan de koper (aandeelhouder) mede-eigenaar is van een bedrijf 

gouverneur-generaal: hoogste bestuurder van de VOC in Azië 

wereldeconomie: economisch systeem van wereldwijde handels-contacten

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.