Aaneenschrijven

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom!

Vandaag: aaneenschrijven

Planning:

~ Korte uitleg

~ Gezamenlijk oefenen

~ Zelf aan de slag

Aaneenschrijven

Aan elkaar of los?

rodewijnglas

langetermijnplanning

groenestroomaanbieder

socialemediakanaal

Aaneenschrijven

Aan elkaar of los?

rodewijnglas (= glas voor rode wijn)

maar: het rode wijnglas = glas voor wijn, rood van kleur

langetermijnplanning (= een planning voor lange termijn)

groenestroomaanbieder (aanbieder van groene stroom)

socialemediakanaal (kanaal voor sociale media)

Je schrijft deze woorden aan elkaar!

Langetermijnplanning = planning voor de lange termijn

Wat is een lange termijnplanning?

Groenestroomaanbieder = aanbieder van groene stroom

Wat is een groene stroomaanbieder?

Socialemediakanaal = kanaal voor sociale media

Wat is een sociaal mediakanaal?

Wat schrijf je wel aan elkaar?

- Samenstellingen

Twee woorden die samen een nieuw woord vormen

Koffiekopje, computerscherm, e-mailaccount, etc.

- Woorden met er-, hier-, daar-, en waar- + een voorzetsel

erop, hierin, daarmee, waarvan

- Getallen tot duizend (in letters)

vijfenveertig, dertienduizend, zeshondertweeënvijftig

Maar...

Soms moet er een koppelteken (-) tussen de delen van de samenstelling geschreven worden. Dit doe je om bijvoorbeeld een klinkerbotsing te voorkomen.

Milieu + invloed = milieuinvloed ~ milieu-invloed

Woede + uitbarsting = woedeuitbarsting ~ woede-uitbarsting

Maar: koffieautomaat

Ook een koppelteken...

Als een deel van de samenstelling bestaat uit een naam, letters, cijfers, of tekens:

kabinet-Rutte, mbo-opleiding, A4-formaat, 3-jarige, @-teken

Er sprake is van een samengestelde aardrijkskundige naam of afleiding:

Centraal-Europa, Noord-Hollandse

Als ze een vaste combinatie zijn:

kant-en-klaarmaaltijden, kat-en-muisspel, nek-aan-nekrace

Soms moet er een –en, -n of –s, tussen beide woorden gezet worden:

Krant + artikel = krantenartikel

Aap + streken = apenstreken       maar: apetrots

Zieke + vervoer = ziekenvervoer

Mening + verschil + meningsverschil

Als het eerste woord van de samenstelling twee meervouden heeft, voeg je alleen een -e toe:

Ziekte + beeld 

 ziekten/ziektes = ziektebeeld

Groente + la

Groenten/groentes = groentela

Woorden zonder meervoud

Sommige woorden hebben geen meervoud, bijvoorbeeld:

snot, rijst, zon

snottebel, rijstevlaai, zonnebrand

maar: rijstpan

Veel uitzonderingen dus. Bij twijfel, zoek het op!

Aan elkaar, los, +s/+n of koppelteken?

1. 80 jarige vrouw 
2. vakantie + eiland
3. drie + kamer + appartement
4. open + dag
5. accu + inruil

6.  plant + bak

7. netto + inkomen

8. gedachte + stroom

9. voor + pagina + artikel

10. geluid + overlast

Aan elkaar, los of koppelteken?

1. De 80-jarige vrouw 
2. vakantie-eiland
3. driekamerappartement
4. open dag
5. accu-inruil

6.  plantenbak

7. netto-inkomen

8. gedachtestroom

9. voorpagina-artikel

10. geluidsoverlast

Zelf aan de slag!

Op Starttaal:

2F > taalverzorging > spelling > aaneenschrijven

5 opdrachten + deeltoets

Tot volgende week!