3.4 macht op de markt

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

3.4 

hoe zit met vraag en aanbod?

overige vragen 3.3 

uitleg + aan de slag

doelstellingen uitwerken

rekenen 

In deze les leer je:

- wat we bedoelen met marktaandeel;

- welke marktvormen er zijn;

- welke kenmerken deze marktvormen hebben;

- het verschil tussen homogene en 

   heterogene producten.   

- Je berekent het marktaandeel    

     

GOAL!

Marktvorm 

= het geheel van omstandigheden waaronder ondernemingen 

   met elkaar concurreren (of niet).

We kijken dan naar:

- het aantal aanbieders (één, weinig of veel)

- de aard van het product (homogene of heterogene producten)

neem tabel over van het bord en vul in tijdens de uitleg 

We onderscheiden 4 marktvormen:

1   Monopolie

2  Oligopolie

3  Volkomen concurrentie

4  Monopolistische concurrentie

Homogene producten

Consumenten zien de producten van de verschillende aanbieders als hetzelfde.

Heterogene producten

De consument vindt dat er verschil is tussen de producten van de verschillende aanbieders.

Marktaandeel

 jouw eigen afzet of omzet in % van de totale afzet/omzet van de markt.

= welke formule herken je?

    Om het marktaandeel te vergroten, 

    vindt er soms een fusie  (2 bedrijven worden 1) of 

    overname plaats

Tekst

Kartel

= verboden prijsafspraken

Reden: onderlinge 

                concurrentie beperken

Nadelig voor de consument,

dus: VERBODEN!

Maken:

opg. 1 t/m 12

(blz. 86 t/m 89)

Wat heb je geleerd?

Wat heb je geleerd?

Juist of onjuist?
Als er minder concurrentie is, hebben aanbieders meer invloed op de prijs van hun product.

1. Juist
2. Onjuist

Wanneer twee bedrijven samen één nieuw bedrijf vormen, spreken we
van een ...

1. overname
2. fusie
3. kartel
4. samenwerkings-verband

Waar kijk je naar om het marktaandeel te kunnen bepalen?

1. Naar de afzet, niet naar de omzet
2. Naar de afzet x prijs, niet naar de omzet
3. Naar de omzet, niet naar de afzet
4. Naar de afzet óf de omzet

De markt werkt het beste als er sprake is van ...

1. volkomen concurrentie
2. monopolie
3. oligopolie
4. monopolistische concurrentie

Welke marktvorm kent een klein aantal aanbieders?

1. volkomen concurrentie
2. monopolie
3. oligopolie
4. monopolistische concurrentie

Hoe noemen we de verboden prijsafspraken tussen aanbieders?

1. overname
2. fusie
3. kartel
4. samenwerkings-verband

In deze les leer je:

- wat we bedoelen met marktaandeel;

- welke marktvormen er zijn;

- welke kenmerken deze marktvormen hebben;

- het verschil tussen homogene en 

   heterogene producten.   

- Je berekent het marktaandeel    

     

uitwerken

Rekenen

blz 97 t/m 99

opdrachten  = 20 minuten

16: kostprijs berekenen

18: BTW + brutowinstmarge

21 = arbeidsproductivteit

24: Vraag & aanbodlijn tekenen

27 marktaandeel 

Bespreken: opgave 36 + 37 

(blz. 86)

Opgave 36

a   Lenovo:   17,4 ÷ 352,9 × 100 = 4,9%

     

     --> Bereken nu zelf de marktaandelen van 

            Huawei en Xiaomi.

352,9 mln is het totaal van alle verkochte smartphones (zie afbeelding rechts)

Opgave 36

b   Afzet van Samsung:

     3e kwartaal 2014:   305,3 mln ÷ 100 × 23,9 = 73,0 mln.

     

      --> Bereken nu zelf de afzet van Samsung in het 3e kwartaal

              van 2015.

Opgave 36

a   Lenovo:   17,4 ÷ 352,9 × 100 = 4,9%

     Huawei:  27,3 ÷ 352,9 × 100 = 7,7%

     Xiaomi :   17,2 ÷ 352,9 × 100 = 4,9%

Opgave 36

b   Afzet van Samsung:

     3e kwartaal 2014:   305,3 mln ÷ 100 × 23,9 = 73,0 mln.

     3e kwartaal 2015:   352,9 mln ÷ 100 × 23,7 = 83,6 mln.

Dus: de afzet van Samsung was gestegen 

(hoewel het marktaandeel van Samsung was gedaald!).

Wat is er dus gebeurd met de totale markt van smartphones? 

groei of krimp?

De totale markt is gegroeid!

Opgave 37

b  Van de andere supermarkten nam het marktaandeel van Lidl 

     het meest toe, nl. een stijging van 5,4% naar 9,7%:

     --> Bereken nu zelf de stijging in procenten?

Opgave 37

a   

 

   

Opgave 37

a   Omdat Jumbo door de overnames zijn marktaandeel heeft 

      vergroot en daardoor een belangrijkere concurrent van 

      Albert Heijn is geworden.

 

   

Opgave 37

b  Van de andere supermarkten nam het marktaandeel van Lidl 

     het meest toe, nl. een stijging van 5,4% naar 9,7%:

   nieuw – oud                       9,7 – 5,4

  --------------- × 100 =   ------------ × 100 = 79,6% stijging

            oud                                      5,4