1 E 8 mei 2023 begrijpend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Afspraken in de les

- Tijdens de les zijn we bezig met de les. Andere dingen doe je buiten de les. 

- Als de leraar praat  zijn de leerlingen stil.

- Vinger opsteken en wachten tot je  de beurt krijgt 

- Blijf van andermans spullen af en laat alle spullen heel.

- Eten, drinken (behalve water), toiletbezoek buiten de les. Geen kauwgom!

- Telefoon alleen met toestemming tijdens de les.

- Blijven zitten tot de leraar zegt dat je de klas mag verlaten.

- Je schoolspullen bij je hebben in de les. 

- Aanwijzingen van de leraar opvolgen.

Wat gaan we deze les doen? 

- Begrijpend lezen: leerteksten herhalen

- Begrijpend lezen: vragen over paragraaf 1.3 en 2.3?

- Begrijpend lezen: nog een oefening

Verkennend lezen

Je kunt een tekst op 

meerdere manieren 

lezen:

verkennend lezen 

of nauwkeurig lezen.

Hoe lees je verkennend?

Wat doe je bij verkennend lezen?

Het onderwerp van een tekst

Waar gaat de tekst over? 

Hoe vind je het onderwerp van een tekst?

- lees de titel

- kijk naar de schuingedrukte woorden

- bekijk de plaatjes

- stel jezelf de vraag: "Waarover gaat deze tekst?"

Herhaling: Titel en (tussen)kopje

Bijna elke tekst heeft een titel.

Een titel in een krant heet een kop of krantenkop

De titel noemt het onderwerp óf de titel geeft een aanwijzing over het onderwerp van de tekst.

De titel (en de tussenkopjes) zijn meestal groter en/of vetgedrukt.

Tussenkopjes staan in de tekst.

Tussenkopjes vertellen je waarover het tekstgedeelte onder het (tussen)kopje gaat.

Herhaling: De alinea

- Een alinea is een tekstblokje.

- Een alinea begint altijd op een nieuwe regel.

- Soms staat er een witregel tussen twee alinea's.

- Soms begint de eerste regel met een stukje wit: inspringen.

- De laatste zin van een alinea loopt meestal niet door tot het einde van de regel.

Tekstdelen herkennen

Veel teksten bestaan uit drie delen: Inleiding - kern - slot

Inleiding: 

- eerste alinea van de tekst

- staat vaak apart van de tekst (letters groter of vetgedrukt)

- maakt meestal duidelijk wat het onderwerp is.

Tekstdelen herkennen

Kern: 

- het middenstuk van de tekst

- bestaat uit twee of meer alinea's

- geeft informatie over het ondewerp van de tekst. 

Slot:

- de laatste alinea

- herhaalt het belangrijkste uit de tekst - geeft tips

Vragen bij de tekst

A. Lees de tekst eerst verkennend

Vraag 1. Uit hoeveel alinea’s bestaat deze tekst?

Vraag 2. Hoeveel tussenkopjes heeft deze tekst?

Vraag 3. Schrijf alle tussenkopjes van de tekst op.

Vraag 4. Wat is de titel van de tekst?

B. Lees nu de tekst nauwkeurig

Opdracht: 

Schrijf van alle alinea’s in één zin op waar de alinea volgens jou over gaat.

woorden op waar deze tekst over gaat.

7. Verzin zelf een andere titel voor deze tekst.

Eerder klaar? Maak oefeningen 1, 2, 3 en 4 uit paragraaf 2.3.

Begrijpend lezen

Je weet nu 

- wat een titel en een tussenkopje betekenen.

- hoe je het onderwerp van een tekst vindt.

- hoe je een alinea herkent. 

Woorden van de week

Beredeneren: een logische reden voor iets bedenken.

Voorbeeldzin: 

Actueel: wat op dit moment belangrijk is.

Voorbeeldzin:

Woorden van de week

Iedere week worden voor de hele school twee woorden gekozen.

Deze week: afname en beschrijven

Waar kun je die woorden zien?

Persoonsvorm

Elke zin heeft een persoonsvorm.

De persoonsvorm (pv) is een vorm van het werkwoord.

Een werkwoord is een woord dat een handeling, situatie of gebeurtenis uitdrukt. Bijvoorbeeld: bellen, struikelen, zijn, sneeuwen.

De pv geeft aan wat er in een zin gebeurt.

Aan de pv kun je zien of de zin over vroeger of nu gaat. 

Huiswerk nakijken oefening 11 en 12

Samen lezen: om de beurt hardop

Onderwerp van de tekst

Iedere tekst gaat ergens over. Dat noem je het onderwerp van de tekst. Het onderwerp schrijf je in één of een paar woorden op.

Je vindt het onderwerp van de tekst door:

- het lezen van de titel

- kijken naar de vet- of schuingedrukte woorden

- het bekijken van de plaatjes

- je af te vragen waar deze tekst over gaat 

Zelf oefenen

Maak oefening 8 op bladzijde 22.

Als je eerder klaar bent maak je oefening 9.

Wie de oefeningen van vandaag nog niet af had, krijgt dat als huiswerk op.

Volgende week dinsdag kijken we de oefeningen na.

create.kahoot.it

De volgende les

- Maandag hebben we Nieuwsbegrip. 

Dinsdag: 

- Gaan we de oefeningen nakijken.

- Gaan we verder in het samenleesboek. 

- Gaan we verder met het onderwerp alinea. 

- Dinsdag blijven leerlingen na.

Veel plezier op het schoolfeest vanavond!

Tijdproef persoonsvorm

De persoonsvorm kun je vinden met de tijdproef pv.

Zet de zin in een andere tijd: van de tegenwoordige tijd naar de verleden tijd of andersom.

Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm. 

Ik heb vakantie.

Ik had vakantie.

De pv herkennen in een zin.

- Het is bijna altijd één woord.

- Het is een vorm van een werkwoord.

- De pv staat in het enkelvoud (speel) of meervoud (spelen).

- De pv staat in de tegenwoordige tijd (speel) of in de verleden tijd (speelde)

Dictee

- Schrijf je naam op je blaadje.

- Ik lees één keer de hele zin voor.

- Daarna lees ik de zin in stukjes voor. 

- Daarna lees ik de zin nog een keer helemaal voor.

- Als iedereen klaar is mag je zelf het dictee nakijken op het digibord.

Dictee nakijken

1. Vandaag hebben alle leerlingen hun leerboek bij zich.

2. Bram en Aisha gingen met de auto naar huis.

3. Giovanca en Frederik fietsten naar school.

4. De leerlingen van deze klas gingen begin dit schooljaar op kamp.

5. Heette de plaats waar het kamp was Woudenberg?  

7. Niemand heeft zin in de herfstvakantie.

Antwoorden oefening 1