Grammatica zinsdelen - mavo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Grammatica zinsdelen 

Taalverzorging

De komende lessen gaan we bezig met een nieuw onderdeel; grammatica. Dit valt onder taalverzorging.

We beginnen met de zinsdelen. Dit is voor een groot deel herhaling van vorig jaar en de basisschool.

Lesdoelen

-Ik wat wat een werkwoord is;

-Ik weet wat een persoonsvorm is;

-Ik kan een persoonsvorm in de zin herkennen;

-Ik weet wat een werkwoordelijk gezegde is;

-Ik kan een werkwoordelijk gezegde in de zin herkennen;

-Ik weet wat een onderwerp is;

-Ik kan een onderwerp in de zin herkennen.

Werkwoord (verbo)

-Dingen die je kan doen

-Je kan ze in de tegenwoordige tijd zetten

-Je kan ze in de verleden tijd zetten

-Je kan ze vervoegen 

                 ik + werkwoord
                 jij + werkwoord

                 wij + werkwoord

Voorbeelden werkwoord

Ik loop                          ik liep

Jij kookt                      jij kookte

Wij praten                  wij praatten

Hij is                              hij was

Zij wordt                      zij werd
Jullie zijn                     jullie waren

Persoonsvorm (nomber personal)

Op de basisschool en in de eerste klas heb je geleerd wat een 'persoonsvorm' is.

Er zijn twee manieren om de persoonsvorm te vinden. Welke manier(en) ken jij?

Hoe kan je de persoonsvorm in een zin vinden?

Persoonsvorm (nomber personal)

1. Maak een vraagzin. 

Het werkwoord dat vooraan in de zin komt te staan, is de persoonsvorm.

2. Verander de zin van tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Persoonsvorm

De jongen loopt naar zijn oma

1. Loopt de jongen naar zijn oma?

2. De jongen liep naar zijn oma.

persoonsvorm = loopt

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?

Sharon gaat volgende week op vakantie

1. Sharon
2. gaat
3. volgende week
4. vakantie

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?

De leerlingen hebben volgende week een feest.

1. De leerlingen
2. hebben
3. week
4. feest

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?

Mijn vader en ik zijn in het water gevallen.

1. mijn vader
2. ik
3. zijn
4. gevallen

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in een zijn vormen samen het 'werkwoordelijk gezegde'. Hier hoort de persoonsvorm dus ook bij, want dat is ook altijd een werkwoord.

Als er maar 1 werkwoord in de zin staat, dan is dat de persoonsvorm én het werkwoordelijk gezegde (wwg).

Werkwoordelijk gezegde

De meisjes zijn in het water gevallen.
pv = zijn
wwg = zijn gevallen

Vorige week heb ik een cadeau gekocht.
pv = heb

wwg = heb gekocht

Onderwerp (suheto) I

Als je de persoonsvorm en het werkwoordelijk gezegde hebt gevonden, kan je gaan zoeken naar 'het onderwerp'.

Je stelt dan de vraag: wie/wat + werkwoordelijk gezegde = ow

Kijk maar eens naar de voorbeelden:

Onderwerp II

De kinderen hebben hun huiswerk gemaakt

pv = hebben

wwg = hebben gemaakt

Wie/wat hebben gemaakt?
Antwoord: de kinderen

Het onderwerp = de kinderen

Onderwerp III

Volgend jaar ga ik een bootreis maken.

pv = ga

wwg = ga maken

Wie/wat ga maken?
Antwoord: ik

Het onderwerp = ik

Aan de slag

We gaan samen naar opdracht 1 op bladzijde 28 kijken.

Daarna ga je zelfstandig aan de slag met opdracht 2 en 3.