Les 4: H4 Beeldende kunst

H4: Beeldende kunst
Invalshoek schilderkunst
1 / 23
next
Slide 1: Slide
Kunst AlgemeenMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4-6

This lesson contains 23 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

H4: Beeldende kunst
Invalshoek schilderkunst

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Startvragen H4 (schilderkunst)
1. Leg uit wat een emblemata is

2. Wat is een allegorie

3. Noem drie genres in de schilderkunst

4. Wat is een tronie

maak daarna de vragen op het blad dat je gekregen hebt bij de 
start


prenten die voorzien zijn van een spreuk en korte verklarende teksten.

een personificatie van een abstract begrip
stilleven, landschap, historiestuk, portret, genrestuk
Een portret van een anoniem model die over het algemeen gemaakt wordt als studie voor de kunstenaar. 

vb. Malle babbe, Meisje met de parel

Slide 2 - Slide

1. Meubels, schilderijen, familiewapens
2. Calvinisme
3. Nee
4. aards verblijf is tijdelijk en leven is kwetsbaar
5. sind Lucasgilde
6. vreemde exotische voorwerpen
7 niet waar
8. Bier, water was niet veilig
9. inpoldering, microscoop, duikboot, lichtgolftheorie
10. stadsbijaards, camera obscura, machinerie in theater
Onthoud
  • Nederland calvinistische basis maar tolerant naar anderen

  • Nederland = multicultureel en op de wereld gericht
  • Andere wereldmachten (Spanje, Italië, Portugal e.d.) zijn katholiek 

  • Nederland was (relatief) welvarend
Vloer van burgerzaal
paleis op de dam
Amsterdam
Gematigdheid, woord staat centraal. 

Gevolg is dat men zoekt naar een vorm van kunst die wel verfraaid maar niet overdreven is. En zeer gematigd met christelijke afbeeldingen.
Nederlanders komen in aanraking met vele culturen en ideeën. --> deze beinvloeden de kunstenaars die op zoek zijn naar de 'Nederlandse' stijl
Nederlanders hadden geld. Vanuit religie wilde men hun geloof ook beleiden er werd daardoor ook geld uitgegeven voor 'moraliserend' werk dat past bij de waarden van de maatschappij

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Stijlen
  • Historiestuk
  • Portretten
  • Genrestukken
  • Landschappen
  • Stillevens

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Welk historiestuk is niet bijbels qua voorstelling?
a. Christus en de overspelige vrouw -G. van den Eeckhout 
     1650 - 1674 - 66x82cm
b. Thobias met de engel en de vis -T. Lastman 
     1610 34,4 x55 cm 
c. Bileam en de ezelin - R. van Rijn
     1626, 63 × 47 cm
d. Andromeda aan de rots geketend- R. van Rijn
     1631 34x24 cm

A
B
C
D

Slide 5 - Quiz

This item has no instructions

Kenmerken historiestukken
Voorstelling
  • Mythologisch
  • Bijbels (oud testament)

Vormgeving
  • Klein formaat
  • Clair obscure (caravagisme)
  • Grove toets (Rembrandtisme)
  • Bruin/gele tint (rembrantisme)
Vlucht naar Egypte
Rembrandt van Rijn
1627
24x34 cm

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Zelfportret
Groepsportret
Tronie
Familieportret

Slide 7 - Drag question

This item has no instructions

Kenmerken portretten
Voorstelling
  • Beheerste houding
  • Kleding representeert beroep/rijkdom
  • Let op symbolen

Vormgeving
  • Diverse formaten (kosten afhankelijk)
  • Rembrandt -> dynamische compositie
  • kan clair obscure (caravagisme) 
Portret van Jacob Cats
Adriaen Pietersz. van de Venne
1618
15x12 cm (tekening)

tip
Let op de bedoeling van de opdrachtgever!

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

2

Slide 9 - Video

This item has no instructions

00:00
Onthoud welke taferelen je ziet...

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

01:00
Welke taferelen zag je?

Slide 11 - Mind map

This item has no instructions

Kenmerken genrestukken
Voorstelling
  • gewone leven/volkse taferelen
  • moraliserend (ora et labora)

Vormgeving
  • lichtval
  • verfijnd (blijf bij je stiel)
  • klein formaat
De spinster
Nicolaes Maes
1650 - 1660
63x55 cm

tip
Let op de bedoeling van de opdrachtgever!

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

lage horizon
hollandse lucht
Gebouwen die bestaan en/of geinspireerd zijn op italiaanse klassieke gebouwen
Molen bij wijk bij duurstede
Jacob van Ruysdael
1668-1670
83 × 101 cm

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Vanitas
Pronkstilleven
Jachtstilleven
Bloemstilleven
Bron: rijksmuseum

Slide 14 - Drag question

This item has no instructions

Stillevens kenmerken
Voorstelling
  • kijk goed wat de symbolische betekenis kan zijn
  • Vanitas = Vergankelijkheid 

Vormgeving
  • lichtval
  • verfijnd (blijf bij je stiel)
  • divers formaat
  • Check de compositie (ivm dynamiek)
Bekijk dit filmpje voor uitleg over Vanitas


https://www.youtube.com/watch?v=tMOpguZWkPc

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Kandelaar/brandende kaars: 
Tijdelijkheid van de tijd op aarde -> de kaars brandt op zoals ook het leven zal eindigen
(leeg) Glas

ijdelheid, tijdelijkheid -> het glas is leeg maar wel mooi en duur. Het gaat er niet om dat het er mooi uit ziet, het is leeg net zoals je leven wat nog zo mooi kan zijn, het is ook eindig.
Boeken:
ijdelheid, tijdelijkheid en zinloosheid van het aardse -> al leer je en weet je nog zo veel, het leven is maar tijdelijk, wees niet te ijdel op je kennis weet dat het eindig is (momento mori)
Schedel:
tijdelijkheid -> je gaat dood, hier staat de schedel symbool voor
Sleutel: 
tijdelijkheid en zinloosheid van het aardse -> de sleutel verwijst naar de hemelpoort
Vondel - Kinder-lyck
Constantijntje, 't zaligh kijntje,
Cherubijntje, van om hoogh,
D'ydelheden, hier beneden,
Vitlacht met een lodderoog.
Moeder, zeit hy, waarom schreit ghy?
Waarom greit ghy, op mijn lijck?
Boven leef ick, boven zweef ick,
Engeltje van 't hemelrijck:
En ick blinck 'er, en ick drincker,
't Geen de schincker alles goets
Schenckt de zielen, die daar krielen,
Dertel van veel overvloets.
Leer dan reizen met gepeizen
Naar pallaizen, uit het slick
Dezer werrelt, die zoo dwerrelt.
Eeuwigh gaat voor oogenblick.
Schedels, die herinneren aan de zekerheid van de dood; rotte vrucht (bederf); bellen (de beknoptheid van het leven en de plotselinge dood); rook, horloges en zandlopers (de beknoptheid van het leven); en muziekinstrumenten staan voor de beknoptheid en de vluchtige aard van het leven. Fruit, bloemen en vlinders worden op dezelfde manier gebruikt. Een gepelde citroen was, net als het leven, aantrekkelijk om naar te kijken, maar bitter van smaak.

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Beeldhouwkunst
  • Relatief weinig -> duur (geen grondstof) -> witjes

Indien wel
  • Klassieke inspiratie
  • Allegorieën

BESTUDEER HET PALEIS OP DE DAM!!!!
    Allegorie van de lente
    Jacob de Wit
    1751
    217x145 cm

    Slide 17 - Slide

    This item has no instructions

    Slide 18 - Video

    This item has no instructions

    Het reusachtige beeld bovenop het fronton stelt de Vrede voor. Het beeld refereert aan het vredesjaar 1648, tevens het stichtingsjaar van het gebouw. Zij draagt twee vredessymbolen: de olijftak en de staf van Mercurius. De Vrede wordt geflankeerd, op de hoeken van het fronton, door de Voorzichtigheid (Prudentia) en de Gerechtigheid (Justitia). Het timpaan laat de welvaart zien die uit de vrede voortkomt. Zeegoden waaronder Neptunus, omringd door zeewezens waaronder zeepaarden, betuigen hulde aan de Amsterdamse stedemaagd, uitgebeeld als een antieke godin, met een keizerskroon op het hoofd.

    fronton1.jpg (65091 bytes)

    Boven op het fronton zie je het beeld van de VREDE. Dat verwijst naar het eind van de 80- jarige oorlog, en naar het Goddefijk gebouw: de Vredestempel. De personificatie van de Vrede heeft 2 vredessymbolen in de hand: een olijftak en de Mercuriusstaf Aan haar voeten staan hoornen des overvloeds ( overvloed =gevolg van vrede).

    Aan weerszijden van de Vrede staan 2 hoofddeugden: de Voorzichtigheid en de Gerechtigheid.

    Op het tympaan zie je de Amsterdamse stedenmaagd . Ze draagt de kroon, geschonken door de Oostenrijkse keizer Maximiliaan. Ze heeft de vredesstaf in haar hand en 2 leeuwen aan haar voeten. Links: de zeegod Neptunus met de drietand. Verder tritons op zeepaarden. Nereiden huldigen de Stedemnaagd met olijfkransen. Dit geheel hee:ft een betekenis: Het verwijst naar de wereldzeeën die de Stedenmaagd van Amsterdam eren. De wereldzeeën die bevaren worden door schepen uit de Republiek, vooral uit Amsterdam, dat het grote centrum is voor de scheepvaart en handel.
    vrede
    gerechtigheid
    voorzichtigheid
    Stedenmaagd
    Voorzijde

    Slide 19 - Slide

    This item has no instructions

    Op het fronton aan de achtergevel aan de Nieuwezijds Voorburgwal staat torst Atlas de wereldbol. Op de hoeken staan de Gematigdheid (Temperantia) en Waakzaamheid (Vigilanza). In het timpaan is opnieuw de stedemaagd uitgebeeld. Aan haar voeten zitten de de riviergoden Amstel en IJ. De stedemaagd strekt haar armen uit om de schatten van de vier, toenmalig bekende, werelddelen in ontvangst te nemen. Europa staat links, Azië rechts, Afrika helemaal links en Amerika helemaal rechts. Om duidelijk te maken hoe de handelsgoederen Amsterdam, het middelpunt van de wereld, bereikten, is achter de stedemaagd een handelsschip te zien.
    Atlas
    Gematigheid
    Waakzaamheid

    Slide 20 - Slide

    This item has no instructions

    Slide 21 - Slide

    This item has no instructions

    Huiswerk
    • Rond je aantekeningen af
    • Maak je huiswerk (zie teams)

    + challenge, bouw een vanitas stilleven thuis en maak er een foto van (neem mee volgende les)


    Slide 22 - Slide

    This item has no instructions

    Maak een foto van één bladzijde van je aantekeningen van vandaag

    Slide 23 - Open question

    This item has no instructions