Spelling havo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Spelling blok 1 t/m 6

Blz. 27 t/m 31 (1.8 t/m 1.12): week 7 + 10

Blz. 78 t/m 82 (2.8 t/m 2.11): week 10

Blz. 127 t/m 131 (3.8 t/m 3.10): week 10

Blz. 177 t/m 180 (4.9 t/m 4.12): week 11

Blz. 226 t/m 229 (5.6 t/m 5.8): week 11 + 12

Blz. 271 t/m 273 (6.7 t/m 6.8): week 12

Blok 1

Doelen:

- je kan de pv vervoegen in de tt en de vt

- je kan het voltooid deelwoord vervoegen

- je kan de pv vervoegen in de gebiedende wijs

1.8 vormen van een werkwoord

Er zijn drie vormen:

1. persoonsvorm

2. infinitief

3. voltooid deelwoord

Voor je een werkwoord spelt, ga je na om welke vorm het gaat.

1.9 PV in de tegenw. tijd

1.10 PV in de verleden tijd (1)

Bepaal nu eerst of het een sterk of en zwak werkwoord is.

Sterk: klankverandering werkwoord (lopen-liepen)

Deze moet je uit je hoofd leren!

1.10 PV in de verleden tijd (2)

Bij zwakke werkwoorden: 

ik-vorm + te(n) of ik-vorm + de(n)

Gebruik hierbij 't x-fokschaap.

1. neem de stam 

2. kijk naar de laatste letter

3. is dat een medeklinker uit 't x-fokschaap? ik-vorm + te(n)

4. is dat geen medeklinker uit 't x-fokschaap? ik-vorm + de(n)

1.11 Voltooid deelwoord (1)

Ook hier geldt dat je eerst kijkt of het om sterke of zwakke werkwoorden gaat. 

Sterke werkwoorden: je hoort hoe je het moet schrijven

Zwakke werkwoorden: voltooid deelwoord eindigt op -t of -d. 

Soms kun je dit horen. 

ik werkte                ik heb gewerkt

ik baalde                ik heb gebaald

1.11 Voltooid deelwoord (2)

Als je niet kan horen of je het voltooid deelwoord met een -t of een -d schrijft, kun je twee dingen doen:

1. doe de verlengproef (maak het langer): je maakt er een bijvoeglijk naamwoord van

rijpen                      het gerijpte fruit hij is gerijpt

rimpelen                     de gerimpelde huid hij is gerimpeld

2. gebruik de regel van 't x-fokschaap, zoals hij de verleden tijd

1.12 gebiedende wijs

Dit is een bevel of een aansporing.

De persoonsvorm staat vaak vooraan in de zin.

Je schrijft de persoonsvorm in de ik-vorm.

Bijv. Word nu donateur!

Antwoord altijd netjes met twee woorden!

.......(melden) je zo snel mogelijk bij de conciërge!

1. Meldt
2. Meld
3. Meldde
4. Gemeld

Mijn ouders hebben er nooit over ......(peinzen) om de caravan weg te doen.

1. gepeinst
2. gepeinzd
3. gepeinsd
4. gepeinzt

De styliste .........(kleden) vroeger haar klanten altijd met veel gevoel voor stijl.

1. kleedde
2. kleedden
3. kledde
4. klede

Het ........ (sneeuwen) in Nederland meestal wel een paar keer per jaar.

1. sneeuwde
2. sneeuwt
3. sneeuwd
4. gesneeuwd

De klantenservice ....... (beantwoorden) je vraag meestal snel.

1. beantwoord
2. beantwoort
3. beantwoordde
4. beantwoordt

....... (Leiden) u ons richting het restaurant?

1. leid
2. leit
3. leidt
4. leidde

Blok 2

Doelen:

- je kan werkwoorden vervoegen in zinnen met twee onderwerpen en gezegdes

- je kan bijvoeglijke naamwoorden correct spellen

- je weet wanneer je hoofdletters en kleine letters gebruikt 

2.8 zinnen met 2x ow en 2x pv

Bij samengestelde zinnen, kijk je per deel van de zin om welke werkwoordsvorm het gaat.

De politiewoordvoerder vertelt dat de verdachten verschillende verhalen hebben verteld. 

- de politiewoordvoerder vertelt 

- de verdachten hebben verteld 

2.9 Engelse werkwoorden (1)

Je vervoegt deze werkwoorden net zoals andere Nederlandse werkwoorden.

checken - hij checkt - hij checkte - hij heeft gecheckt

showen - hij showt - hij showde - hij heeft geshowd

2.9 Engelse werkwoorden (2)

- soms schrijf je een extra, onhoorbare 'e' achter de stam. Zo voorkom je een uitspraakprobleem.

ik racete ipv ik racte (racen)

- soms schrijf je 2 medeklinkers aan het einde van de ik-vorm. Zo zie je dat je het op z'n Engels uitspreekt.

ik paintballde (paintballen)

ik passte (passen)

ik streste (LET OP!) (stressen)

2.9 Engelse werkwoorden (3)

Als de stam eindigt op een sisklank, schrijf je -te en 

-t.

crashen - ik crashte

relaxen - ik relaxte

2.10 Bijvoeglijk naamwoord

1. stoffelijk: eindigen op -en

'nieuwe' stoffen: geen uitgang

een wollen trui

een polyester shirt

2. een bvn is afgeleid van voltooid deelwoord.

MAAR: schrijf het zo kort mogelijk, tenzij er uitspraakproblemen zijn! 

de gewitte muren

een geprinte foto

3. na 'te' schrijf je het bvn als infinitief

de te verlichten kamer

2.11 Hoofdletters

Je schrijft het eerste woord van een zin en namen met een hoofdletter. In het leerboek staan 7 uitzonderingen en aanvullingen. 

2.11 Hoofdletters

1. 's Morgens - 83 procent

2. Mark de Jong - meneer De Jong

3. Apple, Ferrari - coopertest

4. God, de Koran - christendom, moslim

5. Koningsdag, Kerstmis - nieuwjaarsdag, kerstvakantie 

6. steentijd, middeleeuwen

7. het boek Kruistocht in spijkerbroek (titel)

Hoofdletter of niet?

1. Suikerfeest
2. suikerfeest

Hoofdletter of niet?

1. familie van der Steen
2. familie Van der Steen
3. familie Van Der Steen
4. familie van Der Steen

Hoofdletter of niet?

1. augustus
2. Augustus

een ........(verkleden) man

1. verkleden
2. verklede
3. verkleedde
4. verkledde

een ...... (bekladden) muur

1. beklaade
2. bekladden
3. beklade
4. bekladde

Vroeger ....... (daten) mijn oom alleen vrouwen met blond haar.

1. datete
2. datte
3. date
4. datten

De plek waar de helikopter straks ......(landen), is .......(markeren) met de letter H.

1. landt, gemarkeert
2. landde, markeren
3. landt, gemarkeerd
4. land, gemarkeert

Blok 3

Doelen:

- je kan het meervoud van een zelfstandig naamwoord vormen

- je weet wanneer je een -n achter woorden schrijft als alle(n), beide(n), sommige(n)

3.9 Meervouden van znw

Meestal schrijf je de meervouden zoals je ze uitspreekt. In het boek staan 8 regels over bijzondere meervoudsvormen. Zo hebben sommige woorden twee meervoudsvormen (keuzes, keuzen). 

3.9 Meervouden van znw

Belangrijke regels:

- bij woorden op -ee of -ie krijgt het meervoud een trema als de klemtoon op de laatste lettergreep valt (idee, bacterie)

- bij woorden die eindigen op een klinker, schrijf je een apostrof als je het verkeerd uit gaat spreken (oma, radio)

3.9 Meervouden van znw

Vervolg belangrijke regels:

- bij woorden die eindigen op een onbeklemtoonde 

-el, -es, -et, -ik of -it krijg je GEEN dubbele medeklinker (dreumes, havik)

3.10 Meervouds-n 

Woorden als beide(n), sommige(n), enkele(n) en vele(n) schrijf je meestal zonder -n. 

1. Staat er een znw achter? ja? zonder -n

nee?

2. Heeft het woord betrekking op meerdere personen? ja? schrijf wel -n

nee? schrijf geen -n

Ondanks onze slechte start kwamen wij als ........... over de finish.

1. eerste
2. eersten

Hamerhaaien zijn bedreigd, maar de ............ worden steeds beter beschermd.

1. laatste
2. laatsten

Blok 4

Doelen:

- je weet welke tussenletter je gebruikt in samenstellingen

- je weet wat een samentrekking is

- je weet hoe je het weglatingsstreepje gebruikt

- je kan de apostrof gebruiken

4.10 Tussenletters

Samenstelling= een woord dat bestaat uit twee of meer andere woorden. 

bijv. fruitschaal

Soms moet je hierbij één of twee tussenletters schrijven. 

4.10 Tussenletters -(e)n

Als eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat ALLEEN een meervoud heeft op -n of -en. 

Bijvoorbeeld: ballenjongen, rozenstruik

4.10 Geen tussenletter

Je schrijft geen -n als: 

- eerste deel geen meervoud heeft (tarwebrood)

- eerste deel alleen mv op -s (horlogebandje)

- eerste deel mv op -s en -e (secondewijzer)

- eerste deel een ww of versterkend (apetrots, kwijlebal)

- eerste deel uniek persoon of zaak (zonnebank, Koningsdag)

4.10 Tussenletter -s

Je schrijft een tussenletters -s, als je die klank hoort. 

Bijvoorbeeld: reddingsboot, dorpsstraat

4.11 Samentrekking

Als een deel van een samenstelling twee keer voorkomt, kun je dit deel weglaten. Dat heet een samentrekking. Je gebruikt dan een weglatingsstreepje. 

land- en tuinbouw

fietsverkoop en -verhuur

4.12 Apostrof

Dit gebruik je om uitspraakproblemen te voorkomen. Bijvoorbeeld:

radio's

baby's

mp3's

oma's breiwerk

't regent

Spinneweb
Goed of fout?

1. goed
2. fout

zonnecel
Goed of fout?

1. goed
2. fout

Leo's baard
Goed of fout?

1. goed
2. fout

cafés
Goed of fout?

1. goed
2. fout

Blok 5

Doelen:

- je kan met leestekens de directe rede aangeven

- je weet wanneer je een komma moet gebruiken

5.7 Directe rede

In de directe rede schrijf je woord voor woord op wat iemand zegt. (citaat). Je noteert dit tussen aanhalingstekens. 

Mevrouw Korver zei: "Komende zomer ga ik naar Italië."

"Denk aan je sleutel", zei Michel.

5.8 Komma

Met een komma maak je een zin overzichtelijker (= pauze).

- tussen twee werkwoorden

- tussen twee bijv.naamwoorden

- bij een opsomming (niet voor 'en' en 'of')

- voor signaalwoorden/voegwoorden

Blok 6: verwarwoorden

Homofonen = je spreekt woorden hetzelfde uit, maar je spelt ze anders en ze hebben een andere betekenis. 

Bijvoorbeeld: wij - wei, lijden - leiden, eis - ijs.