Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Lezen

Uit welke onderdelen
bestaat het tekstgeraamte?

Lesdoel 

Je leert hoe je hoofd- en bijzaken in een tekst kunt vinden. 

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaak: 

echt belangrijke informatie

Bijzaak: 

minder belangrijke informatie, 

zoals een voorbeeld of extra uitleg

Hoe vind je de hoofdzaken?

1. Kijk naar het tekstgeraamte
   
2. Kijk naar het tekstdoel
   

Wat zijn bijzaken?

• extra uitleg
  
• voorbeelden 
  
• afbeeldingen 'zonder inhoud'
• details 
  
• grappige weetjes
  

Oefening 1: Wat is de hoofdzaak?
"De burgemeester bezocht zaterdag mevrouw De Jong voor haar honderdste verjaardag. Mevrouw De Jong woont in een verzorgingstehuis."

1. De burgemeester bezocht zaterdag mevrouw De Jong voor haar honderdste verjaardag.
2. Mevrouw De Jong woont in een verzorgingstehuis.

Oefening 2: Wat is de hoofdzaak?
"Alle leerlingen van klas 2 hebben voor de vakantie de boswachter geholpen. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos. In het bos werden ze in groepen ingedeeld."

1. Alle leerlingen van klas 2 hebben voor de vakantie de boswachter geholpen.
2. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
3. In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

Hoe vaak heb jij last van uitstelgedrag?

niet

soms

regelmatig

vaak

Opdracht (10 min.)

1. Lees de tekst: Waarom stellen we altijd alles uit tot het laatste moment?

2. Schrijf in steekwoorden de hoofdzaak van elke alinea op. 

3. Schrijf met behulp van deze steekwoorden op wat de hoofdzaak van de hele tekst is. 

Klaar? Bedenk een tussenkopje voor elke alinea.

Wat is de hoofdzaak van de tekst
'Waarom stellen we altijd alles uit
tot het laatste moment?'

Een voorbeeld of extra uitleg is een hoofdzaak.

1. waar
2. niet waar

Als je de hoofdzaken wil vinden, kijk je naar het tekstgeraamte.

1. waar
2. niet waar

Voorbeelden maken de informatie in een tekst duidelijker.

1. waar
2. niet waar

Details zijn voor het begrijpen van de hele tekst belangrijk.

1. waar
2. niet waar