Zinsleer

• PAV
• Secundair onderwijs

Zinsleer

gezegdes

Wat wordt er gezegd over het onderwerp?

• het naamwoordelijk gezegde geeft aan wat iemand of iets is: zoek naar een koppelwerkwoord (zijn of worden)
• het werkwoordelijk gezegde geeft aan wat iemand of iets doet: zoek naar andere werkwoorden dan zijn.

Het werkwoordelijk gezegde (WWG)

• beschrijft een actie (komt voor in een doe-zin)
• bestaat uit ALLE werkwoorden die aanduiden wat het onderwerp doet of wat ermee gebeurt.
• kan aangevuld worden met adpv (geeft DOOR) , uitdrukkingen (op het matje geroepen worden), wederkerende voornaamwoorden (zich),...

Uit welke delen bestaat het WWG? Benoem.
Ongetwijfeld sloofde Peter zich uit voor mijn aandacht.

Uit welke delen bestaat het WWG? Benoem.
Door onze vriendschap gaan we echter niet toegeven aan een verliefdheid.

Uit welke delen bestaat het WWG? Benoem.
Maar wie zou dit ooit kunnen ontdekken?

Het naamwoordelijk gezegde

= alle werkwoorden in de zin die zeggen wat het onderwerp is. 

Het belangrijkste werkwoord is een IS-werkwoord (ZWoBBeLS)

+

een noodzakelijke aanvulling (het NWD - naamwoordelijk deel)

De beer was zachtaardig en slim.

Hij is ziek geworden.

Hij werd een echt held.

Uit welke delen bestaat het NWG? Benoem.
Sinds gisteren is het buiten heerlijk weer geworden.

Uit welke delen bestaat het NWG? Benoem.
Anne was tijdens de oorlog een heel dapper meisje.

Uit welke delen bestaat het NWG? Benoem.
Otto Jan is droevig geweest om het verlies van zijn gezin.

Zoek het onderwerp.
Bij elke ellende kan de natuur al veel ergs wegnemen.

Zoek het onderwerp.
Mijn vader en moeder vervelen zich steeds meer en meer.

Zoek het lijdend voorwerp.
Peter en ik klommen de trap stapvoets op naar boven.

Zoek het lijdend voorwerp.
Ze pakte hem weer bij zijn arm.

Zoek het meewerkend voorwerp.
Hij zou hen een proefwerk over tegengiffen geven op de laatste dag.

Zoek het meewerkend voorwerp.
Ze stuurt me altijd een trui voor Kerst.

Stap 7:Bijwoordelijke bepaling

VWO moet de verschillende soorten bwb's kunnen herkennen. 

Zoek de bepaling.
Professor Anderling keek hem wantrouwig aan

Zoek de bepaling.
Harry deed toen wat hem gezegd werd.

Benoem het zinsdeel.
Met een beetje geluk KRIJGT het Ministerie hem te pakken.

Benoem het zinsdeel.
Met een beetje geluk krijgt HET MINISTERIE hem te pakken.

Benoem het zinsdeel.
Met een beetje geluk krijgt het Ministerie HEM te pakken.

Benoem het zinsdeel.
Met een beetje geluk krijgt het Ministerie hem te PAKKEN.

Benoem het zinsdeel.
MET EEN BEETJE GELUK krijgt het Ministerie hem te pakken.

Benoem het zinsdeel.
GISTEREN gaf de leraar de boeken aan de leerlingen.

Benoem het zinsdeel.
Gisteren GAF de leraar de boeken aan de leerlingen.

Benoem het zinsdeel.
Gisteren gaf DE LERAAR de boeken aan de leerlingen.

Benoem het zinsdeel.
Gisteren gaf de leraar DE BOEKEN aan de leerlingen.

Benoem het zinsdeel.
Gisteren gaf de leraar de boeken AAN DE LEERLINGEN.

Benoem het zinsdeel.
OMDAT HIJ VERLOOR, werd de keeper boos.

Benoem het zinsdeel.
Omdat hij verloor, werd de keeper boos.

Wat vind je nog moeilijk?