KGT H5+6 voorbereiding toets

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Taalverzorging

Ik weet wat ik moet leren voor de toets van volgende week

Herhaling alle theorie H5 en H6

Nederlands

23-6

Zorgen dat alle onderdelen gemaakt zijn: Lezen, Woordenschat, Taalverzorging

Alles nakijken.

Hebben we alle doelen behaald?

Heb ik nog vragen over de theorie?

Leren voor de toets --> komende dinsdag 6-7

Lezen: Het doel van een tekst

Elke tekst heeft een doel. De schrijver bedenkt dit doel voordat hij de tekst schrijft. Er zijn 5 verschillende doelen van een tekst:

1. informatie geven

2. iets leren of uitleggen

3. iets laten doen

4. mening geven

5. amuseren

Voorbeelden

1. informatie geven: een nieuwsbericht

2. iets leren of uitleggen: een recept

3. iets laten doen: een advertentie

4. mening geven: een boekbespreking

5. amuseren: een verhaal

Bedenk nu zelf een voorbeeld bij: informatie geven

Welke onderdelen kom je in een tekst allemaal tegen?

Titel

Tussenkopjes

Alinea's

Inleiding

Middenstuk

Slot

Plaatjes bij een tekst

Soms zet de schrijver een plaatje bij een tekst. 

Dit doet hij om verschillende redenen.

Waarom plaatjes?

1. Extra informatie geven: de lezer begrijpt de tekst beter.

Voorbeeld: een tabel of een foto/tekening

2. Tekst aantrekkelijker maken: je aandacht wordt getrokken.

Voorbeeld: een plaatje over het onderwerp/thema

Woordenschat: een bekend woorddeel zoeken

Soms ken je de betekenis van een woord niet. Je kunt dan op zoek gaan naar een deel van het woord dat je al wel kent. 

Er zijn 3 soorten:

1. samenstelling

2. voorvoegsel

3. achtervoegsel

Voorbeelden

1. samenstelling: bankstel bestaat uit het woord bank en het woord stel. Stel betekent 2, dus 2 banken

2. voorvoegsel: bij het woord onnodig herken je het woord nodig en het woord 'on'. On betekent niet, dus niet nodig.

3. achtervoegsel: tijdloos bestaat uit het woord tijd, met het achtervoegsel loos. Loos betekent 'zonder', dus zonder tijd. 

Woordenboek gebruiken:

'6e woordraadstrategie': gebruik een woordenboek

Kun je de betekenis van een woord niet bedenken met behulp van één van de vijf andere woordraadstrategieën: 

gebruik dan een woordenboek!

--> Pak nu je woordenboek, want dat heb je deze les nodig!

Hoe?

1. Bij werkwoordsvormen: zoek bij het hele werkwoord

Voorbeeld: loopt           --> lopen

                        gevestigd --> vestigen

2. Bij meervoudsvormen: zoek bij het enkelvoud

Voorbeeld: schapen --> schaap

                        alpaca's --> alpaca

Hoe? (2)

3. Bij een samenstelling: zoek bij een deel van de samenstelling

Voorbeeld:             gezondheidsrisico   --> risico of gezondheid

                                    coronacrisis                --> corona of crisis

4. Meerdere betekenissen? Zoek dan de betekenis die bij de tekst past. Lees hiervoor de tekst goed!

                                 

Taalverzorging

Werkwoord spelling verleden tijd. 

Zwak werkwoord: verandert in de verleden tijd niet

Sterk werkwoord: verandert wel in de verleden tijd

Twijfel je tussen -de en -te?

Gebruik de regels van 't ex-kofschip!

--> Zit de laatste letter van de stam (ww - en) in 't ex-kofschip?

Nee is een D!!!!

durven. hele ww - en = durv. Laatste letter is een v. Zit die in 't ex-kofschip? Nee is een D, dus durfde. 

Let op de medeklinker wisseling! v->f, s->z, 

 VT sterke werkwoorden

Hoe maak je de verleden tijd van een sterk ww?

lopen (liep)

vallen (viel)

worden (werd) 

schrijven (schreef)

Taalverzorging Spelling

Het meervoud op -s

Zelfstandige naamwoorden schrijf je in het meervoud, als er meer zijn, met een -s er direct achter: 

kamer - kamers, tafel - tafels, komkommer - komkommers

Tenzij je het anders verkeerd uitspreekt, dan komt er 's:

hobby - hobby's, menu - menu's, echo - echo's

Het voorzetsel

Het voorzetsel kan het volgende aangeven:

• plaats (aan het water, bij de tram, op de boerderij)
• tijd (na de fietstocht, tijdens de vakantie, gedurende de reis)
• reden/oorzaak (door de ziekte, vanwege het verlof)                                       

Hoe herken je het voorzetsel?

Het staat bijna altijd vóór een lidwoord of een voornaamwoord, 

in de trein, in dat pakketje, tussen de rails, over de brug, naast mij, voor hem, naast het huis, achter de school, met de anderen

Hoe herken je het voorzetsel? (2)

Het voorzetsel kan ook áchter het zelfstandig naamwoord staan: die kant uit, het park in, de helling op.

Je ziet dat het voorzetsel dan vaak een richting aangeeft.

Het lidwoord kan ook ontbreken: op tafel, in bed, naar Italië, wegens ziekte.

Werkwoorden met voorzetsel

Sommige werkwoorden hebben altijd een voorzetsel bij zich in de zin. Je kunt dit niet vervangen. Voorbeelden:

geven aan, bemoeien met, luisteren naar, houden van

Vragen?

Aan het werk:

Leren voor de toets! 

Of een Lessonup quiz over logo's