Basisstof 6: spieren en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 6: spieren en beweging

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan/ken je:

•  3 soorten spierweefsels en hun overeenkomsten/verschillen.
• De bouw en werking van spieren beschrijven.
• De effecten van training en dopinggebruik uitleggen.

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan/ken je:

•  3 soorten spierweefsels en hun overeenkomsten/verschillen.
• De bouw en werking van spieren beschrijven.
• De effecten van training en dopinggebruik uitleggen.

In welke Binas tabel staan de type spierweefsel? Hoe heten die drie?

3 typen spierweefsel                                      Binas 80E                                                                  

Glad spierweefsels

Kenmerken:

1. Langwerpige spiercellen
2. 1 celkern per cel
3. Trage samentrekking, maar niet snel vermoeid
4. Geïnnerveerd door autonome zenuwstelsel of hormonen
   

Komt voor in:
buisvormige of holle organen

Dwarsgestreept

spierweefsel 

Kenmerken:

1. Bestaat uit spiervezels
2. Ontstaat door versmelting van veel spiercellen
3. Snelle samentrekking maar snel vermoeid
4. Geïnnerveerd door animale zenuwstelsel
   

Komt voor in:

1.  Skeletspieren
2. huidspieren

    hartspierweefsel                                  

kenmerken van zowel glad als dwarsgestreept.

geïnnerveerd door autonoom zenuwstelsel

Raakt niet vermoeid 

Zet de volgende woorden op de juiste plek:

Bevat glad spierweefsel

Bevat dwarsgestreept spierweefsel

Aorta

Armbuigspier

Baarmoeder

Blaas

Buikspieren

Dijspier

Eileiders

Kauwspieren

Kuitspier

Urinewegen

Zaadleiders

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan/ken je:

•  3 soorten spierweefsels en hun overeenkomsten/verschillen.
• De bouw en werking van spieren beschrijven.
• De effecten van training en dopinggebruik uitleggen.

Welke type spierweefsel vinden we in de skeletspieren?

1. glad spierweefsel
2. dwarsgestreept spierweefsel

Hoe zitten skeletspieren vast aan de botten?

Skeletspieren

Motorisch eindplaatje:

het uiteinde van een vertakt axon 

van een bewegingszenuwcel

Motorische eenheid:

alle spiervezels die via motorische eindplaatsjes in verbinding staan

 met één bewegingszenuwcel

Spier

spierbundel

spiervezel

spierfibril

Spierfibrillen

Tussen de fibrillen liggen veel mitochondriën en glycogeenkorrels.

Een spierfibril bestaat uit 2 soorten eiwitdraden, die filamenten heten.

• Myosine (donkere band)
• Actine (lichte band)

Door impulsen schuiven actine en myosine in elkaar, daardoor wordt de spiervezel korter.

Spieren werken samen.

Elke spier heeft een antagonist: een spier die de tegenovergestelde beweging maakt. 

Buigspieren en strekspieren. 

Beide typen zijn ook nodig om houding te kunnen vasthouden. 

Waarom liggen er veel mitochondriën en glycogeenkorrels tussen de fibrillen?

Zet van groot naar klein:
filament - spier - spierbundel - spierfibril - spiervezel

Hoe noem je de eiwitdraden waaruit een spierfibril bestaat?

1. actines
2. filamenten
3. myosines
4. alle antwoorden zijn goed

Een skeletspier trekt samen. Het gevolg ... de lengte van de actinefilamenten verandert niet.

1. Juist
2. Onjuist

Wat zijn antagonisten

1. Spieren met een zelfde werking
2. Spieren met een tegenovergestelde werking

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan/ken je:

•  3 soorten spierweefsels en hun overeenkomsten/verschillen.
• De bouw en werking van spieren beschrijven.
• De effecten van training en dopinggebruik uitleggen.

sporten en spieren

Krachttraining:
+ spiercellen, myofibrillen en filamenten

duurtraining:

+ doorbloeding

Sporten en spieren

Doping 

Anabole steroïden: 

vergelijkbare werking als testosteron

 +spiervorming

+rode bloedcellen

erytropoëtine (EPO) : 

+ rode bloedcellen

Deze spieren raken snel vermoeid

1. Glad spierweefsel
2. Dwarsgestreept spierweefsel
3. Hartspierweefsel

De spieren in je dunne darm bestaat uit

1. Glad spierweefsel
2. Dwarsgestreept spierweefsel
3. Hartspierweefsel

Wat is een motorische eenheid?

1. Een soort motorclub
2. Een groepje spiervezels die altijd tegelijk samentrekken
3. Een groepje spieren die altijd tegelijk samentrekken

Vul exit ticket in