Spelling blok 2-5 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Nederlands

Lezen

Spelling

Spelling

bijvoeglijk naamwoorden (blok 2)

meervouden van zelfstandig naamwoorden (blok 3)

dicteewoorden op een r- of p-klank (apart/appart, herinneren/herrinneren, blok 3)

samenstellingen (blok 4)

verwijswoorden met of zonder 'n' (beide/beiden, blok 4)

interpunctie (leestekens, blok 5)

komma's (blok 5)

dicteewoorden (blok 2 - 5)

Spelling

bijvoeglijk naamwoorden (blok 2)

meervouden van zelfstandig naamwoorden (blok 3)

dicteewoorden op een r- of p-klank (apart/appart, herinneren/herrinneren, blok 3)

samenstellingen (blok 4)

verwijswoorden met of zonder 'n' (beide/beiden, blok 4)

interpunctie (leestekens, blok 5)

komma's (blok 5)

dicteewoorden (blok 2 - 5)

Hoe schrijf je een bijvoeglijk naamwoord?

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Vaak komt er een -e achter het woord (lange vorm), maar niet altijd (korte vorm).

• Een leuke klas / De klas is leuk.
• De grappige jongen / De jongen is grappig.
• Het prachtige vakantiehuis / Een prachtig vakantiehuis.

Wanneer kort? Wanneer lang (met -e)?

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Kort:

• Na het lidwoord ‘een’ als het woord onzijdig is (een het-woord is)
   Een groot vakantiehuis // Een mooi gerecht
  
• Als het bijvoeglijk naamwoord achter het zelfstandig naamwoord staat.
   Die scholier is fantastisch. // Het huis is schitterend.
  

Lang:

• Na het lidwoord ‘de’ en ‘het’.
   De grote jongen // Het mooie gerecht
  

• Na het lidwoord ‘een’ als het woord mannelijk of vrouwelijk is (een de-woord is).
   Een leuke vriendin // Een fantastische show
  
• Als er geen lidwoord voor een woord in het meervoud staat.
   Slimme leerlingen // Grote groepen
  

Hoe schrijf je de lange vorm?

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

De lange vorm:

• Zet een -e achter het woord: mooi, mooie / fijn, fijne

• Verdubbel de laatste letter en zet een -e achter het woord: fris, frisse / glad, gladde / wit, witte
• Haal een a, e, o of u weg en zet een -e achter het woord: traag, trage / leeg, lege / dood, dode / zuur, zure.​
• Verander een -f in een -v- of een -s in een -z- en zet een -e achter het woord: lief, lieve / naïef, naïeve / grijs, grijze / vlekkeloos, vlekkeloze
  

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Is het bijvoeglijk naamwoord een materiaal (stof), dan schrijf je het bijna altijd met -en.

• De gouden beker
• De papieren versie
• Het katoenen shirtje
• De wollen sjaal
  

Let op: bij 'moderne stoffen' en stoffen met een naam geleend uit een andere taal is er vaak geen uitgang met -en.

• De plastic stoel
• De suède jas
• De corduroy broek

Voltooid deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Schrijf voltooid deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk, zoals je het ook als voltooid deelwoord zou schrijven. 

De vergrote foto

De verplichte toets

De gezouten pinda

Opdracht

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Wat is de correcte vorm van het bijvoeglijk naamwoord?

1. Jerry draagt een (stoer) jasje.
2. Want hij is een (cool) jongen.
3. Hij heeft het gekregen van zijn (lief) moeder.
4. Die (zilver) mouwen zijn echt heel leuk.
5. Ik heb (metaal) velgen gekocht voor mijn racefiets.
6. In dat (knus) huis woont haar opa.
7. Het is net een (goud) kooi.
8. Dat is een (schitterend) verhaal.
9. Ik krijg er bijna (vochtig) ogen van.

• Pak pen & papier
• Noteer de juiste vorm
• Je hebt 3 minuten de tijd

Spelling - bijvoeglijk naamwoord

Wat is de correcte vorm van het bijvoeglijk naamwoord?

1. Jerry draagt een stoer jasje.
2. Want hij is een coole jongen.
3. Hij heeft het gekregen van zijn lieve moeder.
4. Die zilveren mouwen zijn echt heel leuk.
5. Ik heb metalen velgen gekocht voor mijn racefiets.
6. In dat knusse huis woont haar opa.
7. Het is net een gouden kooi.
8. Dat is een schitterend verhaal.
9. Ik krijg er bijna vochtige ogen van.

Meervouds -n bij verwijzingen

beide/beiden

Waar verwijst beiden naar?
Stefan en Guido zijn beiden smerig.

Waar verwijst enige naar?
De honden zijn de enige die slapen.

Waar verwijst alle naar?
Deze winkels gaan alle verhuizen.

Meervouds - n bij verwijzingen

Wanneer schrijf je sommige(n), alle(n), enkele(n), andere(n), vele(n) etc.?

1. Verwijst het woord naar personen, schrijf je het soms met -n.                   Sommigen van deze groep sporten liever in een jogging.
2. Verwijst het woord niet naar personen, schrijf je het zonder-n.                      De boeken uit de mediatheek gaan alle mee naar beneden.

Meervouds-n bij verwijzingen naar personen

Heeft het woord betrekking op personen en staan de personen er niet bij?

Dan verwijs je met –n.

Velen deden mee aan het sporttoernooi.

Anderen hadden geen zin om mee te doen.

Enkelen hadden zich ziekgemeld.

Sommigen kwamen gewoon niet opdagen.

Meervouds-n bij verwijzingen naar personen

Heeft het woord betrekking op personen en staan de personen erachter? 

Dan verwijs je zonder –n.

Voor sommige mensen duurt een schooldag te lang. 

Beide jongens werken bij de Albert Heijn. 

Meervouds-n bij verwijzingen naar dieren/dingen

Heeft het woord betrekking op dieren en dingen?

Dan verwijs je zonder –n

De cadeautjes zijn alle uitgedeeld.

De stoel en de kruk zijn beide nat.

Sommige van de bomen zijn al groot.

Deze winkels gaan alle verhuizen.

Spelling: maken

bijvoeglijk naamwoorden (blok 2)

Op Niveau Online > Blok 2 > Spelling > 2.10 Bijvoeglijk naamwoorden > opdracht 4

dictee blok 2 

Op Niveau Online > Blok 2 > Spelling > dictee

dicteewoorden op een r- of p-klank (apart/appart, herinneren/herrinneren, blok 3)

Op Niveau Online > Blok 3 > Spelling > 3.9 Lastige letters > opdracht 7 en 8

verwijzingen met of zonder 'n'

Op Niveau Online > Blok 4 > Spelling > 4.9 Meeste of meesten? > opdracht 4