§2.4 - Kweken van cellen, weefsels en organen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

- Spullen op tafel, inloggen, startklaar.

- Huiswerk in de agenda zetten / Terugblik

- Les §2.4 - Kweken van cellen, weefsels 

en organen.

- Vooruitblik.

Leerdoelen

12. Je beschrijft hoe mensen via biotechnologie nuttige producten kunnen maken.

13. Je legt uit hoe mensen stamcelkweek gebruiken voor medische toepassingen.

14. Je legt uit dat transplantaties met niet-lichaamseigen weefsels of organen tot afstoting kunnen leiden.

Huiswerk

Lezen (Lz) §2.5

Maken (Mk) §2.4 & §2.5 (dinsdag af)

Terugblik!

Mitose

Moet ik dit leren?

BINAS 76B1

Klei-opdracht mitose --> Wat gebeurt er in welke fase en waarom gebeurt dat?

Celdeling worteltop

Welke fases van de mitose herken je?

Controle celcyclus

Veel voutjes in DNA worden

verwijderd.

Soms zorgen regulatorcellen

ervoor dat cellen met foute informatie doodgaan.

Gebeurt dat niet --> mutatie.

Verschil goedaardige /kwaadaardige tumor

Goedaardig  --> netjes omsloten en langzaam groeien. 

Kwaadaardig --> dringt omliggende weefsels binnen en groeit snel = kanker.

Uitzaaiing --> tumorcellen verspreid-

en zich via lymfe en bloed.

Wat is de juiste volgorde van celcyclus?

1. G1 - G2 - S - M
2. S - G1 - G2 - M
3. G1 - S - G2 - M
4. M - S - G2 - G1

Hoe noemen we de twee identieke DNA-moleculen die ontstaan na de verdubbeling?

In welke fase van celcyclus deelt het DNA zich?

1. G1
2. G2
3. M
4. S

Hoeveel chromosomen heeft een menselijke cel?

1. 23
2. 36
3. 40
4. 46

Zet de fasen van mitose op de juiste volgorde

1

2

3

4

Profase

Anafase

Telofase

Metafase

Succescriteria

• Je kunt de definitie van de volgende begrippen uitleggen: plasmide, genetisch gemodificeerde organismen, biotechnologie, stamcellen.

• Je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen.
• Je hebt opdrachten gemaakt met voldoende resultaat.

Biotechnologie

Biotechnologie -> bacteriën/schimmels gebruiken voor de aanmaak van stoffen of producten.

Bacteriën delen snel en nemen makkelijk vreemd DNA op via plasmide (ringvormig stukje DNA in een bacteriecel) [Binas 79A].

Bacteriën maken medicijnen

Insuline wordt gemaakt door genetisch gemodificeerde bacteriën, hierdoor snelle productie.

Genetisch gemodificeerd: aangepast organisme, bevat DNA dat het van nature niet heeft.

Weefseltechnologie

Niet-gespecialiseerde cellen (stamcellen) halen uit eigen weefsel en daarin het juiste gen aanbrengen.

Stamcellen: cellen met de mogelijkheid zich te ontwikkelen tot verschillen typen cellen.

Stamcellen

Vanuit één bevruchte eicel

ontstaat een heel mens

met verschillende typen

cellen. Dit gebeurt in 

stappen. 

Transplantaties

Wat houdt orgaantransplantatie in?

Transplantaties

Orgaan van een donor afgestaan aan een ontvanger

- Lange wachtlijsten

- Risico: immuunsysteem reageert op lichaamsvreemde cellen 

-> eiwitten hebben een onbekende vorm -> afstoting

- Medicatie kan dit voorkomen -> groot risico door zwakte van ontvanger

Transplantaties

Kunstmatig organen maken

Eigen lichaamscellen gebruiken?

Vooruitblik

§2.5 - Bacteriën, schimmels en planten

Huiswerk

- Mk. §2.4

- Lz. §2.5

- HERHALEN!

Aan de slag

- Mk. §2.4

- Lz. §2.5

- Begrippenlijst maken

- Samenvatten/Mindmap maken

- Oefenen op www.biologiepagina.nl