L10 Hoofdletters en tekstopbouw

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

pag. 116

Video koosnamen

Welke vraag hebben de makers van het filmpje aan de bekende Vlamingen gesteld?

onderwerp van de video (1 woord)

Geef een synoniem voor 'bijzonder'.

Lees de 6 fragmenten op pag. 117-118

- Beantwoord telkens de vragen.

Woordenschatstrategieën

= verschillende manieren om een betekenis van een woord te achterhalen

1. context
2. taalverwantschap
3. woordbouw
4. vraag een vriend
5. woordenboek of zoekmachine

1. context

Voorbeeld: socioloog

“Sophie Wooward is een sociologe: voor haar job onderzoekt ze onze samenleving en alles wat daar mee te maken heeft.”

Ik kan uit de context afleiden dat een socioloog iemand is die de samenleving onderzoekt.

2. taalverwantschap

Herken je een ander Nederlands woord of een andere taal?

Voorbeeld: amoureuze

Ik herken het Franse woord amour, wat liefde betekent. Amoureuze is een bijvoeglijk naamwoord, dus het zal iets als verliefd of romantisch betekenen. 

 .

3. woordbouw

Kan je het woord opdelen? In samenstellingen, afleidingen of woorden die een voorvoegsel hebben.

Voorbeeld: anti-transpirant

Ik weet dat het voorvoegsel anti 'tegen' betekent.

Transpireren is hetzelfde als zweten.

Dus zal dit betekenen: tegen zweten.

4. vraag een vriend

Met een betekenisoverleg voorkom je misverstanden!

Let op: connotatie (gevoelswaarde), cultuur, ...

gieren voorbeeld in oefening hierboven

5. woordenboek / zoekmachine

Let op: vorm 

werkwoord / zelfstandig naamwoord / bijvoeglijk naamwoord

Voorbeeld: bal in het woordenboek

1) rond en bol voorwerp

2) feestelijke bijeenkomst waar men komt om te dansen

Context bepaalt wat juist is.

gieren voorbeeld in oefening hierboven

Oef. 2

expressie -->

verfoeid -->

therapeut -->

courant -->

cliché -->

alternatief -->

• uitdrukking
• met afschuw bekeken, verwenst
• Hij/zij helpt mensen om bepaalde gebeurtenissen te verwerken.
• frequent, gebruikelijk, gangbaar
• Een beeld dat heel vaak gebruikt wordt en daardoor wat afgezaagd is.
• Een andere manier om hetzelfde doel te bereiken.

Lees de 2 teksten op pag. 122-123

Deel 2

Vragen 1 t.e.m. 5

pag. 119

Naar aanleiding van welke gebeurtenis werden beide teksten geschreven?

Met welke soort zin beginnen beide inleidingen?

1. een vraagzin
2. een mededelende zin
3. een bevelende zin
4. een ontkennende zin

Waarom hebben de schrijvers voor dit soort inleiding gekozen?

3. Onderwerp en hoofdgedachte

Welk tekstdoel hebben beide teksten?

1. amuseren
2. ontroeren
3. informeren
4. overtuigen

Welke tekst vond je het boeiendst om te lezen? (schrijfkader pag. 120)

Lees de teksten nog een keer.

Beantwoord vragen 6,7 en 8.

Welke tekst heeft de beste inleiding? Waarom? Geef 1 argument.

tekst 1

tekst 2

Vraag 6: Inleiding

De inleiding bij tekst 1 geeft de globale inhoud en hoofdpunten van de tekst weer. 

Bij tekst 2 is dit niet het geval.

--> tekst 1 heeft de beste inleiding.

b. Geef de betekenis van beide woorden:
Valentijn/ valentijn

Formuleer nu een algemene spellingsregel.

8. Vinden jullie een slot in beide teksten?

Beide teksten missen een slot. Niet elke tekst (hier een krantenartikel) is opgebouwd volgens een IMS-structuur. 

Koosnamen zijn in... heel populair.

1. Vlaanderen
2. vlaanderen

In de ... top vijf staan schatje, poepie, liefje, scheetje en bolleke helemaal bovenaan.

1. Vlaamse
2. vlaamse

Zo gebruikt de beroemde... schrijver...

1. Engelse
2. engelse

Zo gebruikt de beroemde Engelse schrijver ... in zijn toneelstuk.

1. Shakespeare
2. shakespeare

Zo gebruikt de beroemde Engelse schrijver Shakespeare in zijn toneelstuk... al de koosnaam 'muisje'.

1. Hamlet
2. hamlet

Het woord... verwijst in onze taal naar iemands aanbidder of geliefde.

1. Valentijn
2. valentijn

Maar ... is van oorsprong een eigennaam.

1. Valentijn
2. valentijn

Er was ooit een ... , al is er over die man niet veel bekend.

1. Sint-Valentijn
2. sint-valentijn

Naar het schijnt was hij een priester die in de 5e eeuw na ...

1. Christus
2. christus

Naar het schijnt was hij een priester die in de 5e eeuw na Christus het huwelijk tussen een ... soldaat

1. Romeinse
2. romeinse

Naar het schijnt was hij een priester die in de 5e eeuw na Christus het huwelijk tussen een Romeinse soldaat en een ... vrouw inzegende.

1. Christelijke
2. christelijke

De toenmalig keizer liet hem onthoofden, maar paus ... riep de 14e -

1. Gelasius
2. gelasius

De toenmalig keizer liet hem onthoofden, maar paus Gelasius riep de 14e ... uit tot -

1. Februari
2. februari

De toenmalig keizer liet hem onthoofden, maar paus Gelasius riep de 14e februari uit tot de naamdag van ...

1. Sint-Valentijn
2. sint-valentijn

Tot op vandaag is ... de feestdag van de geliefden.

1. Valentijn
2. valentijn

Zelftest hoofdletters 

Diddit/ L10/ oefeningen

remediëring

Taaltaak: Google Classroom

Schrijven: bijnamen van bekende mensen

Stappenplan: voorbereiden > plannen > schrijven > reflecteren

voorbereiden

bijnamen bekende mensen

Over welke beroemdheid schrijf jij een tekst? Geef de naam én bijnaam.

voorbereiden

plannen

Waar zoek je online informatie op?

schrijven