Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen

Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen
1 / 40
next
Slide 1: Slide
mens en maatschappijMiddelbare schoolmavo, havoLeerjaar 1

This lesson contains 40 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen

Slide 1 - Slide

Planning
Introductie
Bespreken deel van blok 2 
Zelfstandig werken
Afsluiting

Slide 2 - Slide

Los zand
  • NL: lagen zand, grind en klei.
  • Ontstaan uit gesteente uit bergen: o.a Alpen, Ardennen, Eiffel. 
  • Vervoerd door rivieren naar ons land. (sedimentatie)

Slide 3 - Slide

IJstijden in NL
IJstijden hebben het landschap in NL veranderd.

-Landijs duwt aarde en gesteente naar hoge punten: Stuwwallen
-ontstaan van heuvels in NL

Slide 4 - Slide

Laatste IJstijd
  • 12.000 jaar geleden.
  • Helft van NL onder dik pak ijs en sneeuw.
  • Ontstaan in Scandinavië.
  • Noordzee droog gevallen.
  • Kou; weinig begroeiing.
  • Wind vrij spel: zand land inwaards blazen. 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Slide 7 - Slide

Een spons van veen
  • Na de ijstijden: warmer in NL.
  • Gevolg 1: ijs smelt en land wordt zichtbaar. 
  • Gevolg 2: zeespiegel steeg.
  • Gevolg 3: rivieren treden buiten oevers: overstromingen

Daardoor ontstaan er: moerassen/ veengebieden.

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Slide 10 - Slide

Veen
  • In NL: 2 soorten venen: hoog en laagveen.
  • Laagveen is onder water, 
  • hoogveen ligt boven water
  • Friesland, Groningen, Drenthe: Veen

Slide 11 - Slide

Hoog en droog
De eerste mensen in Nederland wonen vooral in Limburg. 
Hier zitten zij hoog en droog

De rest van Nederland overstroomde regelmatig en is geen veilige plek om te wonen


Slide 12 - Slide

Terpen
  • Langs de kust in Groningen en Friesland bouwden boeren terpen.
  • Reden: beschermen tegen hoog water en overstromingen.
  • Gemaakt van: klei, mest, stenen en afval.
  • Nog steeds terpen te zien in Noord-Nederland.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Zelfstandig werken: 
Maken opdrachten: 1,2,3,5,6,7,8,9
Verdiepingsopdrachten: 9, 12, 13
Gebruik de ATLAS!

Eerst aan een klasgenoot hulp vragen. Kom je er samen niet uit? Steek dan je vinger op. 
"ik snap het niet" is geen vraag




Slide 15 - Slide

Vervolg bespreken:

Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen

Slide 16 - Slide

Planning
Herhaling vorige les
Uitleg blok 2
Zelfstandig werken
Afsluiten

Slide 17 - Slide

Welke soorten grond kom je in de Nederlandse boden tegen?
A
Alleen klei
B
Zand en grind
C
Zowel Klei, zand als grind
D
Turf en löss

Slide 18 - Quiz

Hoe komen we in het oosten van Nederland aan zandgrond?
A
Wind die zand van drooggelegde Noordzee het land in blies.
B
Door IJs uit Scandinavië die zand meenam.
C
Via de Rijn die zand meenam uit sedimentatie.
D
Door de stuwwallen die het zand omhoog duwde.

Slide 19 - Quiz

Hoe hebben de rivieren invloed op de vorming van Nederland?

Slide 20 - Open question

Hoe zijn de stuwwallen in Nederland ontstaan?

Slide 21 - Open question

Waar vind je in Nederland vooral veenlandschappen?
A
Drenthe, Friesland en Groningen
B
Limburg en Noord-Brabant
C
Gelderland
D
Noord- en Zuid Holland

Slide 22 - Quiz

Waaruit bestaat veen?

Slide 23 - Open question

Waarom trokken de eerste mensen in Nederland naar Limburg?
A
Omdat het daar warmer was
B
Laagland was te onveilig
C
Omdat daar meer eten te vinden was.
D
Rivieren treden buiten hun oevers

Slide 24 - Quiz

Wat zijn terpen of wierden?

Slide 25 - Open question

Slide 26 - Slide

Sloten graven en landbouw in het veen.
  • Rond het jaar 1000: klimaat NL veranderd --> Warmer
  • Gevolg korte termijn: Landbouw geeft grotere opbrengsten
  • Gevolg langer termijn: bevolkingsgroei.
Oplossing: landbouwgronden en woongronden creëren uit veengebied. = Ontginning. (droogleggen van de gebieden)



Slide 27 - Slide

Dammen en droogmakerijen
Rivieren en zee controleren door aanleg van dammen

Gebeurde rond de rivier de Amstel: Amsterdam.
Ook in de rivier de Rotte: Rotterdam. Enzovoort. 

Slide 28 - Slide

Hoe ging dat droogmaken van land?
- Aanleggen van dammen ( water tegenhouden ).
-Slootjes in het veen aanleggen en daardoor droogde het veen op en er ontstonden langgerekte akkers.
-Aanleg ringdijken en kanalen. Met molens en later met een gemaal  werden de meren leeggepompt en liet men het water in ringvaart stromen = Droogmakerij

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Ontstaan polders

Polder: is een stuk land dat is drooggelegd en die meters onder zeeniveau ligt. 
Molens en gemalen houden de polder droog.

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Video

Flevoland: grootste polder van NL

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Video

NAP = Normaal Amsterdams Peil
Nederland strijdt al jaren tegen het water.  Meten is weten, dus houden we bij hoe hoog de waterstanden zijn t.o.v. de zeespiegel.
Amsterdam bepaalde nulpunt.
 Andere metingen werden hiervan afgeleid.
 Pijlschaal kan je het aflezen.

Slide 35 - Slide

Zelfstandig werken: 
Maken opdrachten: 3 t/m 9, 12, 13, 15 t/m 17 en 20 óf 21
Verdiepingsopdrachten: 10, 11 en 17
(Verkorte route alleen in overleg met je docent
Maken: 3, 5, 7, 8, 12, 13, 16, 17, 20 of 21)
Ben je klaar? Opdrachten nakijken en blok laten aftekenen
Kennen en kunnen samenvatten


Kennen en kunnen uitschrijven.




Slide 36 - Slide

Waarom werden er in veengebieden sloten gegraven?
A
Om turf te steken
B
voor goederentransport per boot
C
Om drinkwater in op te slaan
D
Om water af te voeren en land droog te leggen

Slide 37 - Quiz

Leg het verband uit tussen de bevolkingsgroei na het jaar 1000 en het ontginnen van gebieden.

Slide 38 - Open question

Waarvoor werden windmolens voor gebruikt in het westen van Nederland?
A
Om water uit de polders te pompen.
B
Om zout water zoet te maken.
C
Om drinkwater mee op te pompen.
D
Om water naar droge gebieden te brengen.

Slide 39 - Quiz

Omschrijf hoe een droogmakerij werkt.

Slide 40 - Open question