Les 1: Formules van stoffen, soorten stoffen, metaal ijzer en staal en soorten metalen.

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De edelsmid

Deze les

• 3.1 Formules van stoffen
• 3.2 Soorten stoffen
• 3.3 Metaal, ijzer en staal
• 3.4 Soorten metalen

• maken opdrachten bij 3.1 t/m 3.4

De edelsmid

Of metalen of ionen (zouten).

Of metalen of ionen (zouten).

lucht: N₂(g) + O₂(g)

Of metalen of ionen (zouten).

lucht: N₂(g) + O₂(g)

water: H₂O(l)

Of metalen of ionen (zouten).

lucht: N₂(g) + O₂(g)

water: H₂O(l)

ammoniak: NH₃(g)

Of metalen of ionen (zouten).

lucht: N₂(g) + O₂(g)

water: H₂O(l)

ammoniak: NH₃(g)

koolstof: C(s)

Het periodiek systeem bestaat uit twee soorten elementen, de metalen (G) en de niet metalen (B)

H	waterstof	Fe	ijzer	P	fosfor
C	koolstof	Cu	koper	Mg	magnesium
N	stikstof	Pb	lood	Al	aluminium
O	zuurstof	Sn	tin	Na	natrium
S	zwavel	Ag	zilver	K	kalium
Cl	chloor	Br	broom	Ca	calcium
F	fluor	Cr	Chroom	Zn	Zink
I	jood	Si	Silicium	Pt	Platina

Een aantal elementen moet je uit je hoofd leren!

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.
• Bij reactie met water ontstaat waterstof, dat kan spontaan ontbranden en maakt de reactie heftiger.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 17: halogenen (zoutvormers), zeer reactief.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 17: halogenen (zoutvormers), zeer reactief.
• Halogenen vormen gemakkelijk verbindingen met metalen, bijvoorbeeld natrium en chloor wordt keukenzout.

Halogenen vormen gemakkelijk verbindingen met metalen, bijvoorbeeld natrium en chloor wordt keukenzout.

keukenzout

natriumchloride

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 18: edelgassen reageren niet met andere elementen en vormen dus geen verbindingen.

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).
• Ze zijn makkelijk te vormen door smeden en walsen.

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).
• Ze zijn makkelijk te vormen door smeden en walsen.
• Ze hebben van nature een glanzend uiterlijk.

De woorden metaal, ijzer en staal worden in het dagelijks leven door elkaar heen gebruikt alsof ze hetzelfde betekenen, maar elk woord heeft een eigen betekenis.

• In het PS staan een 100-tal metalen.

De woorden metaal, ijzer en staal worden in het dagelijks leven door elkaar heen gebruikt alsof ze hetzelfde betekenen, maar elk woord heeft een eigen betekenis.

• In het PS staan een 100-tal metalen.

De woorden metaal, ijzer en staal worden in het dagelijks leven door elkaar heen gebruikt alsof ze hetzelfde betekenen, maar elk woord heeft een eigen betekenis.

• In het PS staan een 100-tal metalen.
• IJzer is een bekend metaal, net als aluminium, goud en zilver.

De woorden metaal, ijzer en staal worden in het dagelijks leven door elkaar heen gebruikt alsof ze hetzelfde betekenen, maar elk woord heeft een eigen betekenis.

• In het PS staan een 100-tal metalen.
• IJzer is een bekend metaal, net als aluminium, goud en zilver.
• Staal is een mengsel van ijzer en koolstof.

De woorden metaal, ijzer en staal worden in het dagelijks leven door elkaar heen gebruikt alsof ze hetzelfde betekenen, maar elk woord heeft een eigen betekenis.

• In het PS staan een 100-tal metalen.
• IJzer is een bekend metaal, net als aluminium, goud en zilver.
• Staal is een mengsel van ijzer en koolstof.
• Een mengsel van metalen noemen we een legering, zoals messing en brons.

Sommige sieraden zijn goedkoop, andere juist heel duur. Dat heeft voor een groot deel te maken met de edelheid van het metaal. Edelheid heeft te maken met hoe gemakkelijk een stof reageert. De metalen zijn in vier verschillende categorieën verdeeld.

Sommige sieraden zijn goedkoop, andere juist heel duur. Dat heeft voor een groot deel te maken met de edelheid van het metaal. Edelheid heeft te maken met hoe gemakkelijk een stof reageert. De metalen zijn in vier verschillende categorieën verdeeld.

• edele metalen
• half edele metalen
• onedele metalen
• zeer onedele metalen

categorie	omschrijving	voorbeelden
edel	reageren nergens mee	goud, zilver, platina
half edel
onedel
zeer onedel

categorie	omschrijving	voorbeelden
edel	reageren nergens mee	goud, zilver, platina
half edel	reageren langzaam	koper, kwik
onedel
zeer onedel

categorie	omschrijving	voorbeelden
edel	reageren nergens mee	goud, zilver, platina
half edel	reageren langzaam	koper, kwik
onedel	reageren met zuurstof, water en andere stoffen	ijzer, zink, aluminium
zeer onedel

categorie	omschrijving	voorbeelden
edel	reageren nergens mee	goud, zilver, platina
half edel	reageren langzaam	koper, kwik
onedel	reageren met zuurstof, water en andere stoffen	ijzer, zink, aluminium
zeer onedel	reageren heftig met water en lucht	natrium, kalium, alle alkalimetalen

Aan de slag

• maken opdrachten bij 3.1 t/m 3.4
• leren elementen en hun symbolen.

De edelsmid