This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes and text slides.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
Vandaag
Voorkennis
Uitleg
Check
Activerende werkvorm of werken
Afsluiten
Slide 1 - Slide
This item has no instructions
Vergeten broodtrommel op te ruimen
Slide 2 - Slide
In de natuur ruimen schimmels en bacterien dood organisch materiaal op. Je brood is dood organisch materiaal en doordat je brood dan een tijdje in je broodtrommel ligt hebben schimmels en bacterien de tijd gehad om te beginnen met het afbreken van je broodje.
Overal kan je schimmels en bacterien terug vinden, ze vinden de omgeving misschien niet altijd prettig en kunnen daardoor niet gaan delen.
Voedselbederf
Thema 2 - Basisstof 5
Slide 3 - Slide
Vandaag over voedselbederf en hoe je dat kan vertragen.
Leerdoelen
Aan het eind van de les kan je:
Manieren beschrijven om voedselbederf tegen te gaan.
Slide 4 - Slide
This item has no instructions
Voedselvergiftiging
Bacteriën en schimmels
Voedselvergiftiging
Slide 5 - Slide
Bacterien en schimmels kunnen goed leven op vlees, groente, fruit en ander voedsel. Zij zorgen dat het voedsel gaat bederven. Bedorven voedsel kan je niet eten daar kan je voedselvergiftiging van krijgen. Bacterien en schimmels maken giftige stoffen aan en wanneer wij die binnenkrijgen kan je er ziek van worden. Meestal kan je eigenlijk vooraf al zien of ruiken of het voedsel nog goed is of dat het aan het bederven is.
Salmonella
Rauwe dierlijke producten
Soms ook op groente en fruit
Diarree, hoofdpijn en koorts
Ontsteking in dunne darm
Slide 6 - Slide
De meeste bacteriën vermenigvuldigen zich vaak bij een bepaald temperatuur en vaak is dat 20 - 30 graden. Om te voorkomen dat je voedsel snel bederft kan je je voedsel in de koelkast bewaren. Hier is de temperatuur 7 graden en dat is geen optimaal temperatuur voor de bacterien om zich te delen.
Naast je voedsel in de koelkast te bewaren kan je ze ook zo behandelen dat ze nog langer mee gaan. Dit heet voedsel conserveren.
Voedsel conserveren
Invriezen
Pasteuriseren
Steriliseren
Vacuüm- en gas verpakken
Drogen
Conserveermiddelen toevoegen
Slide 7 - Slide
Bij het conserveren worden de omstandigheden voor bacterien en schimmels ongunstig gemaakt. Vaak overleven ze de nieuwe omstandigheden niet en gaan ze dood. De meeste bacterien ne schimmels kunnen niet leven bij lage of hoge temperaturen.
Invriezen
Temperatuur naar -20 graden Celsius
Slide 8 - Slide
Door de temperatuur van voedsel in een korte tijd te verlagen naar -20 kan je voedsel enkele weken tot maanden bewaren in de diepvries. Door de koud kunnen bacterien zich niet delen, maar wanneer je het voedsel weer ontdooit kunnen ze zich wel weer delen. Daarom is het belangrijk dat ontdooide voedsel snel klaar gemaakt wordt en mag je het eenmaal na ontdooien niet meer invriezen.
Pasteuriseren
Korte tijd tot 72 graden Celsius
Slide 9 - Slide
Bij pasteuriseren wordt de melk in dit geval in een korte tijd verhit tot 72 graden. Veel bacterien en schimmels gaan door de temperatuur dood maar lang niet alle. Doordat de meeste bacterien dood zijn gegaan tijdens het proces kan de melk langer bewaard worden. Omdat niet alle bacterien dood zijn moet dit product alsnog in de koelkast bewaard worden.
Steriliseren
Verhitten tot 130-140 graden Celsius
Bacteriën en schimmels wel dood
Snel verpakken en verhitten
Slide 10 - Slide
Steriliseren is bijna hetzelfde als pasteuriseren, alleen hier wordt het product tot een hogere temperatuur verhoogd. Door de hoge temperaturen gaan wel alle bacterien en schimmels dood. Na het verhitten worden de producten snel verpakt en nog een keer verhit. Op deze manier kunnen er geen nieuwe bacterien en schimmels in het product komen.
Sommige mensen vinden houdbare melk niet zo lekker. Dat komt doordat deze anders smaakt. In melk zitten eiwitten, maar deze eiwitten die houden niet van hoge temperaturen. Het kan dus zijn dat er een aantal voedingstoffen te hitte ook niet kunnen tolereren waardoor ze anders kunnen gaan smaken.
Vacuüm
Gas
Zuurstof afwezig
Ander gasmengsel
Geen zuurstof
Slide 11 - Slide
In een vacuumverpakking zit er geen zuurstof meer in. Bacterien en schimmels kunnen zich dan niet voortplanten in afwezigheid van zuurstof. Net als mensen hebben zij zuurstof nodig voor bepaalde processen.
In een gasverpakking is ook het zuurstof verwijderd. Alleen nu zit er een ander gasmengsel in en deze is ook niet gunstig voor bacterien en schimmels. Door dit gasmengsel kan voedsel langer houdbaar blijven.
Drogen
Water onttrekken van voedingsmiddel
--> Melkpoeder, rozijnen, bouillon blokjes of poeder, etc.
Slide 12 - Slide
Met het drogen van voedsel wordt het water onttrokken. Al het water wordt uit het voedingsmiddel onttrokken, er zit geen water meer in. Zonder water kunnen bacterien en schimmels zich ook niet voortplanten. Voorbeelden zijn gedroogd fruit, droge worst, maar soms worden ook vloeibare producten gedroogd. Koffiemelk wordt dan een poeder. Soep kan ook gedroogd worden, je krijgt dat bouillonpoeder of een bouillonblokje.
Conserveermiddelen
Suiker, zout, zuur (azijn), stikstof of sulfiet.
Slide 13 - Slide
Om voedsel te conserveren kan je ook conserveermiddelen gebruiken. Dat kan zijn suiker, zout, zuur, stikstof of sulfiet. Door het toevoegen van deze conserveermiddelen wordt de leefomstandigheden voor bacterien en schimmels ongunstig.
Doorstralen
Radioactieve straling
Slide 14 - Slide
Een andere manier om bacterie en schimmel groei tegen te gaan is om het voedingsmiddel te bestralen met radioactievestraling. Dit zorgt ervoor dat bacterien en schimmels zich minder snel vermenigvuldigen of dat ze zelfs dood gaan.
Doorstralen van voedingsmiddelen mag alleen als de kans op ziekteverwekkende bactrien en schimmels groot is.
Additieven
Iets wat te toevoegt aan voedingsmiddelen
Langer houdbaar of lekkerder maken
Conserveermiddelen, kleurstof, geurstof en smaakstof
Natuurlijke en kunstmatige additieven
Slide 15 - Slide
Alles wat aan voedingsmiddelen wordt toegevoegd om het langer houdbaar of lekkerder te maken heten additieven. Conserveermiddelen zijn dus additieven, bij een gasverpakking is het gasmengsel ook een additief.
Andere additieven zijn kleurstof, geurstof en smaakstoffen. Deze additieven zorgen ervoor dat de voedingsmiddel lekkerder wordt. In snoep bijvoorbeeld worden deze stoffen gebruikt.
Er is een verschil tussen natuurlijke en kunstmatige additieven. Wanneer een kleurstof wordt gebruikt uit rode bieten, dan is de additief natuurlijk. Wanneer er een kleurstof wordt gebruikt dat in een fabriek is gemaakt dat is dat kunstmatig.
Sommige mensen eten het liefst helemaal geen additieven of kiezen ervoor om alleen voedingsmiddelen te eten die natuurlijke additieven hebben.
Op welke manier wordt jam geconserveerd?
A
Pasteuriseren
B
Steriliseren
C
Vacuumverpakking
D
Conserveermiddel
Slide 16 - Quiz
This item has no instructions
Op welk manier wordt groente in blik geconserveerd?
A
Pasteuriseren
B
Steriliseren
C
Vacuumverpakking
D
Conserveermiddel
Slide 17 - Quiz
This item has no instructions
Waarom is voedsel langer houdbaar wanneer je deze invriest?
Slide 18 - Slide
This item has no instructions
Aan de slag
Wat? --> Verteringsstelsel memory of maken basisstof 5 opdracht 1 t/m 8
Hoe? --> In groepjes, maar denk aan de volume
Tijd? --> 11:30
Klaar? --> Nakijken
Slide 19 - Slide
This item has no instructions
Leerdoelen
Aan het eind van de les kan je:
Manieren beschrijven om voedselbederf tegen te gaan.