Thema transport en afweer: b1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Transport & afweer

 Bloed

Basisstof 1

Lesverloop

1. Terugkoppelingsvragen
2. Uitleg
3. Kennisvragen
4. Zelfstandig werken 

Kennisvragen

Hoeveel liter bloed heeft een gemmiddeld mens in zijn lichaam?

1. 3-4
2. 7-8
3. 5-6
4. 9-10

Wat vervoert zuurstof en koolstofdioxide?

1. Witte bloedcellen
2. Rode bloedcellen
3. Bloedplasma
4. Bloedplaatjes

Waar wordt bloed gemaakt?

1. Rood beenmerg in je botten
2. Rood beenmerg in je organen
3. Geel beenmerg in je botten
4. Geel beenmerg in je organen

Welke bloedcel heeft een celkern?

1. Rode bloedcel
2. Witte bloedcel
3. Bloedplaatjes

                      Lesdoelen

Na deze les:

1. Weet ik hoeveel bloed een mens heeft
2. Weet ik wat de functie is van rode en witte bloedcellen
3. Ken ik de samenstelling van bloed

Bloed

5-6 liter bloed in het lichaam

Een mengsel van:

• 45% Vaste bestanddelen 
  (=bloedcellen)

• 55% Vloeibare bestanddelen 
  (=bloedplasma)

Samenstelling bloed

Bloed bestaat uit:

1. Rode bloedcellen => vervoeren zuurstof en koolstofdioxide
2. Witte bloedcellen => bestrijden ziekteverwekkers
3. Bloedplaatjes => zorgen voor bloedstolling
4. Bloedplasma => water, opgeloste stoffen (55%)

Bloedplasma

• Is een vloeistof en gelig van kleur
• Vervoert vele stoffen als:

- Zuurstof (een klein beetje)

- Koolstofdioxide 
- Voedingsstoffen

- Hormonen
- Andere afvalstoffen

KEV van de vertering 

Bloedplasma

• Is een vloeistof en gelig van kleur
• Vervoert vele stoffen als:

- Zuurstof (een klein beetje)

- Koolstofdioxide 
- Voedingsstoffen

- Hormonen
- Andere afvalstoffen

KEV van de vertering 

Witte bloedcel  heeft een celkern

Hier zit dus alleen DNA in bij een forensisch onderzoek

Rode bloedcellen

• Hebben geen kern
• Kleine ronde holle schijfjes
  
• Ze zijn heel klein
• Bevatten hemoglobine (ijzer)     -> rode kleur
• Vervoeren zuurstof en koolstofioxide
• Te weinig hemoglobine in je bloed  -> bloedarmoede

VERVOER MIDDELEN VAN HET LICHAAM

Rode bloedcellen

• Hebben geen kern
• Kleine ronde holle schijfjes
  
• Ze zijn heel klein
• Bevatten hemoglobine (ijzer)     -> rode kleur
• Vervoeren zuurstof en koolstofioxide
• Te weinig hemoglobine in je bloed  -> bloedarmoede

VERVOER MIDDELEN VAN HET LICHAAM

Witte bloedcellen

• Hebben een kern
• Worden gemaakt in je beenmerg
• Hebben geen vaste vorm
  
• Veel verschillende typen
• Bestrijden ziekteverwekkers en doden bacteriën
• Etter of pus uit een wond bestaat uit dode witte bloedcellen

     

PACMANS van het lichaam 

Witte bloedcellen

• Hebben een kern
• Worden gemaakt in je beenmerg
• Hebben geen vaste vorm
  
• Veel verschillende typen
• Bestrijden ziekteverwekkers en doden bacteriën
• Etter of pus uit een wond bestaat uit dode witte bloedcellen

     

PACMANS van het lichaam 

Bloedplaatjes

• Zijn geen cellen maar delen van uiteengevallen cellen
• Zijn nodig voor de bloedstolling
  
• Soms kan het bloed binnen een bloedvat stollen. Er ontstaat dan een bloedprop in het bloedvat -> trombose

LIJM VAN HET LICHAAM

Bloedplaatjes

• Zijn geen cellen maar delen van uiteengevallen cellen
• Zijn nodig voor de bloedstolling
  
• Soms kan het bloed binnen een bloedvat stollen. Er ontstaat dan een bloedprop in het bloedvat -> trombose

LIJM VAN HET LICHAAM

Bloedplaatjes

• Zijn geen cellen maar delen van uiteengevallen cellen
• Zijn nodig voor de bloedstolling
  
• Soms kan het bloed binnen een bloedvat stollen. Er ontstaat dan een bloedprop in het bloedvat -> trombose

LIJM VAN HET LICHAAM

Samenstelling

• Bloedcellen:
  - Rode bloedcellen
  - Witte bloedcellen
  - Bloedplaatjes

• Bloedplasma:
  - Plasma-eiwitten
  - Water
  - Opgeloste stoffen

Kennisvragen

Rode bloedcellen

1. vervoeren zuurstof
2. zorgen voor stolling
3. bevatten fibrogeen
4. bestrijden ziekteverwekkers

Wat is bloedarmoede?

1. Tekort aan hemoglobine
2. Tekort aan witte bloedcellen
3. Tekort aan rode bloedcellen
4. Tekort aan bloedvaten

Wat doen witte bloedcellen?

1. vervoeren zuurstof
2. vervoeren afvalstoffen
3. doen niks
4. maken ziekteverwekkende stoffen onschadelijk

bloedplasma

Vaste bestandsdelen

voedingsstoffen

eiwitten

Rode bloedcellen

water

zuurstof

Bloedplaatjes

zouten

Witte bloedcellen

Zelfstandig werken

Thema transport en afweer

- Opdrachten maken

- Basisstof 1 

Klaar?

- Test jezelf

- Blooket spelen

Zelfstandig werken in stilte

Zelfstandig werken en fluisteren

Zelfstandig werken en overleggen