2.3 Vruchtbare halve maan, van dorp naar stad

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Tijd van Jagers en Boeren
Tot 3000 v. Chr

Tijd van Jagers en Boeren

Neolithische revolutie

• 'Neo' = nieuw,   'Lithos' = steen. (nieuwe steentijd)
• Revolutie = plotselinge verandering
• Overgang van jagen & verzamelen naar landbouw

Neolithische revolutie

• Neolithische revolutie = overgang van Jagen & verzamelen naar landbouw
• Waarom? Oftewel.. 
• Wat waren de oorzaken:

1. Klimaatveranderingen 11.000 jaar geleden
2. Verdwijnen van overvloed aan bossen/planten/dieren
3. Ontdekking van voedzame granen

Vruchtbare halve maan

Agrarische samenleving

• Agrarische samenleving: maatschappijvorm waar mensen leven van de landbouw
• Welke gevolgen had deze ontwikkeling?

1. Wonen op dezelfde plek (geen nomaden meer)
2. Er was veel eten beschikbaar -> hierdoor groeide het aantal mensen
3. Er ontstond arbeidsspecialisatie 

Ontstaan ambachten!

Ontstaan van ambachten

• Landbouw bracht meer dan nodig:
  Landbouwoverschot.
  
  
• Niet meer boeren nodig:
  Mensen beoefenen ambachten.
  
  
• Richten op één vaardigheid:
  Specialisatie.
  
  
• Mensen werden steeds beter in hun vak...

Irrigatielandbouw

(~1000 v.c.)

Irrigatielandbouw

(21ste eeuw)

Irrigatielandbouw

• Om de akkers vochtig te houden, deed men aan irrigatielandbouw

Irrigatielandbouw

Mesopotamië

Eerste agrarisch-stedelijke samenleving.

- Goede omstandigheden (klimaat).

- Goede ligging (geografisch).

- Irrigatielandbouw.

Ongeveer 6000 voor Christus

Agrarisch-stedelijke Samenleving: Samenleving waarin de landbouw het allerbelangrijkst is,

maar waarin ook steden zijn. 

Gevolgen II

Handel

Door dat er nu meer beroepen ontstonden, werd er ook meer gehandeld.

Boeren en ambachtslieden brachten hun goederen naar de markt.

Men deed hier aan ruilhandel.

Schrift was belangrijk

Het schrift was nodig om afspraken te kunnen vastleggen, taken te verdelen, belasting te innen, etc. 

Zonder schrift was het besturen veel moeilijker

Prehistorie & historie

Prehistorie: de tijd voor de uitvinding van het schrift

Historie: de tijd vanaf het moment dat mensen schrift leren kennen.

prehistorie / historie

Prehistorie (pre = voor, historie = geschiedenis) Dit is het moment voordat men kon schrijven --> archeoloog.

Historie: De periode nadat mensen konden schrijven  --> historicus

Geschiedenis kijkt alleen naar historie

Het spijkerschrift, ontwikkeld tussen 3300 en 2900 voor Christus ten zuiden van Mesopotamië (huidig Irak).

Waarom is de uitvinding van het schrift belangrijk voor ons

1. Anders hadden wij nu niet kunnen lezen en schrijven
2. Zo kunnen wij een beeld vormen van het verleden
3. Zo weten wij hoeveel spullen mensen vroeger hadden

Wat is geen reden dat het schrift belangrijk was voor het bestuur van een stad?

1. weten wie belasting had afgedragen,
2. weten welke arbeiders loon hadden ontvangen
3. weten hoeveel soldaten er waren
4. weten op welke plekken het niet vruchtbaar was

Voor wie was de uitvinding van het schrift (het meest) belangrijk?

1. De slaven
2. De soldaten
3. De farao en de ambtenaren
4. De bedienden en huisvrouwen

Hoe noemen we de periode in de geschiedenis vóór de uitvinding van het schrift

1. oude steentijd
2. ijzertijd
3. prehistorie
4. historia

Met de uitvinding van het schrift eindigde de ... en begon de ...

1. prehistorie, historie
2. historie, prehistorie

De prehistorie eindigt met de uitvinding van het schrift. Dit kan daardoor per gebied verschillen.

1. Juist
2. Onjuist

Vaardigheid: Oorzaak/gevolg

Oorzaak: waardoor iets gebeurd

Gevolg: iets wat door iets anders gebeurd.

Wat is een oorzaak-gevolg

1. Ik viel van de trap, doordat mijn veter loszat.
2. De spits van Ajax krijgt de bal goed aangespeeld, waardoor hij scoort.
3. Hij staat een acht voor de vakken wiskunde en Engels.
4. De kleuren van de vlag zijn geel en blauw.

Is dit een oorzaak of gevolg van de irrigatielandbouw?

'Het ontstaan van nieuwe beroepen'

1. Oorzaak
2. Gevolg

Is dit een oorzaak of gevolg van de irrigatielandbouw?

'Het ontstaan van nieuwe uitvindingen'

1. Oorzaak
2. Gevolg