Ma 13 nov samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Samenstellingen 

Woorden die bestaan uit twee of meer kleinere woorden, heten samenstellingen.

Je schrijft samenstellingen aan elkaar. 

Zonder spatie of streepje.

Lesdoelen

Na deze les weet je 

wat figuurlijke taal is

Figuurlijke taal

LETTERLIJKE EN FIGUURLIJKE TAAL

Figuurlijke taal 

• De Nederlandse taal zit vol met uitdrukkingen. 
• Uitdrukkingen zijn voorbeelden van figuurlijke taal: 

Figuurlijke Taal

2.12 Kijk naar Taal - nieuwe theorie

Wat is een samenstelling?

Wat is figuurlijke taal?

Samenstellingen

Je hoort twee of meer woorden in een samenstelling.

Je schrijft de woorden aan elkaar.

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.

Samenstellingen

Sommige woorden kan je aan elkaar plakken. Je krijgt dan een nieuw woord. Dit noemen we een samenstelling:

laptoptas - fietsenstalling - stoelpoot

DOEL

TUSSENLETTERS IN SAMENSTELLINGEN

Je kunt tussenletters in samenstellingen goed spellen

Samenstelling

Je schrijft een samenstelling als één woord.

windmolenmonteur

Je zet NOOIT een spatie in een samenstelling.

Je zet een koppelteken bij letterverwarring.

wiskunde-expert

• 
  

Samenstelling

Twee bestaande woorden aan elkaar =

samenstelling

Soms moet je tussenletters gebruiken om een goede samenstelling te maken.

fiets+kar=fietskar

paard+stal=paardENstal

Vandaag

• Info
• Uitleg
• ZS
• ZF
• Afsluiting

Samenstelling

Een woord dat bestaat uit twee of meer kleinere woorden, 

heet een samenstelling.

Bijvoorbeeld: 

Voetbalwedstrijd

Voetbalwedstrijd bestaat uit voetbal en wedstrijd, maar voetbal bestaat weer uit voet en bal. Deze samenstelling bestaat dus uit 3 woorden!

Wat is een samenstelling?

1. dierentuin
2. waterfles
3. computer
4. schermpjes

Sleep de samenstellingen naar de juiste plaats.

Samenstelling met tussenletter -s-

Samenstelling met tussenletter  -(e)n-

Samensteling met tussenletter -e-

plant + bak

lamp + kap

maan + schijn

groente + boer

lieveling + stad

bakker + room

Stapelbed

Werkzaam

Onschuldig

Harteloos

Boomhut

Koffiekan

Samenstelling

Afleiding

Het eerste deel van de samenstelling is geen ZN 

Het eerste deel van de samenstelling is uniek

Het eerste deel van de samenstelling heeft ook een meervoud op -S

Het eerste deel van de samenstelling heeft geen meervoud

Het geheel is een BN en het 1e deel versterkt het 2e deel

jongeman 

zonnebank

keuzestress

rijstepap 

beregoed 

Geef aan op welke manier onderstaande woorden zijn gevormd: door flexie, samenstelling of afleiding?

Flexie

Samenstelling

Afleiding

Melkboer

Pakje

Stomerij

Vergeetachtig

Gelopen

Ademanalyse

overgewerkt

Wat is een samenstelling

1. weegschaal
2. loopt
3. school
4. het

Wat is de juiste samenstelling?

1. spinnenweb
2. spinneweb

Wat is geen samenstelling?

1. jongensboek
2. stadsschouwburg
3. gewitte
4. apetrots

Wat is de juiste samenstelling?

1. rodenkool
2. rodekool

Wat is geen samenstelling

1. kansrijk
2. hoopvol
3. belangrijk
4. hopelijk

Wat is de juiste samenstelling?

1. fietserek
2. fietsenrek

Samenstelling of niet?
weekagenda

1. ja
2. nee

Wat is de juiste samenstelling?

1. bruidsluier
2. bruidssluier

Wat is een samenstelling?

1. Een woord dat uit twee of meer aparte woorden bestaat.
2. Een woord dat uit minimaal drie aparte woorden bestaat.
3. Een lang woord.
4. Een tegenstelling.

Wat is geen samenstelling?

1. Voetbal
2. Gebak
3. speelplein
4. Handdoek

Wat is een samenstelling

1. 2 woorden, waar 1 woord van is gemaakt
2. Samen stellen ( een relatie hebben )
3. Weet ik niet
4. Een meervoudsvorm

Wat is een samenstelling

1. zwaaien
2. wangen
3. springen
4. kaasschaaf

Hoe maak je samenstellingen?

1. de 2 woorden aan elkaar plakken
2. je plakt er -en tussen
3. soms antwoord a, soms -en ertussen, soms -e ertussen, soms -s ertussen
4. je plakt er een -s tussen

Wat is een samenstelling?

1. Aaibaar
2. Meisjesfiets
3. kapot
4. niks

Wat is hier een correcte samenstelling?

1. Schoolsepas
2. Autoband
3. Oost brabant
4. zevenenveertigmiljoen

Wat is de juiste samenstelling?

1. zonnebrand
2. zonnenbrand

Maak de samenstelling:
hier + tegen + over

1. Hiertegen over
2. Hier tegenover
3. Hier tegen over
4. Hiertegenover

Wat is een samenstelling?

1. Een fout waarbij je twee woorden door elkaar haalt
2. Twee woorden die op elkaar rijmen
3. Twee woorden uit dezelfde categorie
4. Bestaande woorden die je samenvoegt om een nieuw woord te maken

Huiswerk voor di 14 nov

Maken opdr. 5 t/m 10

Samenstellingen