3.3 Lezen les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 1

Lezen 3.3

• Mobiel in telefoontas
• Boek en etui op tafel
• Lezen uit je boek

3.3 Lezen

Leerdoelen:

In deze paragraaf:

• leer je alinea's herkennen
• kernzinnen in een alinea aanwijzen
• hoofd- en bijzaken onderscheiden
• signaalwoorden van een tegenstelling herkennen

Wat is een kernzin?

Zes kitesurfers gaan een zesduizend kilometer lange estafettetocht maken over de Atlantische Oceaan. Ze starten hun spannende onderneming op de Canarische eilanden en hopen drie weken later te arriveren op de Caraïbische eilanden.

Kernzin

Uitleg of voorbeeld

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken:

Belangrijke informatie over het onderwerp.

Bijzaken:

Minder belangrijke informatie over het onderwerp.

Voorbeeld

Herhaling

Uitleg

Signaalwoorden

Deze signaalwoorden:

Verband	Signaalwoorden
opsomming	ten eerste, ook, bovendien, verder
tegenstelling	maar, daarentegen, toch, echter, integendeel
voorbeeld	bijvoorbeeld, een voorbeeld (hier)van is, zo, zoals,

Overzicht van een aantal verbanden en hun signaalwoorden 

Tekstverband:                                                  Signaalwoord:

opsomming                                                      ook, en, bovendien              tegenstelling                                                   maar, echter, toch    

reden                                                                   want, omdat, daarom        

voorbeeld                                                          bijvoorbeeld, zoals

conclusie                                                           dus, daarom, hieruit volgt

Opsommend

en, ook, verder, daarbij, bovendien, daarnaast, een ander…, ten eerste, vervolgens, eveneens, noch… noch…, zowel… als…., niet alleen… maar ook…, tevens, voorts, ten slotte

Tegenstellend

maar, echter, toch, doch, niettemin, daarentegen, juist (niet), al(hoewel), desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, daar staat tegenover dat, terwijl (in de betekenis van hoewel)

Welk signaalwoord past in de zin:

.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Welk signaalwoord past in de zin:

In een democratie zijn er behalve verkiezingen, ........... vrijheid van meningsuiting en vrije pers.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Welk signaalwoord past in de zin:

Een appel is ................................ tot een banaan rond en hard.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Welk signaalwoord past in de zin:

Iedere partij heeft een eigen mening over het onderwijs, .... de leraren moeten meer salaris krijgen.

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

Welk signaalwoord past in de zin:

Mensen stemmen alleen in een hokje, ... de privacy.

1. omdat
2. vanwege
3. want
4. immers

Welk signaalwoord past in de zin:

.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Welk signaalwoord past in de zin:

..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij

Signaalwoorden..

1. Verwijzen naar iets in de tekst.
2. Geven aan dat iets van iemand is.
3. Geven een eigenschap aan.
4. Geven een verband aan in de tekst.

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een opsommend tekst verband?

1. Zoals
2. Ten slotte
3. Tegenover
4. Denk aan

Welk signaalwoord is GEEN signaalwoord voor een opsomming?

1. eerst
2. ten slotte
3. daarna
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een tegenstellend tekst verband?

1. Zoals
2. Ten slotte
3. Hoewel
4. Denk aan

Een tegenstellend verband geeft een tijdsvolgorde aan

1. waar
2. niet waar

Welk signaalwoord hoort bij het tekst verband "opsommend"?

1. Ook
2. Alles bij elkaar
3. Al met al
4. Zoals

Wat is het signaalwoord voor het tegenstellend tekst verband in deze zin?
"Sophie shopt het liefst elke dag, maar ze heeft er geen geld voor."

1. Sophie
2. ze
3. geen
4. maar

Welk tekst verband vind je in deze zin?
"Youri ging naar school, maar was eigenlijk verkouden."

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Oorzaak-gevolg
4. Conclusie

Wat is het signaalwoord voor het tegenstellend tekst verband in deze zin?
'Een zonsverduistering is mogelijk. Het is echter heel zeldzaam.'

1. mogelijk
2. is
3. echter
4. zeldzaam

Wat is het signaalwoord voor het opsommend tekst verband in deze zin?
'Amsterdam is ook een mooie stad!'

1. is
2. ook
3. en
4. stad

Welk tekst verband geeft dit signaalwoord aan?
TOCH

1. Tegenstellend
2. Opsommend

Welk tekst verband geeft dit signaalwoord aan?
DAARNAAST

1. Tegenstellend
2. Opsommend

Welke 2 signaalwoorden horen bij een opsommend tekst verband?

1. Dus, echter
2. En, daarnaast
3. Als, voordat
4. Verder, samengevat

Welk tekst verband geeft dit signaalwoord aan?
DAARENTEGEN

1. Tegenstellend
2. Opsommend

wat heb ik vandaag geleerd?

wat vind ik nog moeilijk?

Huiswerk

Maken opdr 15 t/m 27

Op blz. 202 t/m 208