Panegyricus

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

CE Latijn 2022

Auteurs: 

Plinius & Martialis

Genres: 

Epistolografie, Epideictische Retorica en Epigrammen

Thema: 

Leven & schrijven onder de keizers

LEERDOELEN

> Je leert in korte tijd de historische en culturele achtergronden bij de    

    examenstof CE2022

> Je leert in korte tijd de belangrijkste kennis m.b.t. de genres: epistolografie, epideictische  

    retorica en epigrammen  

> Je leert in korte tijd de belangrijkste kennis m.b.t. de levens en werken van de auteurs:

    Plinius en Martialis 

> Je kan hoofd- en bijzaken scheiden en de informatie gestructureerd overbrengen aan 

    klasgenoten 

Plinius

Martialis / Epigram

Epistolografie

Retorica

Leven en schrijven in de Keizertijd
(1e eeuw n.Chr.)

Waarom zou je de koning, de Tweede Kamer, de Eerste Kamer dankbaar kunnen zijn?

(vrijheid om) negatief uitlaten over / versus beledigen:

www.trouw.nl

Waarom laat ik jullie hierover nadenken?

Raadspelletje.

Augustus

Tiberius

Caligula

Claudius

Nero

Galba

Otho

Vitellius

Hoeveel keizers zijn vermoord?

Vespasianus

Titus

Domitianus

Nerva

Trajanus

Hadrianus

(Antoninus Pius)

(Marcus Aurelius)

7

Maak een overzicht van de keizers (Augustus t/m Trajanus)

Schrijf ze in chronologische volgorde op 

Zet een grafteken als ze vermoord zijn

Schrijf twee begrippen/opvallende dingen op bij elke keizer

De situatie in Rome was:

* onveilig - veel keizers gedood, veel politieke onzekerheid

* keizer had HEEL ERG VEEL macht en als burger moest je ENORM oppassen 

* majesteitsschennis is niet een boete of celstraf, maar je hoofd eraf! Zelfs bij verdenking van samenzwering...

blz. 28-29 

De Panegyricus

3. PLINIUS BEGINT ZIJN DANKREDE (Pan. 1)

a. Een gebed is gepast bij mijn dankbetuigingen (1, 1-3)

1 Bene ac sapienter, patres conscripti, 

maiores instituerunt

 ut rerum agendarum, 

ita dicendi initium 

a precationibus capere, 

quod 

nihil rite, nihil providenter 

homines 

sine deorum immortalium ope, consilio, honore auspicarentur.

Salvete omnes!

MUAHAHAHAHAHAHAH

AHAHHAHAHAHAHAHAHAHAHAHAHHAHAHHAHAHA

DE VERTALING STAAT ERIN - IK BEN KLAAR

De vertaling an sich

- is NIET belangrijk (daarom geven we hem ook (voor deze tekst))

- of je het Latijn begrijpt WEL

- of je begrijpt waar het Latijn over gaat WEL 

m. opgaven A + B blz 1-3

probeer de streeptekst aan te vullen; het Latijn te begrijpen. We bespreken het zo. 

3. PLINIUS BEGINT ZIJN DANKREDE (Pan. 1)

a. Een gebed is gepast bij mijn dankbetuigingen (1, 1-3)

1 Bene ac sapienter, patres conscripti, 

maiores instituerunt

 ut rerum agendarum, 

ita dicendi initium 

a precationibus capere, 

quod 

nihil rite, nihil providenter 

homines 

sine deorum immortalium ope, consilio, honore auspicarentur.

3. PLINIUS BEGINT ZIJN DANKREDE (Pan. 1)

a. Een gebed is gepast bij mijn dankbetuigingen (1, 1-3)

Qui mos

cui potius, quam consuli 

aut quando magis 

usurpandus
colendusque est, 

quam cum imperio senatus, auctoritate rei publicae, 

ad agendas optimo principi gratias

 excitamur? 

3. PLINIUS BEGINT ZIJN DANKREDE (Pan. 1)

a. Een gebed is gepast bij mijn dankbetuigingen (1, 1-3)

Quod  

 enim praestabilius est aut pulchrius

 munus deorum, 

quam 

castus

 et sanctus

 et dis simillimus

 princeps?

Huiswerk di 3e uur 

lez. blz. 6-20

m. vr. 1,2,3 (blz 20)

(planning volgt na volgende week dinsdag voor rest periode)

nu tijd t/m pauze + tijd na de quiz het volgende uur 

Salvete omnes!

7 september 2021

Een aantal vragen over de tekst

Wie adopteerden keizers in navolging van Nerva?

1. iemand die familie was
2. iemand die bekwaam was

Waarvoor zorgde Trajanus?

1. Romeinse veroveringen
2. verdedigingspolitiek

Waarvoor werd de zuil van Trajanus opgericht?

1. overwinning op de Daciërs
2. overwinning op de Parthen

Heerlijk kneuterige passage over berichten in het rijk.
Hoe snel kon een brief reizen?

1. 45km per dag
2. 75km per dag
3. 150km per dag
4. 223km per dag

Wat is een andere naam voor een keizer?

1. senatus princeps
2. optimus rex
3. nobilitas
4. homo novus

Slaven waren:

1. cliens
2. res
3. patroni
4. otium

Wie deed de rechtspraak in Rome?

1. iudices
2. consul
3. questor
4. praetor

Waren iudices geschoold in recht?

1. Ja
2. Nee
3. Een beetje

Vind je dat vreemd?

1. Ja
2. Nee
3. Een beetje

Waarover besliste de centumviri?

1. aanklachten
2. eigendom
3. nalatenschap
4. beroepen

Kregen advocaten betaald in Rome?

1. Ja
2. Nee

Kon de keizer rechters aanstellen?

1. Ja
2. Nee

Kan de regering in NL rechters aanstellen?

1. Ja
2. Nee

Opvallend:

- iedereen kon aanklagen

- iedereen kon (onbetaald) de beste advocaten krijgen als een dienst

(kabinet Rubbe heeft advocatensubsidie voor arme mensen in NL teruggebracht)

>> even terug in de tekst: iets opgevallen in Pan 1-3; vraag

dinsdag 14 september 3e uur

m. vr. 1 t/m 5 (blz 4-5) + streep tekst b t/m r. 5 =

waar zie je voegwoorden; geslachten; antecedenten & verwijzingen; congruentie; wie of wat wordt met iets bedoeld (schrijf dat erboven); twee/driedelingen & opsommingen (1,2,3 etc)

Pan 4-6

1. Ac si 

adhuc dubium fuisset 

[utrum/an] forte [fuisset]

 casuque 

rectores 

terris 

an aliquo numine darentur, 

principem tamen nostrum liqueret

 divinitus constitutum [esse]

Pan 4-6

Non enim

 occulta potestate fatorum, 

sed

 ab Iove ipso

 coram ac palam

 repertus [est] [et] electus est: