I&S Unit 2 - Week 3: Centrum-periferie (deel 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Startklaar

       

       Pak je laptop voor je

       Start je laptop op

       Log in op www.lessonup.app 

      Open je schrift

       Stop je telefoon in je tas of in je jas

      

Opstelling klas:
- tweetallen 
- 1 drietal 

Titel Unit

Welkom bij 

Individuals & Societies

Reminder: hoe gedraag je je tijdens de les?

Steek je hand omhoog als je wilt praten!

Werk in tweetal (je mag zachtjes overleggen)

Individuele opdracht (je werkt in stilte)

Schrijf dit op in je schrift / notities

Programma

1. Beoordeling unit 1 uitleg
2. Terugblik vorige les
3. Stukje uitleg
4. Opdracht 1: voorbeelden bekijken
5. Opdracht 2: wereldkaart met eigen ideeën 
6. Stukje uitleg
7. Opdracht 3: wereldkaart met statistiek 
   
   
   

Beoordeling unit 1: Algemeen

Feedback + feedforward:

• gebruik schooltaal / vaktaal 
• volg het stappenplan 
• bekijk de rubric: waar krijg je punten voor?
• stel op tijd vragen! 

Beoordeling unit 1

Tijdens zelfstandig werken ieder groepje een gesprekje met docent over beoordeling! 

Let op:

• wat is mijn score per onderdeel?
• hoe kan dat? 
• weet ik hoe ik kan groeien in periode 2?

Programma

1. Beoordeling unit 1 uitleg 
2. Terugblik vorige les
3. Stukje uitleg
4. Opdracht 1: voorbeelden bekijken
5. Opdracht 2: wereldkaart met eigen ideeën 
6. Stukje uitleg
7. Opdracht 3: wereldkaart met statistiek 
   
   
   

Titel Unit

Jouw situatie bepaalt grotendeels hoeveel impact verschillen hebben op gelijkheid en gelijkwaardigheid. 

Arm en rijk

GS

Filo

AK

Wat zijn de 5 dimensies van AK?
(tip: kijk in je schrift!)

Bij welke aardrijkskundige dimensie hoort TAAL?

1. Sociaal-cultureel
2. Economisch
3. Politiek
4. Demografisch

Bij welke aardrijkskundige dimensie horen RIVIEREN/ZEE?

1. Sociaal-cultureel
2. Fysisch
3. Economisch
4. Demografisch

Bij welke aardrijkskundige dimensie horen HUIZEN?

1. Sociaal-cultureel
2. Economisch
3. Politiek
4. Demografisch

Je hebt twee landen vergeleken via een website.

Wat ben je nog niet vergeten van je onderzoek?

Lesdoelen van vandaag

Aan het einde van deze les:

• kan je het verschil uitleggen tussen centrum, semi-periferie en periferie
• kan je een indeling van de wereld maken in centrum, semi-p en periferie aan de hand van statistiek 

Belangrijke begrippen uit deze les: 

• Wereldsysteem
• Centrum
• Semi-periferie
• Periferie 

Schrijf op!

Uitleg: heb je je schrift klaar?

Het wereldsysteem

Wereldsysteem = systeem van verdeling van landen in drie groepen op basis van economische en politieke macht. 

Centrumland

De rijke landen in de wereld.  Het centrum beheerst de wereldhandel.

Semi-perifeer land

Niet arm, maar ook niet rijk. Ze zijn sterk gegroeid door de opkomst van de industrie. Fabrieken uit de centrumlanden willen zich er graag vestigen, omdat de lonen er laag zijn. 

Perifeer land

landen met een laag inkomen. Ze zijn afhankelijk van andere landen, hebben geen goede technologie en produceren niet veel. 

Het wereldsysteem laat het wereldwijde systeem van economische verbondenheid en afhankelijkheid zien!

wie is de baas? / wie heeft meer macht?

Het wereldsysteem is ontstaan in de koloniale tijd, 
maar het staat niet vast! 
De indeling verandert met de tijd. 

Ken jij landen die kolonies hadden?

Ken jij landen die kolonies waren?

Ken jij een land dat de laatste jaren heel belangrijk is geworden in handel?

Opdracht 1: Voorbeelden bekijken

• Krijgt aantal voorbeelden te zien
• Je schrijf op je wisbordje bij welke groep jij denkt dat dit land hoort:
  - C = centrum
  - S-P = semi-periferie
  - P = periferie  

Individuele opdracht (je werkt in stilte)

C = centrum
S-P = semi-periferie
P = periferie 

C = centrum
S-P = semi-periferie
P = periferie 

C = centrum
S-P = semi-periferie
P = periferie 

Een voorbeeld: De afwas

Burkina Faso

Inkomen is 24 euro per maand

Vietnam

Inkomen 230 Euro per maand

Oostenrijk

1

2

3

Welk land hoort bij centrum?
Welk land periferie?

welk land semi-periferie?

Opdracht 2:
Wereldkaart met eigen ideeën 

• Welke landen zijn centrumlanden?
  welke periferie? en welke semi-p? 
• Kaart inkleuren
• 3 verschillende kleuren nodig 
•  gebruik geen hulpmiddelen: alleen je eigen idee! 

Werk in tweetal (je mag zachtjes overleggen)

Hoe heb je landen in het wereldsysteem geplaatst? 

Hoe plaats je landen in het wereldsysteem? 

• Gebruikt landen indicatoren vanuit verschillende AK-dimensies

Voorbeeld landen indicatoren per dimensie

• sociaal-culturele dimensie (taal, godsdienst)
• demografische dimensie (inwonersaantal, geboortecijfer)
• politieke dimensie (politieke systeem, dictator, koning)
• economische dimensie (gemiddelde inkomen)
• fysische dimensie (natuur)

Kan je elke dimensie gebruiken om landen in het wereldsysteem te plaatsen?

Het wereldsysteem

Wereldsysteem = systeem van verdeling van landen in drie groepen op basis van economische en politieke macht. 

Programma

1. Beoordeling unit 1 delen 
2. Terugblik vorige les
3. Stukje uitleg
4. Opdracht 1: voorbeelden bekijken
5. Opdracht 2: wereldkaart met eigen ideeën 
6. Stukje uitleg
7. Opdracht 3: wereldkaart met statistiek 
   
   
   

Opdracht 3:
Wereldkaart op basis van statistiek

• Aantal landen indelen 
• Kaart inkleuren
• 3 verschillende kleuren nodig 
• google maps op je laptop
• Gebruik statistiek!  

Werk in tweetal (je mag zachtjes overleggen)

Beginnen samen

	BNP	Analfabetisme	Corruptie
Nederland
Turkije
Kenia

Bij welke dimensies horen deze indicatoren?

Beginnen samen

	BNP	Levensverwachting	Corruptie
Nederland	55.979	81.7	8
Turkije	31.003	76	86
Kenia	4.474	61.4	124

Statistiek vergelijken

ranking:  nummer 1 = minste corruptie

Hoe oud worden mensen gemiddeld?

Gemiddelde inkomen pp in dollars

Beginnen samen

	BNP	Levensverwachting	Corruptie
Nederland	55.979	81.7	8
Turkije	31.003	76	86
Kenia	4.474	61.4	124

Hoe gaan we deze landen indelen? Maak een stappenplan!

ranking:  nummer 1 = minste corruptie

Hoe oud worden mensen gemiddeld?

Gemiddelde inkomen pp in dollars

Opdracht 3:
Wereldkaart op basis van statistiek

• Aantal landen indelen 
• Kaart inkleuren
• 3 verschillende kleuren nodig 
• google maps op je laptop
• Gebruik statistiek in de tabel!  

Werk in tweetal (je mag zachtjes overleggen)

Wat was een verrassing voor jou?

Lesdoelen van vandaag

Aan het einde van deze les:

• kan je het verschil uitleggen tussen centrum, semi-periferie en periferie
• kan je een indeling van de wereld maken in centrum, semi-p en periferie aan de hand van statistiek 

Heeft iemand nog een vraag?