Wolkers + Haasse + de Vlaamse roman

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

De auteur Arthur van Schendel hoort bij de stroming:

1. Existentialisme
2. Neoromantiek
3. Symbolisme
4. Vijftigers

Wie is de kunstenaar die
je hier aan het werk ziet?

1. Karel Appel
2. Christo
3. Jackson Pollock
4. Andy Warhol

Welke auteur heeft geen proces gevoerd omwille van zijn literatuur?

1. WF Hermans
2. Harry Mulisch
3. Gerard Reve

De eerste internationale kunststroming die afkomstig uit de VS was, heette

1. Abstract expressionisme
2. Abstract modernisme
3. Neomodernisme
4. Colorfield painting

Hoe heet de kunstrichting die je hier ziet afgebeeld?

"De mens is een wezen dat geen greep op de realiteit heeft. [...] in feite zijn we slachtoffers van de omstandigheden en van onze verkeerde kijk op de wereld. We leven in een chaos."

1. WF Hermans
2. Harry Mulisch
3. Gerard Reve

"De roman beschrijft de belevenissen van Frits Egters gedurende de laatste tien dagen van 1946."

1. De aanslag
2. De avonden: een winterverhaal
3. De ontdekking van de hemel
4. De donkere kamer van Damokles.

In de periode 1959 tot 1970 schrijft deze auteur voornamelijk non-fictie en toneelstukken.

1. WF Hermans
2. Harry Mulisch
3. Gerard Reve

Welke dichter kunnen we zien als een overgangsfiguur tussen de oude poëzie en de nieuwe Vijftiger poëzie?

1. Campert
2. Lucebert
3. Kouwenaar
4. Vroman

Met welke beeldend kunstgroep tonen de Vijftigers grote overeenkomst?

Wat is geen kenmerk van de poëzie van de Vijftigers?

1. Engagement
2. Humor
3. Overdadige beeldspraak
4. Nauwelijks spelling, interpunctie, rijm en metrum

Wie noemt zich 'Keizer der Vijftigers'?

1. Campert
2. Lucebert
3. Kouwenaar
4. Vroman

Wie is geen personage in het boek Het leven is verrukkuluk?

1. Boelie
2. Liesje
3. Mees
4. Panda

Welk boek betekende de doorbraak voor Remco Campert?

1. Een liefde in Parijs
2. Het leven is verrukkuluk
3. Het satijnen hart
4. Tjeempie! of Liesje in Luiletterland

§82: Hella Haasse

In de jaren '70 worden boeken minder existentialistisch (Hermans, Reve) en meer positief, autobiografisch en gericht op de 'ik'.

1

Hella Haasse (1918 - 2011)

- Jeugd in indonesië (verwerkt in Oeroeg en Heren van de thee)

- Liefde voor toneel

- Historische romans

- Men vindt dat zij tot de Grote Vier behoort.

 

1948: Oeroeg (boekenweekgeschenk; eerst anoniem uitgegeven)

1992: Heren van de thee

1

§83: Jan Wolkers (1925-2007)

- verwerkt autobiografische gegevens in zijn werk (gereformeerde jeugd, dood broer, kunstenaarschap, strenge vader)

- Sadisme / teerheid (t.o.v. dieren vooral)

- Thema's: dood, verval, seks / liefde

- Felle korte zinnen

- Ziet zichzelf als een kunstenaar die boeken schreef.

 

Categorie Gigant voor je ME

Turks Fruit (1969)

Hierin wordt de lichamelijke aftakeling
beschreven van Olga, de vriendin van de
hoofdpersoon, die uiteindelijk aan een tumor
zal overlijden.

- seks en dood als thema's
- verval

§84: De Vlaamse roman

"Claus en Boon vormen de 'grote twee' van de naoorlogse Vlaamse literatuur."

Louis Paul Boon (1912-1979)

- Linkse opvattingen
- Afkeer van godsdienst
- Nadruk op seksualiteit
- Zijn boeken werden tot 1960 geweerd uit katholieke bibliotheken



Overheersende thema's
- de tegenstelling tussen de grote heren die profiteren van de kleine man die telkens de dupe is (socialisme)

Bekendste werken
Menuet (1955)
De Kapellekensbaan (1964)

Categorie Gigant voor je ME

Hugo Claus (1929-2008)
- Schrijver (romans, toneelstukken, gedichten), beeldend kunstenaar en filmregisseur
- Groeide op in een kloosters / kostscholen
- Nauw betrokken geweest bij Cobra (Karel Appel)
- Prijs der Nederlandse Letteren 1986

Thema's
- Liefde voor de moeder / haat afwezige vader
- Schuldgevoel door het katholieke geloof
- Vlaanderen in en na de oorlog

Bekendste werk
Het verdriet van België (1983)

Categorie Gigant voor je ME

Het verhaal loopt van 1939 tot 1947 en gaat over Louis Seynave die opgroeit in het Vlaamse Walle. Deel 1 van de roman, Het verdriet, beschrijft zijn jeugdjaren op het nonnenpensionaat in Haarbeke. Louis is hier leider van de geheime jongensclub de Vier Apostelen met hun Verboden Boeken, waarvan zijn beste vriend Vlieghe hem het leiderschap lijkt te betwisten. Van België, deel 2 van de roman, beschrijft de oorlogsjaren, de collaboratie van zijn vader, zijn moeder en van andere familieleden.

Louis wordt lid van de nationaal-socialistische jeugdbeweging. Volwassenen bieden hem een verwarrende entree in het grote leven: leraar De Kei leert hem kritisch denken, tante Nora wijdt hem in de liefde in.

De bevrijding brengt nog meer verwarring: zijn vader wordt gestraft, Louis verhuist met zijn moeder, vriend Vlieghe blijkt dood. Maar Louis gaat schrijven. Na een mislukte versie begint hij opnieuw; zijn verhaal begint met de beginzin van Het verdriet. Als hij wordt uitgenodigd voor een feestje van elitaire literatoren, speelt hij de man van de wereld. Louis is een veelbelovend jong auteur.

Je moet vooral onthouden dat Louis Paul Boon en Hugo Claus de grote auteurs van Vlaanderen waren in de naoorlogse tijd.

Zij waren zogezegd de WF Hermans, Gerard Reve, Hella Haasse en Harry Mulisch van Vlaanderen. 

Einde lessenreeks

Voor je SE dien je de hoofdzaken te kennen van de behandelde paragrafen, de bijbehorende werkboekoefeningen en globaal de genoemde werken in de studiewijzer. Tip: houd de 'kennen en kunnen' erbij om te zien welke paragrafen, literaire werken en werkboekoefeningen je moet kennen.

• Studiewijzer staat op de ELO, net als de 'kennen en kunnen'

Kijk de gemaakte opdrachten na 

• In de mediatheek 

Succes!

• PS. Wil je een beetje op schema lopen met je leeslijst(en) dan ben je nu in ieder geval bezig in 
  je eerste leesboek voor de lijst.