3.1 De welvaart neemt toe in Nederland deel 3 blz. 76/77
HC - Nederland 1948 - 2008
HC - Nederland 1948 - 2008
Tijd van televisie en computers, vanaf 1950
1 / 14
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5
This lesson contains 14 slides, with text slides.
Lesson duration is: 45 minItems in this lesson
HC - Nederland 1948 - 2008
HC - Nederland 1948 - 2008
Tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Slide 1 - Slide
HC - Nederland 1948 - 2008
45. de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de
daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog;
46. De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.
47. de eenwording van Europa
48. de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot
ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
Kenmerkende aspecten bij deze historische context
Tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Slide 2 - Slide
Waar gaat dit thema over?
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
3.1 De welvaart neemt toe in Nederland
Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948 tot 1978?
3.2 Van multicultureel naar groeiende verdeeldheid
Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1978 tot 2008?
Slide 3 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
3.1 De welvaart neemt toe in Nederland
Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948 tot 1978?
Slide 4 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
3. 74 Zet deze gegevens in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later.
- IV (vlak na WOII; het woord ‘wederopbouw’ staat letterlijk in dit gegeven) –III (na WOII richt de begroting zich alleen op de korte termijn. Dat verandert als de wederopbouw succesvol blijkt) –V (jaren 70 t.t.v. de oliecrisis) –I (Kabinetten-Lubbers met overschot) –II (2008 is het jaar van de kredietcrisis).
I Dankzij extra bezuinigingen én de meevallende internationale economische ontwikkeling daalt het tekort van het Rijk van ruim 10% naar 6,5%.
II Minister Wouter Bos moet een aantal financiële instellingen redden van de ondergang vanwege de kredietcrisis.
III De Zijlstranorm wordt ingevoerd, waarbij de begroting zich niet meer op de korte termijn richt, maar op de ontwikkeling van de economie.
IV Minister Lieftinck voert een uiterst streng en sober begrotingsbeleid, maar past wel de gulden financieringsregel aan. Hierdoor mag ook geleend worden voor niet-kapitaaluitgaven voor de wederopbouw.
V Door de oliecrisis is de werkloosheid dusdanig gestegen dat de collectieve arbeidslasten te zwaar worden. Er wordt een bezuinigingsmaatregel ingevoerd.
II Minister Wouter Bos moet een aantal financiële instellingen redden van de ondergang vanwege de kredietcrisis.
III De Zijlstranorm wordt ingevoerd, waarbij de begroting zich niet meer op de korte termijn richt, maar op de ontwikkeling van de economie.
IV Minister Lieftinck voert een uiterst streng en sober begrotingsbeleid, maar past wel de gulden financieringsregel aan. Hierdoor mag ook geleend worden voor niet-kapitaaluitgaven voor de wederopbouw.
V Door de oliecrisis is de werkloosheid dusdanig gestegen dat de collectieve arbeidslasten te zwaar worden. Er wordt een bezuinigingsmaatregel ingevoerd.
Terugblik
Slide 5 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Van emigratie- naar immigratieland
In de twintigste eeuw is Nederland per saldo een emigratieland.
Vooral boeren vertrekken vanaf halverwege de 19e eeuw naar landen als; de VS, Canada en Australië.
Verandert in de jaren '50
- Door economische groei jaren vraag naar arbeidskrachten
- gastarbeiders afkomstig uit Zuid-Europa, later Marokko en Turkije.
- gastarbeider bleven nodig, dus ze bleven
- gezinshereniging - gastarbeiders halen gezinnen naar Nederland.
Zo ontstond langzaam een multiculturele samenleving.
In de jaren '60 kwamen er steeds meer gastarbeiders uit Marokko en Turkije. In de armste stukken van die landen werden jonge mannen gerekruteerd die bereid waren voor een paar jaar naar Nederland te komen om hier geld te verdienen met arbeid.
Slide 6 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Van emigratie- naar immigratieland
Hoewel in Nederland altijd mensen van verschillende etnische en religieuze afkomst hebben gewoond, werd de samenleving in de jaren 60-90 meer en meer multicultureel.
Naast gastarbeiders kwamen er ook veel mensen uit de voormalige koloniën naar Nederland;
- Nederlands-Indië
- Suriname
- De Nederlandse Antillen
De multiculturele samenleving betekende voor sommigen het hoogtepunt van diversiteit, voor anderen was de confrontatie met andere culturen erg wennen.
De Bijlmer
De wijk Bijlmer werd in de jaren '60 en '70 gebouwd om aan de vraag naar goedkope woningen voor Surinaamse en Antilliaanse immigranten te voldoen en werd al snel een 'zwarte' wijk.
Slide 7 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Vragen
3.23 Wat is het verschil tussen een emigratieland en een immigratieland?
- Een emigratieland is een land waaruit meer mensen vertrekken dan dat er nieuwe mensen binnenkomen. Een immigratieland is juist een land waar meer mensen binnenkomen dan vertrekken.
3. 25 Waarom was er in Nederland behoefte aan gastarbeiders?
- Gastarbeiders zijn tijdelijke immigranten, die voor een bepaalde periode in een ander land gaan wonen en werken, omdat ze daar beter werk kunnen vinden of meer kunnen verdienen dan in hun land van oorsprong. Ze sturen het verdiende geld terug naar hun familie thuis, of sparen een aantal jaar en komen dan terug. Gastarbeiders doen vaak werk dat de burgers van het gastland niet willen doen.
Slide 8 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Oliecrisis en het voorlopige einde van de groei
In 1973 kregen enkele westerse landen, waaronder Nederland, te maken met een oliecrisis. Daardoor kwam de economie behoorlijk in de problemen.
Oorzaak boycot olie door Arabische landen, aanleiding;
Steun Israël in oorlog met Egypte
Macht olieproducerende landen was toegenomen, omdat vraag naar olie was toegenomen. Draaide bijna de hele westerse economieën op.
Voornamelijk Arabische landen exporteerden olie. Westerse economieën waren daar in grote mate afhankelijk van.
Slide 9 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Oliecrisis en het voorlopige einde van de groei
De boycot van 1973 zorgde onmiddellijk voor een crisis.
Mensen stonden uren in de rij voor benzine
invoering autoloze zondag
Industrie leed onder het tekort.
Crisis duurde tot 1976 - einde aan welvaartsgroei en angst voor concurrentie positie economie (vooral die van de Rotterdamse haven)
In de praktijk viel het allemaal wel mee. Rotterdam was niet zomaar te vervangen en er kwamen alternatieven voor de Arabische olie.
Slide 10 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Oliecrisis en het voorlopige einde van de groei
De oliecrisis betekende wel definitief het einde van het naoorlogse tijdperk van wederopbouw en onstuitbare economische groei.
positief gevolg: voor het eerst het besef dat het misschien handig is om na te denken over alternatieve vormen van brandstof.
Maar het duurde nog wel even voordat men hier serieus mee aan de slag ging...
Slide 11 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Vragen
3.27. Waarom was Nederland zo afhankelijk van Arabische olie? Neem in je antwoord ook de economische groei van de jaren 60 mee.
- De internationale economische groei van de jaren 60 had de vraag naar brandstof (olie) enorm doen stijgen. Nederland had zelf geen olie maar was voor zijn economie wel afhankelijk van olie. Deze olie moest dus ergens vandaan komen: de Arabische landen die veel olie produceerden.
Slide 12 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Vragen
Enkele activiteiten van een Nederlands huishouden in de jaren 60:
I. Het gezin gaat op fietsvakantie naar Drenthe.
II. Vader schaft een wasdroger voor moeder aan.
III. Het gezin gaat op zondag naar de kerk.
IV. Zoon heeft zijn vriendinnetje op de sportclub ontmoet.
V. De buurtkinderen komen op zaterdag tv-kijken bij het gezin
3.77 Geef elk voor elk van bovenstaande activiteiten aan of er sprake is van continuïteit of verandering ten opzichte van de periode voor de jaren 60.
- I. Continuïteit: er is nog niet echt sprake van vakantiereisjes zoals later in de consumptiemaatschappij.
- II. Verandering: de consumptiemaatschappij ontstaat.
- III. Continuïteit: het gezin leeft nog steeds verzuild.
- IV. Continuïteit: het gezin leeft nog steeds verzuild.
- V. Verandering: de tv was een luxeproduct en een voorbeeld van technologische vooruitgang.
Slide 13 - Slide
HC -Nederland 1948 - 2008
de tijd van televisie en computers, vanaf 1950
Huiswerk
maken opdracht 3.23 t/m 3.29
