De Industriele revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Industriële  revolutie

Hoofdstuk 5

Doel: Leren hoe de samenleving veranderde tussen 1750 -1850 door de Industriële  revolutie

Industriële  Revolutie

=Grote verandering in West-Europa door de komst van fabrieken en nieuwe vervoermiddelen aan het einde van de 18e en in de 19e eeuw

= Overgang van handarbeid naar machinale productie

Engeland

rond 1700

• Machtig land met een enorm groot rijk dat zich over de hele wereld uitstrekte.
• De bevolking van Engeland groeit, hierdoor is er meer kleding nodig.
• Veel kleding wordt gemaakt van katoen, dat door slaven op plantages in Amerika wordt geplukt. .Engelse wol wordt ook veel gebruikt.  

Het Britse Rijk omstreeks 1700

van kleinschalige handmatige productie in de huisnijverheid...

... naar grootschalige machinale productie in fabrieken

Oorzaken van de Industriële  Revolutie

Engeland

Bevolkingsgroei

Agrarische  revolutie

Technische Kennis -Uitvindingen

Kapitaal

Grondstoffen: Steenkool en ijzererts

Het bezit van Koloniën

Van spierkracht ........

- in de huisnijverheid:

-schietspoel -John Kay

-Spinning Jenny -James Hargreaves

Spinning Jenny

1764

• Als je sneller kunt weven, heb je ook meer draad nodig.
• Met de Spinning Jenny van James Hargreaves kon je 8 en later 16 draden tegelijk spinnen

Cotton Gin

1793

• Omdat het spinnen en weven veel sneller ging was er ook meer katoen nodig.
• Om de zaden sneller uit katoenpluizen te halen vond de Amerikaan Eli Whitney de Cotton Gin uit ("Katoen motor"). 
• Slavernij neemt toe: er zijn veel meer slaven nodig om de katoen te plukken...

Van spierkracht naar waterkracht en uiteindelijk stoomkracht.

• 1769
  
  
• Richard Arkwright: een spinmachine die met een waterrad werd aangedreven=> waterframe.  Zo kon er nog sneller, meer draad gesponnen worden. Enige nadeel is dat je wel voldoende water voor het waterwiel moet hebben. 
  
  
• De machine was groot en duur =>  einde aan de thuisnijverheid.
  
  
• De eerste fabriek ontstond nu, waar veel mensen aan het werk waren aan machines.

naar waterkracht.......

-uitvinders

- waterframe (Richard Arkwright 1769)

-Gevolg: fabrieken

Stoommachine

rond 1764 

• De eerste werkende stoommachine van de Industriële Revolutie was die van Thomas Newcomen rond 1705
• Pas door de verbeteringen van James Watt kon de stoomachine pas echt worden ingezet

De Engelsman James Watt voerde een aantal belangrijke veranderingen door in Newcomen's stoommachine waardoor het gebruik en de inzet makkelijker werden.

Veranderingen door 

de stoommachine 

• Leegpompen van mijnen, waardoor je dieper de grond in kunt (grondstoffen)
• Oude energiebronnen (wind-, spier- en waterkracht) worden langzaam vervangen
• Stoommachine is overal te plaatsen, niet alleen aan het water

Doordat de vraag naar delfstoffen (ijzer en steenkool voor de machines) sterk toenam, moest er steeds dieper worden gegraven. Met stoommachines werd het grondwater weggepompt.

Aan de slag

Maak opdracht 12, 13, 14, 15 blz 13.

Gevolgen van de industrialistatie

• Huisnijverheid (gedaan door boeren) kan niet meer concurreren tegen de fabrieken.

• Arbeiders trekken naar de stad: urbanisatie

• Steden groeien erg snel
• Massaproductie

 De Industriële  samenleving

Doel:

Leren hoe de werk-en leefomstandigheden waren voor de Engelse bevolking door de opkomst van de fabrieken

Hoe zag het leven van de fabrieksarbeiders eruit? 

Weinig loon.

lange werkdagen

slechte omstandigheden

vies en druk

• er gingen steeds meer mensen in de fabriek wonen --> er kwam een tekort aan goedkope huizen --> er werden bij de fabrieken goedkope kleine huizen gebouwd --> arbeidersbuurten

1. huizen dicht op elkaar
2. kleine huisjes
3. geen riolering of waterleiding
4.  lucht en bodemvervuiling
5. VIES --> er waren regelmatig epidemieën (cholera, tuberculose, tyfus)

 Nederland in 1848

lesdoel:

Leren wat de politieke veranderingen waren in Nederland rond 1850

Belgische afscheiding (1830>)

Oorzaken:

• Zuiden katholiek, Noorden protestant
• Grote staatsschuld Noorden > belastingdruk
• Taalbesluit (1823): Nederlands is officiële taal
• vanuit rellen ontstaat opstand > België uitgeroepen
• erkenning door Europese staten
• Willem I weigert > 10-daagse veldtocht (aug '31)
• na Franse interventie definitieve scheiding
• 1839: Scheidingsverdrag
• 1840: Willem treedt af

Koning-koopman

• Willem I wil van Nederland een modern land makenN