Totale communicatie les 3.

• agogiek
• MBO
• Studiejaar 1,2

Totale communicatie 

les 3

Doel 

Aan het einde van de les weet je hoe de behandelmethode 'totale communicatie' eruit ziet

En je weet hoe ervaringsordening werkt. 

Planning

• Totale communicatie
• Ervaringsordening
• Afsluiting

Totale communicatie

Is het bewust, tegelijkertijd en op maat gebruik maken van alle uitingsvormen zals:

Mimiek, expressie, gebaar, toon, beweging, uitstraling, uiterlijke verschijningsvorm, pictogrammen, afbeeldingen, kleuren, voorwerpen, foto's, tekeningen, verwijzers

Waar ben jij vandaag al totale communicatie tegengekomen?

Totale communicatie 

 

Is afkomstig uit scholen voor dove kinderen.

Totale communicatie wordt ingezet als...

1. Een cliënt de gesproken taal niet voldoende begrijpt
   
2. Een cliënt niet voldoende terug kan communiceren
3. Als communicatie veel frustratie oplevert
   

Het doel van totale communicatie is dan:

Het bevorderen van de ontwikkeling van de cliënt 

Stappenplan

1. Oriëntatie/diagnose van communicatieprobleem
2. Selectie maken van communicatie mogelijkheden
3. De communicatie mogelijkheden aanleren 
4. Evalueren of dit voldoende werkt

Een voorbeeld 

Als een patiënt d.m.v. communicatie in een spontaan gesprek niet kan zeggen, wat hij bedoelt, vraag dan of hij/zij het bedoelde kan, opschrijven, aanwijzen, tekenen of

uitbeelden (grootte aangeven, pantomime, expressie).

Aanleren = Modelleren

Eerst laat je als begeleider zien hoe een gebaar/uitdrukking eruit kan zien. 

 Vervolgend leer je de cliënt om het gebaar te gebruiken. 

Film fragment (volgende dia)

Deze logopedist zet totale communicatie in als behandelvorm. 

Kijkvraag: op welke manier zet zij totale communicatie in?

Op welke manier zet de logopedist totale communicatie in?

Een andere methode...

Ervaringsordening

Een andere invalshoek om mensen met een verstandelijke beperking beter te begrijpen en kunnen behandelen is door zicht te krijgen op hun belevingswereld.

Op welke manier ervaren en ordenen zij de wereld?

Ervaringsordening 

- Dorothea Timmers-Huigens (1942) is de grondlegger van de Theorie van Ervaringsordening. 

- Hulp bieden aan de hand van de belevingswereld en ordening van de cliënt zelf.

-Meer begrip voor de cliënt.

4 niveau's 

1. Het lichaamsgebonden niveau

2. Het associatieve niveau

3. Het structurerende niveau

4. Het vormgevende niveau

Het lichaamsgebonden niveau

De client ervaart de wereld vanuit het lichaam. Er wordt ervaren en geordend op grond van de zintuigen. Er is nog geen onderscheid tussen het ik en de buitenwereld. Kernwoord van dit niveau is sensatie. 

Bij dit niveau kan de basisvraag gesteld worden: ‘Is mijn lichaam veilig?’

Het associatieve niveau

 Verwachting: als dit … dan dat. Als de vaste routine wordt onderbroken dan ontstaat er paniek.

 Bij dit niveau kan de vraag gesteld worden: ‘Is mijn omgeving betrouwbaar?’

Het structurerende niveau

Verband tussen gebeurtenissen en inzicht ontstaat. 

Vooruit denken en terugkijken. 
 Er ontstaat een eerste tijdsbesef. 

Bij dit niveau kan de vraag gesteld worden:
‘Ken ik de samenhang van de episode?’

Het vormgevende niveau

Extra dan bestaande structuur: 

Er kunnen oplossingen worden bedacht en ideeën worden aangedragen. 

Bij dit niveau kan de basisvraag gesteld worden: ‘Mag ik mijzelf zijn?’

De bewoner neemt alleen iets of iemand waar die hij/zij wat kan vasthouden. Welke niveau ervaringsordening is dit?

1. Lichaamsgebonden ervaringsordening
2. Associatieve ervaringsordening
3. Structurerende ervaringsordening
4. Vormgevende ervaringsordening

Klaas kan zelf bepalen wat hij deze week gaat koken als avondeten. Welk niveau ervaringsordening is dit?

1. Lichaamsgebonden ervaringsordening
2. Associatieve ervaringsordening
3. Structurerende ervaringsordening
4. Vormgevende ervaringsordening

Wat is ervaringsordening?

Huiswerk

Bekijk dit filmpje: Kinderdagcentrum De Blauwe Vogel - Amerpoort - YouTube. Welke manier van communicatie zie je tussen de cliënten en de omgeving en begeleiders?
(dit hebben jullie al moeten bekijken)

Op welk niveau van ervaringsordening zitten deze kinderen? Licht je antwoord toe. 

Afsluiting van de les:
Welke kennis uit deze les neem je mee naar stage?