Introductie

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Planning 

Hoe ziet een Middeleeuwse stad eruit? 

Wat is het verschil tussen tijdvak 3 en tijdvak 4?

Aan de slag! 

Leerdoel:  Je kunt vertellen welke verbeteringen er waren in de landbouw en wat dat te maken heeft met het ontstaan van de steden

Nakijken

Geen huiswerk gehad 

:)

Huiswerk voor volgende les

1A/B:

Maak opdracht 1 tm 5 van paragraaf 4.1 (blz 120).

1C: 

Maak opdracht 1 tm 5 van paragraaf 4.1 (blz 132).

Aan de slag!

Maak opdracht 1 tm 5 van 4.1

s                                    

                                                                          Steden en Staten

                                                                           1000-1500

Verbetering in de landbouw: Ploeg!

Ambachten: werk waarbij je iets met je handen maakt.

Handel

ambacht

Domein

Vroonhof

Hier woonde de heer van het dorp. Vaak het grooste en sterkste huis/boerderij (Hoeve genoemd) met bescherming (muur) erom heen. Vaak zat er een smid bij en een brouwerij. 

Kerk

In de kerk werden diensten gehouden door de plaatselijke geestelijke (mensen van de kerk)

Braak veld

Het veld dat niet beplant wordt om plantenziektes tegen te gaan en vruchtbaarheid van het grond hoog te houden. 

Akker

Veld dat bewerkt wordt voor de landbouw. Je had een akker voor de heer en akkers voor de horigen. Alle akkers werden door de horigen bewerkt.

Beplant veld

Landbouwmethode uit de vroege Middeleeuwen heet het drieslagstelsel: 

Akkers werden in drie stukken verdeeld, waarvan twee gebruikt werden en één braak ligt (niks op verbouwt wordt). Dat deden ze om de grond vruchtbaar te houden en plantenziektes tegen te gaan. 

Watermolen

In de middeleeuwen gebruikte ze de kracht van water en wind om bijvoorbeeld graan te vermalen. 

Huizen van horigen

Hier woonde de horige boeren van het dorp

Van platteland naar stad

2. De ploeg wordt verbeterd, waardoor de mest beter verspreid wordt en de grond vruchtbaarder wordt. Door de vruchtbare grond is er steeds meer voedsel.

3. Doordat er meer voedsel is worden de gezinnen steeds groter, tussen 1000 en 1300 verdubbeld de bevolking

4. Niet iedereen hoeft op het land te werken, dus mensen gaan het voedsel   wat ze overhebben en de spullen die ze maken (ambacht) verkopen op de markt (handel)

Aan de slag!

Maken opdracht 1 tm 6 van 4.1 (blz 120)

OF 

Leer voor het SO H3

Aan de slag!

Lees de tekst: Stad en platteland

Vul in het werkblad in wat de stappen zijn tussen: 

Leven op platteland, er zijn bijna geen steden 

naar

sommige marktplaatsen groeien uit tot een stad

Bewaar dit werkblad!!

Tijdvak 3: Monniken en ridders

500 - 1000

Tijd van landbouw

Tijdvak 4: Steden en staten

1000 - 1500 

Tijd van opkomende handel, steden en staten

Rond welk jaar ontstonden er steden?

1. 500
2. 850
3. 1000
4. 1500

De middeleeuwen zijn van..

1. 350-1000
2. 500-1000
3. 500-1500
4. 1000-1500

Wat is een ambacht?

1. Een beroep waarbij je op kantoor zit.
2. Een functie in het leger.
3. Een beroep waarbij je één onderdeel van een product maakt.
4. Een beroep waarbij je een product met de handen maakt (of gereedschap).

Ambacht of geen ambacht?

Marktkoopman

1. Ambacht
2. Geen ambacht

Ambacht of geen ambacht?

Bakker

1. Ambacht
2. Geen ambacht

Wat is geen ambacht?

1. Schoenenmaker
2. Boer
3. Bakker
4. Handelaar

Aan de slag!

Maak de opdrachten van 4.1 af. 

Klaar? Maak de verdieping van 4.1