Taalverzorging C

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

 

10 minuten stil lezen uit je leesboek

Leg al je boeken op tafel en ga rustig op je plaats zitten

Leg je huiswerk op de hoek van je tafel (4, 5, 7 en 8 op bladzijde 128-129)

Samenstellingen

Wat gaan we doen vandaag?

- Huiswerk bespreken 

- Theorie

- Werken aan de opdracht 

Aan het einde van de les heb je de spelling van samenstellingen geleerd. 

Huiswerk bespreken

4, 5, 7 en 8 op bladzijde 128-129

Theorie samenstellingen

Samenstellingen 

Aaneenschrijven:

• woorden met één klemtoon 
• samengestelde werkwoorden en samenstellingen die afgeleid zijn van werkwoorden
• Engelse leenwoorden schrijf je met andere Engelse of Nederlandse woorden vast 
• Eigennaam 

• Feestbeest, minimumleeftijd 
• lichtgeel, loodwaar
• afmaken, lesgegeven, dagdroomde 
• eraf, hierheen, daarvandaan 
• flatscreen, sportoutfit, TikTokdansje 

Samenstellingen

Spaties:

• Als in een eigennaam al een spatie staat, dan blijft deze behouden
• Soms ligt het aan de betekenis 

• Anne Frankhuis, Red Bullverslaving, Dode Zeezout 
  
  
• Wat een fantastisch uitzicht!
• Het schip verdween langzaam uit zicht. 
• Weet je wie er meedoen vanavond?
• Ik vraag me af wat ze ermee doen. 

Samenstellingen 

Tussen -s:

• Als je een -s hoort 
• Soms hoor je de -s niet bij het eerste deel, vervang deze dan om te controleren

• Koningsdag, buitenshuis
• Dorpsstraat -> dorpshuis 
• Levensstijl -> levensgevaarlijk 

Samenstellingen

Tussen -en:

• Als het linkerdeel een zelfstandig naamwoord is met meervoud op -en

• Boekenweek, krantenbezorger, sterrenstelsel 

Tussen -er: 

• Je schrijf de tussen -er meestal bij woorden die in het meervoud eindigen op -eren 

• eierdop, kinderfiets 

Samenstellingen  

Tussen -e:

• Je schrijft een tussen -e als het linkerdeel van de samenstelling bij:
• een meervoud heeft op -s -> aspergesoep 
• een meervoud heeft dat zowel -s als op -(e)n kan eindigen -> keuzestress 
• geen meervoud heeft -> roggebrood 
• uniek is, er bestaat er maar één van -> zonneschijn 
• een bijvoeglijk naamwoord versterkt -> apetrots 

Samenstellingen  

Koppelteken:

• als klinkers 'botsen' -> zee-eend 
• bij gelijkwaarde combinaties -> chef-kok, singer-songwriter 
• tussen alle woorden van een vaste woordgroep -> een-op-een, kant-en-klaarmaaltijd 
• aardrijkskunde namen en samenstellingen -> West-Terschelling, Schouwen-Duiveland
• na afkortingen, letter, cijfers en speciale tekens -> PvdA-leden, L-vormig 
• samenstelling waarin het volgende deel begint met een hoofdletter -> oud-Hollands
• tussen anderstalige woorden die normaal los geschreven worden -> déjà-vugevoel 

Werken aan de opdracht 

Wat? Opdracht 3 t/m 7 op bladzijde 132-133

Hoe? Zelfstandig en stil

Tijd? Tot het einde van de les, het is huiswerk voor woensdag

Vragen? Steek je hand op en ik kom bij je langs 

Klaar? Lees verder in je leesboek of maak ander huiswerk

Gebruik de theorie op bladzijde 176-179 van je handboek