Studyflow G3.3: grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat doen we in deze les?

kort herhalen:

• werkwoordelijk gezegde met een wederkerend voornaamwoord.
  

• werkwoordelijke uitdrukkingen 

• naamwoordelijk gezegde

• 
  

• Sommige werkwoorden zijn wederkerende werkwoorden. Deze werkwoorden hebben een vast wederkerend voornaamwoord bij zich. 

• Als je het wederkerend voornaamwoord niet door een ander woord kunt vervangen, is het onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.

     niet vervangen = wg!

• Ik vergis me nooit bij dit soort vragen.

                 

• Het wederkerend voornaamwoord  kun je in deze zin niet vervangen door een ander woord. 

• me vergissen is dus een wederkerend werkwoord. Het 

     werkwoordelijk gezegde:  vergis me.

wed.vnw

• Zij gedroegen zich voorbeeldig.

                 

• Het wederkerend voornaamwoord  kun je in deze zin niet vervangen door een ander woord. 

• gedroegen zich is dus een wederkerend werkwoord. 

• Het werkwoordelijk gezegde:  gedroegen zich

wed.vnw

• Jij bemoeit je met alles.      We schamen ons een beetje.

                 

• Het wederkerend voornaamwoord kun je in deze zin niet vervangen door een ander woord. 

• bemoeit je is dus een wederkerend werkwoord. 
• schamen ons is dus een wederkerend werkwoord.

• Het werkwoordelijk gezegde:  bemoeit je -  schamen ons

wed.vnw

wed.vnw

Noteer het werkwoordelijk gezegde van de volgende zin:

Ik verslik me in het snoepje.

Noteer het werkwoordelijk gezegde van de volgende zin:

Zij gedraagt zich irritant.

• Mijn vader scheert zich met water en zeep.

                            

• Het wederkerend voornaamwoord kun je in deze zin wel vervangen door een ander woord (bijvoorbeeld: zijn kind)

     werkwoordelijk gez.                                              scheert

     lijdend voorwerp: (wie scheert hij?)                               zich

wed.vnw

• Ik meld me aan bij deze club.

                            

• Het wederkerend voornaamwoord kun je in deze zin wel vervangen door een ander woord (bijvoorbeeld: mijn vriend)

     werkwoordelijk gez.                                           meld aan

     lijdend voorwerp: (wie meld ik aan?)                 me

      wel vervangen = geen wg!

wed.vnw

• Wij verwonden ons aan de scherf.

                            

• Het wederkerend voornaamwoord kun je in deze zin wel vervangen door een ander woord 

     (bijvoorbeeld: de kinderen)

     werkwoordelijk gez.                                           verwonden

     lijdend voorwerp: (wie verwonden wij?)                 ons

wed.vnw

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

Ik vermaak me uitstekend.

Noteer het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp in de volgende zin.

Hij prikt zich met de spuit.

Uitdrukkingen zijn zinnen die je niet letterlijk, maar figuurlijk op moet vatten. 

De figuurlijke uitdrukking is onderdeel van het gezegde.

• De trainer stak de verdrietige speler een hart onder de riem.

     figuurlijk                 betekenis: moed inspreken.

     wg: stak een hart onder de riem.
 

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

Volgens mij is daar iets niet in de haak.

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

Maarten is helemaal in de wolken met zijn nieuwe snowboard.

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

Cabaretiers mogen graag de draak steken met bekende landelijke politici.

• Het naamwoordelijk gezegde
  

• Dit zinsdeel bestaat uit een werkwoordelijk deel (koppelwerkwoord en eventueel hulpwerkwoord(en)

     en een naamwoordelijk deel. 

• Die stoere jongen/ is /eigenlijk/ heel gevoelig.

is = een vorm van zijn en koppelt zinsdeel heel gevoelig (bn) aan het onderwerp die jongen

• Die stoere jongen/ is /eigenlijk/ heel gevoelig.

     naamw.gez:   is erg gevoelig

• Zij / wil / later /een beroemd chirurg /worden.

      naamw.gez: wil een beroemd chirurg worden

is = het werkwoordelijk deel 

heel gevoelig = naamwoordelijk deel

wil worden = het werkwoordelijk deel  //  wil = hww   worden = kww

een beroemd chirurg = naamwoordelijk deel

• Let op:

 

• Het naamwoordelijk gezegde is dus nooit tegelijkertijd een werkwoordelijk gezegde!
  

• ls er een naamwoordelijk gezegde in de zin staat, moet het hoofdwerkwoord van de zin een koppelwerkwoord zijn.

Het antwoord op de vraag bleek erg ingewikkeld. 

1. bleek = zww
2. bleek= zww

Het antwoord op de vraag bleek lastig te vinden. 

1. bleek = kww vinden = hww
2. bleek= hww vinden = kww
3. bleek = hww vinden = zww
4. bleek = kww vinden = zww

Het antwoord op de vraag bleek erg lastig te zijn. 

1. bleek = kww zijn = hww
2. bleek= hww zijn = kww
3. bleek = hww zijn = zww
4. bleek = zww zijn = hww

Mijn mentor lijkt onder alle omstandigheden kalm te blijven.

1. lijkt = kww blijven = hww
2. lijkt= hww blijven = kww
3. lijkt = hww blijven = zww
4. lijkt = zww blijven = hww

Ga naar: Studyflow

maak G3.3 en Test jezelf af.

Klaar: start met G4.1 (let op: lees de uitleg)

dinsdag boek doorgeven

let op de literatuurlijst magister.me

toestemming vragen indien andere titel

Let op: kies een andere schrijver dan die van vorig schooljaar.

• Week 42 toets: G3 en G4                                (weging 2)

• Week 45 toets: boekopdracht 1                       (weging 2)

  (opdracht: zie huiswerk dinsdag)

• dinsdag doorgeven titel en schrijver