Wijsgerige Antropologie 2.0 - 16. Emoties: Vier benaderingen

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vier benaderingen

Emoties

Zijn emoties onderdeel van de menselijke natuur?

Zijn emoties puur lichamelijke reacties op waarnemingen?

Zijn emoties historisch en/of cultureel bepaald?

Zijn emoties cognitief van aard?

Naturalistische benadering

Emoties als onderdeel van de menselijke natuur

Universeel

Basisemoties

René Descartes, Baruch Spinoza, 

Lucius Annaeus Seneca

Emotie als lichamelijke reactie

Lichamelijke reactie op een waarneming van de omgeving

Emoties als 'verschijnselen die gepaard gaan met duidelijke zichtbare lichamelijke veranderingen' (James)

Eerst lichamelijke verandering, dan emotie.

William James

Denk: lachtherapie!

Let op: dit is een andere 'richting' dan die van de naturalistische benadering. Dus van 'buiten' naar 'binnen'.

Sociaal-constructivistische visie

Lichamelijke verschijnselen zijn bijzaak, cultuur is belangrijker.

Emoties zijn afhankelijk van de sociale, culturele en historische omstandigheden.

Lichamelijk zijn we al eeuwen hetzelfde, toch zijn emoties gaan verschillen.

Pott

Heleen Pott

1952

Deed een studie naar emoties en haalde sociaal-constructivistische conclusies uit onderzoek van Jean Briggs.

Antropoloog Jean Briggs mensen van de Utku-Inuit.

Geen woorden voor woede, boosheid of agressiviteit.

www.nu.nl

Cognitieve benadering van emoties

De situatie waarin mensen verkeren speelt een belangrijke rol in emoties.

Emoties zijn intelligente (cognitieve) reacties op wat we waardevol vinden.

Martha Nussbaum

Martha Nussbaum

1947

Woedend worden over onmenselijke zaken getuigt van menselijkheid.

Woede is een intelligente reactie op het oordeel dat mensen waardevol zijn en niet onmenselijk behandeld mogen worden.

Nussbaum

Emoties zijn cognitief 

(voortkomend uit wat we weten) 

&

evaluatief 

(voortkomend uit hoe we de situatie beoordelen).

Cognitief & evaluatief!

Nussbaum

1. Emoties gaan altijd ergens over
2. Het object wordt op een bepaalde manier waargenomen
3. Er zijn overtuigingen in het geding
4. Er zijn waarden in het geding

Dus emoties hebben altijd met kennis- en waardeoordelen te maken.