Verpleegkunde GGZ2/VVT2 leerjaar 3 periode 3 week 3

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Wat weten we nog van vorige week?

Opdracht 1 vorige week

1. Participatiewet/participatieladder
   
2. WMO
   
3. POH-GGZ
   
4. IRB
   
5. UWV
   
6. SRH
   
7. WLZ

Opdracht 2

Er zijn verschillende interventies/trainingen voor psychiatrisch patiënten in de wijk. Zoek de verschillende interventies op en beschrijf een casus met daarbij een interventie die jij zou aanbevelen en waarom.

1. Welzijn op recept
   
2. Herstellen doe je zelf
   
3. Niet meer door het lint
   
4. Wijk en Psychiatrie
   
5. Wie is er nou raar?

Welzijn op recept:

Deze interventie wordt ingezet bij volwassenen met psychosociale problemen die regelmatig bij de huisarts komen. De zorgvrager kan ‘op recept’ een keuze maken uit bijvoorbeeld creatieve activiteiten, vrijwilligerswerk, sport, bewegen of een combinatie hiervan. Het doel van deze interventie is dat de zorgvrager het gevoel krijgt normaal te functioneren, dat hij plezier in het leven heeft, dat hij autonomie en verbondenheid ervaart en dat hij voelt een nuttige bijdrage aan de maatschappij te leveren.

Herstellen doe je zelf:

Deze interventie wordt ingezet wanneer de zorgvrager zijn eigen zelfredzaamheid verder kan versterken en dit ook zelf wil. Het draagt bij aan meer zelfwaardering, zelfredzaamheid, hoop en kwaliteit van leven. Het is een cursus van twaalf bijeenkomsten.

Niet meer door het lint:

Deze interventie wordt ingezet als de zorgvrager agressieproblemen heeft en vrijwillig hiervoor in behandeling is. Het is een groepscursus waarin deelnemers handvatten krijgen om met moeilijke situaties om te gaan. De bijeenkomsten blijken effectief, waardoor zorgvragers beter in staat zijn om goed te participeren in de maatschappij. Doordat ze bijvoorbeeld geen of minder agressie laten zien, behouden ze ook eerder hun baan.

Wijk en Psychiatrie:

Deze interventie wordt ingezet bij mensen met psychische beperkingen om maatschappelijke uitsluiting in de wijk te verbeteren en hun sociale netwerk te vergroten. Zo wordt eenzaamheid voorkomen of verminderd. De aanpak richt zich enerzijds op het creëren van ontmoetingsplekken in de wijk en anderzijds op het leggen van contact.

Wie is er nou raar?:

Deze interventie wordt ingezet om bij jongeren een positieve houding te ontwikkelen ten aanzien van mensen met psychiatrische problematiek. Jongeren krijgen in zes lessen een kijkje in het leven van mensen met psychiatrische problemen via ervaringsverhalen

Naasten begeleiden

VVT 2 GGZ 2

Leerjaar 3 periode 3 week 3

Leerdoel

Je kunt bij het realiseren van de verpleegdoelen samenwerken met naastbetrokkenen.

Rol van de verpleegkundige bij de mantelzorger?

• Hou je rekening met de relatie die de mantelzorger heeft met de zorgvrager.
• Rekening houden met lichamelijke mogelijkheden en beperkingen van de mantelzorger.
• Heb je oog voor eventuele rolomkering. Als kinderen hun ouders verzorgen, spreken we van rolomkering.
• 
  
• Heb je oog voor de emoties van de mantelzorgers.
• Heb je aandacht voor het houden van balans tussen het zorgen en privé leven van de mantelzorger.

Kwaadheid, angst, verdriet, schaamte en schuldgevoel zijn veelvoorkomende reacties van kinderen, maar ook van andere mantelzorgers bij de verwerking van de achteruitgang van de persoon die ze verzorgen.

Centrale mantelzorger

Is degene die het belangrijkst is voor de zorgvrager.

Wat zijn draagkracht en draaglast?

De draagkracht zegt iets over het vermogen van iemand om de draaglast aan te kunnen. Het begrip draagkracht zegt dus iets over de persoon en niet over de zwaarte van de zorg.

Draaglast

Factoren die de draaglast van de centrale mantelzorger bepalen:

• De ziekte van de zorgvrager. Een demente zorgvrager is meestal moeilijker te verplegen dan iemand met COPD.
  
• Gedrag van de zorgvrager, bijvoorbeeld agressief gedrag.
  
• Het karakter en de stemming van de zorgvrager. Voor de mantelzorger valt de zorg minder zwaar als de zorgvrager een prettig karakter en een goed humeur heeft.
  
• Emotionele steun vanuit het sociale netwerk: waardering en goedkeuring zijn heel belangrijk.
  
• De kwaliteit van de relatie tussen centrale mantelzorger en zorgvrager. Als deze altijd goed was, verloopt de zorg gemakkelijker dan bij een slechte relatie.
  

Draagkracht

De draagkracht van een mantelzorger wordt onder andere bepaald door:

• de persoonlijke omstandigheden van de mantelzorger, bijvoorbeeld de hoeveelheid tijd die hij ter beschikking heeft;
  
• eventuele problemen op andere terreinen, bijvoorbeeld in het eigen gezin of op het werk;
  
• de gezondheid van de mantelzorger;
  
• persoonlijke eigenschappen van de mantelzorger om zorg te kunnen verlenen, zoals tegen onaangename geuren kunnen.
  

Wat zou jij zwaarder vinden?

Mantelzorger zijn voor iemand met lichamelijke klachten of psychische klachten.

1. Lichamelijke klachten
2. Psychische klachten

Taken mantelzorgers psychische klachten

• Zorgen dat de zorgvrager de voorgeschreven medicijnen inneemt.
  
• Zorgen voor een goede dagstructuur.
  
• Observeren hoe het met de zorgvrager thuis gaat.
  
• Tijdig hulp inroepen als blijkt dat het weer slechter gaat.
  

Vragen/stellingen

1. Een mantelzorger is altijd helpend.
2. Wat doe je als de patiënt niet wil dat er informatie wordt gegeven?
   
3. Vanaf welke leeftijd mag de patiënt zelf de keuze maken aan wie de informatie wordt verstrekt?
   
4. Wanneer mag je hier als professional een uitzondering op maken?
   

2. respecteren, in dossier zetten.

3. vanaf 16 jaar

4. Uitzondering op de privacywet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) (gevaar voor zichzelf of anderen)

Signalen van overbelasting bij de mantelzorger (praktisch, emotioneel, relationeel, lichamelijk)

Signalen van overbelasting

Praktisch	Emotioneel	Relationeel	Lichamelijk
Huis niet in orde Volle wasmanden Ongeopende post Veel afwas Beschimmelde etenswaren Zorgvrager en/of mantelzorger hebben steeds dezelfde kleding aan Onverzorgd uiterlijk Te laat komen op afspraken	Somber Verward Nerveus Huilbuien Vergeetachtigheid Zich emotioneel niet uiten Druk gedrag Veel roken Snel in paniek Overbezorgd Stressgevoelig Gehaast	Spanning tussen mantelzorger en zorgvrager Ruzie in gezin Contact met anderen verliezen Weinig activiteiten buitenshuis Agressief en uitdagend gedrag Claimend	Klachten over pijn in de nek en in de schouders Moeite met tillen Zich regelmatig ziek voelen Slapeloosheid Vermoeidheid Bleek zien Snel vermoeid na kleine inspanningen

Casus

Jansje Knegt is een vrouw van 30 jaar. Ze is chronisch psychotisch en woont bij haar ex-man. Ze zijn gescheiden, maar Jansje heeft veel moeite om zich alleen staande te houden. Jansje werkt aan huis als prostituee. Haar ex-man regelt klanten voor haar en steekt het grootste deel van de inkomsten in zijn eigen zak. Hij rijdt in een grote, dure auto en om zijn pols hangt een kostbaar Rolex-horloge.

Jansje ziet er altijd armoedig uit. Ze vindt dat niet leuk, maar omdat ze zo afhankelijk is van haar ex-man, neemt ze de situatie voor lief.

Jansje is onlangs opgenomen op de open afdeling. Ze is uitgeput. Ze is boos op haar ex-man, maar is daar heel dubbel in. Als hij op bezoek komt, zit ze op hem te schelden. Maar ze kan opeens verdwijnen en belt dan even later naar de afdeling met het bericht dat ze weer bij haar ex-man thuis zit.

Wat doe je als verpleegkundige op de afdeling?

Vervolg casus

Hoewel Anja, een psychiatrisch verpleegkundige, weet dat de situatie niet ideaal is, laat ze het zoals het is. De ex-man van Jansje belt Anja regelmatig op om te horen of zij wel goed voor Jansje zorgt. Anja probeert zich voor te stellen wat er zou gebeuren als Jansje alleen zou komen te staan. Jansje hoeft zich dan niet meer te prostitueren, maar een zelfstandig leven zou voor haar ook niet alles zijn. Haar ex-man zorgt ervoor dat Jansje haar medicijnen neemt en dat ze wordt opgenomen als dat nodig is. Hoewel haar ex-man misbruik maakt van Jansje, zorgt hij op een bepaalde manier ook voor haar.

Ben je het hiermee eens? Waarom wel, waarom niet?

Verschil mantelzorger en vrijwilliger?

1. Een mantelzorger kent de zorgvrager persoonlijk
2. Een vrijwilliger kent de zorgvrager persoonlijk

Redenen om een vrijwilliger in te schakelen

• verzoek van de zorgvrager of zijn familie
  
• het afnemen van de draagkracht van het sociale netwerk van de zorgvrager
  
• als er geen mantelzorgers aanwezig zijn
  
• bij een klein sociaal netwerk
  

Evaluatie

Wat neem je mee in de samenwerking met een mantelzorger en/of vrijwilliger?

Bestuderen

e-Xpert mbo: Mantelzorg

https://www.zorgvoorbeter.nl/mantelzorg