Examenvoorbereiding Arbeid en Productie

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Examenvoorbereiding 

Arbeid en Productie

Afzet & omzet 

Het aantal producten dat je verkocht hebt, is de afzet.

Het totaalbedrag dat je met de verkopen ontvangt, is de omzet.

Berekening omzet = afzet x verkoopprijs

Brutowinst

Het verschil tussen verkoopopbrengst (omzet) en inkoopwaarde noem je brutowinst.

Berekening:

( Omzet - Inkoopwaarde )

Brutowinst en nettowinst samen

Omzet

Inkoopwaarde     -

Brutowinst

Bedrijfskosten    -                     

Nettowinst

Nettowinst

Nettowinst = Omzet – Inkoopwaarde - Bedrijfskosten

Brutowinst - Bedrijfskosten

of

Omzet - inkoopwaarde - bedrijfskosten

Bedrijfskosten

Ik verkoop 350 frikandelbroodjes voor 1,95 euro.
De inkoopwaarde per broodje is 1,10 euro.
De bedrijfskosten zijn 50 euro.
Bereken de netto winst.

Van inkoopprijs naar consumentenprijs

Inkoopprijs                                      €                      

brutowinstmarge                         €                  +

verkoopprijs excl. btw                €

btw                                                      €                  +

consumentenprijs                       €         

(= verkoopprijs incl. btw)

Voorbeeld

Voorbeeld

Inkoopprijs                                                      € 4,50

Brutowinstopslag                                           € 1,80 +

= verkoopprijs excl. btw (100%)                    € 6,30

btw (21%)                                                        € 1,32    +

= verkoopprijs incl. btw (121%)                     € 7,62

Een detaillist levert een product met een inkoopprijs van €7,50. De btw is 9% en de winstopslag is 25% van de inkoopprijs.
Wat is de verkoopprijs incl. btw?

kostprijs berekenen 

( Vaste kosten   + variabele kosten )

aantal producten 

 

Kosten

Vaste kosten 

Constante kosten / Altijd / Periodiek

Variabele kosten 

Beweegt mee met aantal verkochte stuks (afzet)

Variabele kosten

Vaste kosten

Verzendkosten via Post NL

Huur van een kantoorpand

Salaris van het personeel

Inpakmateriaal

In een fabriek worden 11.500 producten in een jaar gemaakt. De loonkosten zijn € 540.000 en de overige kosten zijn € 380.000. Bereken de kostprijs. Laat je berekening zien.

Afschrijvingen

- Alles wat je gebruikt, verslijt op ten duur.

- Afschrijving op gebouwen, auto's, inventaris en computers

- Jaarlijkse vermindering van de waarde is afschrijving

Afschrijving = (vervangingswaarde - restwaarde)

                              gebruiksduur in jaren

Afschrijving berekenen

Hoe bereken je de afschijving per maand?

Jos heeft een tractor van € 59.000 gekocht, die hij zes jaar gaat gebruiken. Hij krijgt er dan nog
€ 7.500 voor terug. Wat is de jaarlijkse afschrijving?
(ook berekening)

Zwart-, wit- en grijswerk

Wit:

• Je werkt ergens en je betaalt belasting

Zwart (zwarte circuit):

•  Bij de overheid niet bekend
• Je betaalt geen belasting en sociale premies

Grijs (grijze circuit):

• Onbetaalde productie --> vrijwilligerswerk

Productiefactoren

Middelen die je nodig hebt om te kunnen produceren

er zijn in totaal 4 productiefactoren:

Kapitaal--> machines en gebouwen.

Arbeid--> werknemers

Natuur-->alles wat zonder bewerking uit de natuur komt

Ondernemerschap-->de ondernemer combineert

de productiefactoren.

Collectieve sector:

Alle bedrijven die voor de overheid werken. Levert goederen en diensten waar iedereen gebruik van kan maken.

Particuliere sector:

Bedrijven die goederen en diensten willen verkopen om winst te maken.

Productiesectoren

Primaire sector - Landbouwsector

Secundaire sector - Industriesector

Tertiaire sector - Commerciële dienstverlening

Quartaire sector - Niet commerciële dienstverlening

Welke productiefactor?

Berry Boon  is eigenaar van een foodtruck. Samen met twee medewerkers verzocht hij de broodjes bij de lunch. Om de foodtruck te kopen heeft Berry € 60.000,- bij een bank geleend. De twee medewerkers verdienen € 20.000,- per jaar. Berry haalt per jaar € 15.000,- uit zijn bedrijf.

Welke productiefactor hoort bij het bedrag van € 60.000,-?

Welke productiefactor hoort bij het bedrag van € 20.000,-?

Welke productiefactor hoort bij het bedrag dat Berry uit zijn bedrijf haalt?

Welke productiefactor zijn de broodjes?

Kapitaal

Arbeid

Ondernemerschap

Natuur

Tertiaire sector

Quartaire sector

Primaire sector

Secundaire sector

Arbeidsproductiviteit

Arbeidsproductiviteit is de productie per werknemer in een bepaalde tijd.

Bedrijven willen het liefst een zo hoog mogelijke arbeidsproductiviteit.

Hoe hoger de arbeidsproductiviteit, hoe lager werkgelegenheid

Arbeidsproductiviteit

Wat een persoon kan produceren in een bepaalde tijd

Formule voor arbeidsproductiviteit

Productie : gewerkte tijd = arbeidsproductiviteit

Productie : aantal werknemers = arbeidsproductiviteit

    

Arbeidsproductiviteit berekenen

Arbeidsproductiviteit per periode = 

Voorbeeld:

Een kledingfabriek produceert 120.000 t-shirts per week.

Er zijn 16 werknemers die allemaal 5 dagen per week werken.

Bereken de arbeidsproductiviteit per persoon per dag.

120.000 : 16 werknemers = 7500 per week

7500 : 5 = 1500 per dag

Een scharenfabriek produceert 3.000 scharen per maand. Er zijn 25 werknemers in dienst. Bereken de arbeidsproductiviteit per maand. (Vergeet de berekening niet op te schrijven)

Verhogen arbeidsproductiviteit

• Gebruik maken van machines, computers etc
• Scholing
• Specialisatie (arbeidsverdeling)
• Betere arbeidsomstandigheden

Productiecapaciteit

Productiecapaciteit

• onderbezetting 
• -> er wordt minder geproduceert, dan er maximaal geproduceert kan worden
• overbezetting 
• -> er is productiecapaciteit te kort om aan de vraag te kunnen voorzien

Arbeidsverdeling in een bedrijf

Leidinggevenden

Uitvoerenden

Hoe groter een bedrijf hoe meer arbeidsverdeling

Van een ruime naar een krappe arbeidsmarkt.

Ruime arbeidsmarkt

• Aanbod van arbeid is groter dan de vraag. 

Krappe arbeidsmarkt

• Vraag naar arbeid is groter dan het aanbod. 

Arbeidsmarkt

Aanbod van arbeid: werkzame beroepsbevolking/ werkzoekende beroepsbevolking.

Vraag naar arbeid: Werkgelegenheid 

Toename werkgelegenheid

De ___________________ naar arbeid en het aanbod van arbeid noem je samen de

___________________ . 

Je spreekt van een  ___________________ arbeidsmarkt als het ___________________ 

groter is dan de vraag naar arbeid. 

Is het aanbod van arbeid kleiner dan de vraag naar arbeid dan spreek je van een 

 ___________________  arbeidsmarkt.

Arbeidsmarkt

Krappe

Ruime

Aanbod

Vraag

Soorten werkloosheid

- Conjuncturele werkloosheid 

- Structurele werkloosheid

- Seizoenswerkloosheid

- Regionale werkloosheid

- Frictie werkloosheid 

In between jobs

Conjunctuur

Laagconjunctuur:

De economische groei ligt beneden de trend.
- Er is minder vraag naar producten en diensten

- bezettingsgraad is laag

- Er wordt minder geproduceerd

- conjuncturele werkloosheid

Geregistreerde werkloosheid

Alle werkzoekenden die ingeschreven staan bij het UWV tellen mee in de geregistreerde werkloosheid. 

Zij krijgen als ze voldoen aan de voorwaarden, een uitkering.

Er zijn verschillende soorten werkloosheid. Kies de juiste omschrijving bij de juiste soort werkloosheid

Werkloosheid die ontstaat door blijvende veranderingen.

Werkloosheid als gevolg van dalende bestedingen

Werkloosheid die in een bepaald gebied hoger is

Werkloosheid vanwege de tijd die het kost om te solliciteren

Werkloosheid omdat er maar een deel van het jaar werk is

Werklozen die zich hebben ingeschreven bij het UWV

Werklozen die zich niet hebben ingeschreven bij het UWV

Structurele werkloosheid

Conjuncturele werkloosheid

Regionale werkloosheid

Frictie werkloosheid

Seizoenswerkloosheid

Geregistreerde werkloosheid

Verborgen werkloosheid

Gevolgen werkloosheid:

• Je verliest een deel van je inkomen
  
• Je mist contacten
• Onzekerheid / nutteloosheid
• Bij hoge werkloosheid sociale onrust
• Kost overheid veel geld: minder belastingen en sociale premies, meer uitkeringen

werkloosheid bestrijden

  Werkloosheid bestrijden (vlg dia)

• arbeidstijdverkorting
• Omscholing en bijscholing 
• loonmatiging
• goede kinderopvang

Maatschappelijke baten: Voordelen voor de samenleving. Denk aan: mooie natuur.

 

Maatschappelijke kosten: Nadelen voor de samenleving. Denk aan: geluidsoverlast, luchtvervuiling en natuur wat verloren gaat door de bouw van wegen en huizen.

Maatschappelijke baten en kosten zijn moeilijk in geld uit te drukken.

- Maatschappelijke baten: Voordelen voor de samenleving. Denk aan: mooie natuur.

- Maatschappelijke kosten: Nadelen voor de samenleving. Denk aan: geluidsoverlast, luchtvervuiling en natuur wat verloren gaat door de bouw van wegen en huizen.

- Maatschappelijke baten en kosten zijn moeilijk in geld uit te drukken.